Lijkenpas (en Overeenkomst van Berlijn inzake internationaal vervoer uit 1937)

4 juli 2005

Vraag nummer: 3879  (oude nummer: 6146)

Wat is het verschil tussen een lijkenpas en een laissez-passer? Hoe zien deze formulieren er uit?
Is het besluit van 10-02-1937 (Overeenkomst van Berlijn) nog steeds van toepassing?

Antwoord:

Geachte heer,

Er is geen verschil tussen een lijkenpas en een laissez-passez. Het een is de Nederlandse benaming en het andere de Franse benaming voor hetzelfde. De Franse benaming is internationaal gebruikelijk, althans in Europa.

Hoe een lijkenpas/laissez-passer er uit ziet, kan ik niet beschrijven. Dan zou ik een heel formulier over moeten typen in 4 talen. We zijn wel goed maar niet zo goed.
Het formulier is o.a. te vinden in de bundel Thematisch handboek lijkbezorging van SDU/Vermande. En als bijlage van het Verdrag van Straatsburg van 26 oktober 1973, Trb. 1975, 95.

De Overeenkomst van Berlijn inzake internationaal vervoer van lijken uit 1937 werkt niet voor Nederland en heeft nooit gewerkt. Zie wat ik daarover geschreven heb in mijn Handboek Wet op de lijkbezorging (uitg. Vermande, 1993). Nederland had voor de Tweede Wereldoorlog het voornemen om deze overeenkomst te ratificeren (dan pas geldt een internationale overeenkomst voor een land), maar wilde na 1945 niets vrijwillig ratificeren wat van oorsprong Duits was.

Iets anders is dat als er andere landen zijn die wel partij zijn in de Overeenkomst van Berlijn en die de in artikel 1 van die overeenkomst genoemde lijkenpassen gebruiken, Nederland zulke passen wel accepteert bij invoer van lijken. Dat is niet bijzonder: Nederland accepteert elk papiertje van elke buitenlandse bevoegde autoriteit inzake de invoer van lijken. Maar omdat bekend is dat Nederland niet meedoet in 'Berlijn' is in het Besluit op de lijkbezorging (in artikel 14, tweede lid, Blb) uitdrukkelijk genoemd dat we tóch 'Berlijnse passen' accepteren (net als alle andere soorten documenten van dezelfde strekking, zie artikel 14, derde lid, jo. artikel 11, vierde lid, Blb).

mr W.G.H.M. van der Putten