Opgraven en vervangen asbus
6 augustus 2007
Vraag nummer: 4899 (oude nummer: 9512)
Geachte heer,
Mijn vader is in maart 2001 overleden en gecremeerd. Zijn tweede vrouw wilde niet dat de familieleden aanwezig zouden zijn bij de bijzetting van de urn in het familiegraf van de ouders van mijn vader. Mijn vader was rechthebbende van dit graf, volgens de gemeente heeft zijn tweede vrouw de grafrechten bij zijn dood overgenomen. Volgens haar wilde mijn vader in het familiegraf worden bijgezet. Wij hoorden later dat zijn tweede vrouw een deel van de as verstrooid had op de wadden, waar hij graag kwam. Vervolgens heeft ze op een door haar geheim gehouden datum de asbus bijgezet in het familiegraf. Mijn zus kwam toevallig kort daarna op de gemeentelijke begraafplaats, en tijdens een gesprekje met de begrafenisondernemer vernam ze dat de asbus in zeer beschadigde staat was begraven. Dit was de aanwezigen van de begrafenisonderneming opgevallen. Dit heeft onze moeder, en ons, de kinderen uit mijn vaders eerste huwelijk, zeer geschokt. Temeer daar mijn vader grafkelders maakte, die hij altijd zeer verzorgd afwerkte. Ook het feit dat een deel van de as is verstrooid is niet overeenkomstig zijn laatste wens, ook al was hij graag op de wadden.
Wij denken erover om alsnog opening van het graf te vragen, en de beschadigde asbus te vervangen door een urn. Een andere belangrijke reden is dat wij niet weten of er nog wel as in de asbus zat tijdens de bijzetting. Wij verkeren dus in onzekerheid of er nog een deel van de as van onze vader daadwerkelijk op de begraafplaats is.
Is er kans toestemming te krijgen van de burgemeester op deze gronden, als de rechthebbende van het graf (de tweede vrouw van mijn vader) geen toestemming zou willen geven ?
Met vriendelijke groet,
X X
Antwoord:
Geachte heer,
Voor de opgraving van een asbus is geen verlof van de burgemeester nodig, alleen toestemming van de rechthebbende. Ik vermoed dat u als u zoveel twijfels hebt bij de gang van zaken, dat de tweede vrouw van uw vader geen toestemming zal geven voor de opgraving. U zult dan een rechtszaak moeten beginnen. Maar wat wilt u dan vorderen?
Het is logisch dat als er as uit een asbus is genomen om te verstrooien, de asbus gehavend is. Een asbus is normaal hermetisch gesloten, volgens de wet. Er komt dus altijd enig geweld bij kijken om hem open te breken. En dan kun je op twee manieren redeneren: of je bewaart de as toch in de gehavende originele asbus, of je brengt de as over in een andere asbus. Voor beiden is wat te zeggen, geen enkele van beide keuzes is onwettig.
Of een deel van de as op de begraafplaats is, is op een andere manier te achterhalen. De begraafplaats heeft namelijk een openbaar register, waarin moet worden aangetekend of er een asbus van iemand is bijgezet. Openbaarheid van het register betekent niet dat iedereen in dat register kan bladeren, maar dat iedereen er gegevens uit mag opvragen. U mag dus bij de begraafplaats opvragen of de asbus is bijgezet. U mag ook uitgaan van de juistheid van het register: de beheerder van een begraafplaats moet de asbus zelf begraven of er toezicht op houden. Hij is verantwoordelijk voor de juistheid van het register. Als dus in het register genoteerd is dat de asbus is bijgezet, hebt u voldoende zekerheid.
Mij verbaast dat de uitvaartondernemer heeft gezegd dat de asbus gehavend is. Een uitvaartonderneming mág een asbus wel begraven, maar dat is strikt genomen niet nodig. De begraafplaats kan er zelf zorg voor dragen, meestal voor lagere kosten. Maar dat terzijde.
Tja, dat u misschien voor een nieuwe asbus of urn gezorgd zou hebben, lijkt mij niet voldoende zwaar om doorslaggevend te zijn in een eventuele rechtszaak tegen de tweede vrouw van uw vader.
Afgezien van de hoge kosten van een rechtszaak, denk ik dat deze weinig kans maakt.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
