Kan de opdrachtgever ook de overledene zelf zijn
9 februari 2004
Vraag nummer: 2873 (oude nummer: 3993)
Goedemiddag
ik heb van een kleindochter de vraag gekregen om haar oma's (nu nog in leven) wensen omtrent de uitvaart te gaan verzorgen. Haar vader leeft nog en wil de uitvaart zelf regelen. Haar oma heeft een brief (verklaring) opgesteld waarop zij haar wensen kenbaar maakt. Geeft hierin ook aan dat haar kleindochter de uitvaart mag gaan verzorgen. haar vader is gemachtigd voor de bankreking, waarop het geld staat voor de crematie. Oma is niet in staat om deze situatie te wijzigen. Wat moet Oma doen om haar wensen te laten uitvoeren en wat is rol van een uitvaartorganisatie.
aub spoed
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ook een heel goede middag!
De overledene kan zelf wel precies zijn of haar wensen aangeven en regelen dat iemand die wensen vervult. Maar de overledene kan nooit de formele opdrachtgever van de crematie en de contractspartij van het crematorium zijn.
Dus voor de toekomstige crematie van oma is niet oma zelf de opdrachtgever, maar de kleindochter. Oma kan dat inderdaad vastleggen in een handgeschreven, ondertekende en gedateerde brief. Zo'n brief is dan een rechtsgeldig codicil.
Ik begrijp dat het probleem is, dat oma niet haar zoon de uitvaart wil laten regelen, maar dat de zoon flink dwars zou kunnen gaan liggen, omdat hij gemachtigd is voor de bankrekening met het geld voor de crematie.
U zegt dat (waarschijnlijk de kleindochter zegt dat) oma deze situatie niet kan wijzigen. Natuurlijk wel! Oma kan te allen tijde de machtiging van vader voor deze rekening intrekken. Ze hoeft maar een briefje te schrijven aan de bank. Of ze kan de bank bellen met het verzoek om haar daar een formulier voor te zenden. Het zou mogelijk niet kunnen, als het zou gaan om een bankrekening die nog betrokken was in de erfenis van de opa, met oma en haar zoon als erfgenamen. Maar dan nog, moet het mogelijk zijn het geld van de rekening te halen.
Als oma er helemaal zeker van wil zijn dat de kleindochter alles kan regelen conform haar wensen, dan zou oma eigenlijk een testament op moeten maken. Dan kan ze de kleindochter benoemen tot executeur met verregaande volmachten; dat kan niet bij codicil. Dan kan de kleindochter ook niet het probleem krijgen dat haar vader als erfgenaam van oma formeel stennis kan gaan maken. Als executeur heeft ze dan de bevoegdheid om dat naast zich neer te leggen.
Wat kunt u er als uitvaartorganisatie aan doen? Voorlichting geven. En een optie zou kunnen zijn dat oma nu al de kosten van de crematie bij u in een deposito stort, met de bevoegdheid voor de kleindochter om later precies te zeggen hoe dat het moet worden besteed. Maar als de vader/zoon erfgenaam is, zou die de besteding van het deposito nog kunnen dwarsbomen. Daarom zou ik, juist in het geval dat iemand in de toekomst een mogelijk probleem verwacht, altijd adviseren om zeker een testament op te stellen. Dat kost weliswaar een paar honderd euro, maar het geeft een paar honderd nachten een fijne rustige nachtrust. Op naar de notaris dus, is mijn advies aan de oma.
U kunt het niet zo plooien, dat de oma bij u zelf in de boeken staat als opdrachtgever. Een overledene kan zelf nooit contractspartij zijn. Ze kan wel vooraf zeggen wat ze wil, maar na het overlijden heeft een ander de zeggenschap. En als ze ruzie wil voorkomen wie die ander is: de kleindochter of de zoon/erfgenaam, kom ik wéér uit bij het testament.
Bij brief/codicil kan men sinds de invoering van het nieuwe erfrecht in 2003 geen executeur meer benoemen.
Daarom nogmaals: op naar de notaris.
mr W.G.H.M. van der Putten
PS Uw vraagstelling, "Kan een overledene opdrachtgever zijn", doet me denken aan middeleeuwse taferelen, waarbij soms een lijk werd aangeklaagd als schuldige aan de misdrijf. Dat kan tegenwoordig dus niet. Als je dood bent kun je zelf niets meer zijn en niets meer doen. Je hebt een levende persoon nodig die jouw belangen behartigt.
