Tijdelijke verwijdering urn uit urnenmuur door familielid (grafschennis)
22 oktober 2004
Vraag nummer: 3400 (oude nummer: 4842)
Geachte Dhr. van Putten,
Mag een familielid die een urnenruimte aangekocht heeft voor onbepaalde tijd in de urnenmuur op de Gemeentelijke begraafplaats, een ruimte waarin de urn staat van een familielid, mag de rechthebbende van deze nis de urn ook van een dierbaar iemand zelf uit deze ruimte halen om daarna de urn een poosje thuis te kunnen neerzetten, omdat daar de behoefte aan is, om de urn later b.v. na een paar maanden weer terug te plaatsen in de eigen urnennisruimte?
Om deze handeling te kunnen doen moet er een naamplaat voor de nisruimte worden weggeschroefd , om de urn erachter weg te kunnen halen en vervolgens daarna het naamplaatje er weer voor te schroeven.
Een hele simpele handeling om dit te moeten doen om de urn er achterweg te kunnen halen.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ja, dit mag. Maar de betrokken persoon mag het niet zelf doen. Het zelf doen is strafbaar.
De rechthebbende op een urnenruimte mag de asbus (laten!)verwijderen, tijdelijk ergens anders bewaren en weer (laten!) plaatsen. Maar alleen de beheerder van de begraafplaats is bevoegd om de asbus weg te nemen en de asbus te plaatsen.
Iemand die zelf asbussen wegneemt of plaatst op een begraafplaats, verricht strafbare handelingen. Of de nis eenvoudig open te schroeven is, doet er helemaal niet toe. Je kunt bijvoorbeeld ook iemand uit een graf vrij makkelijk opgraven. Even doorspitten, maar verder is het niet moeilijk. Of het moeilijk of makkelijk is, is helemaal niet relevant.
Juridisch is het weghalen van een asbus uit een urnenmuur een vorm van grafschennis. Alleen als een bevoegd persoon het doet is het geen strafbare handeling. Dat is net als met een opgraving. Gaat iemand zomaar opgraven, dan hebben we een strafbare handeling. Maar doet de beheerder het met verlof, of iemand in diens opdracht of met diens toestemming, dan is het geen strafbare handeling. Net zoals met veel andere dingen in het leven. Als ik door rood rijd bega ik een overtreding; de ambulance die met sirenes door rood rijdt niet. Waar het om gaat is of iemand bevoegd is of niet.
Het wegnemen van asbussen is strafbaar. Als dat zomaar mocht is er geen enkele controle mogelijk waar asbussen zijn. De beheerder van een begraafplaats moet registreren wiens asbus waar bewaard wordt en wanneer aan wie een asbus weer ter hand wordt gesteld. Op het moment dat iedereen zelf asbussen wegneemt en plaatst kan de beheerder zijn wettelijke plicht niet meer nakomen. Hij kan ook moeilijk elke week even alle plaatjes van de nissen afschroeven om te kijken wiens asbus er nu elders logeert.
Tijdelijk ergens anders bewaren mag dus. Maar niet op eigen houtje. Voor het wegnemen en plaatsen mag de gemeente overigens kosten in rekening brengen. Als een familielid zelf de asbus zou wegnemen zou ik daar eens een ernstig gesprek mee hebben. Ziet betrokkene dan niet in dat sprake is van een vorm van grafschennis, dan zou ik er zonder aarzeling de politie op af sturen.
mr W.G.H.M. van der Putten
