Ontheffing afgifte as < 30 dagen

18 november 2008

Vraag nummer: 5878  (oude nummer: 11739)

Momenteel word ik als beheerder van het crematorium opvallend vaak geconfronteerd met verzoeken de as binnen 30 dagen af te geven. De officier van Justitie wordt ook rechtstreeks benaderd door uitvaartondernemers. In de wet op de lijkbezorging wordt in art. 59.4 aangegeven dat de as "in bijzondere gevallen" vervroegd afgegeven kan worden. Het is mij niet duidelijk wie beoordeelt of het een bijzonder geval betreft (ik denk de officier van justitie?) en of een ontheffing mij als beheerder verplicht hier in mee te gaan. Ik krijg de indruk dat een ontheffing wel erg makkelijk verkregen wordt. Kunt u mij opheldering geven?

Antwoord:

Geachte mevrouw,

De officier van justitie beoordeelt of er een bijzonder geval is of niet. U hoeft zich daar niet over te buigen. U kunt de mensen die een uitzondering wensen allemaal naar de officier van justitie verwijzen. Krijgen ze van hem een ontheffing, dan kunt u de asbus afgeven. En zo niet, dan niet.
Als iemand een ontheffing heeft, kunt u de afgifte van de asbus niet weigeren; althans u hebt geen valide reden om te weigeren.

Of men tegenwoordig makkelijk een ontheffing kan krijgen, kan ik niet beoordelen. Ik hoor er nauwelijks iets over. Een aantal jaren geleden namen de verzoeken om ontheffingen een grote vlucht, vooral voor Duitsers die zich in Nederland lieten cremeren. Enkele crematoria nabij de Duitse grens hebben toen een rechtszaak tegen de Staat gevoerd om een permanent soort ontheffing te krijgen - zo vat ik het maar kort samen - maar dat was niet erg verstandig. Een dergelijke rechtszaak was per definitie nooit te winnen. Maar het gevolg was wel dat het OM de richtlijn uitvaardigde om erg terughoudend te zijn met het verlenen van ontheffingen, terwijl men er voorheen wel erg soepel mee was. De crematoria schoten zich zo dus in eigen voet.
Ik vermoed dat er inmiddels wel weer eens wat personele wisselingen kunnen zijn het bij OM en dat de nieuwe lichting jonge officieren die deze zaken beoordelen (u beschrijpt dat dit niet het soort kwestie is waar men ervaren crime-fighters op zal zetten) de geschiedenis niet kennen, de oude interne richtlijn niet kennen en weer 'menselijkerwijs' wat soepeler worden met ontheffingen.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten