Ik heb een vraag voor een bevriend ouder echtpaar. Dit echtpaar heeft 2 kinderen verloren en die zijn begraven op een kerkelijke begraafplaats.
Ze hebben de graven gekocht voor onbepaalde tijd en er wordt keurig onderhoud gepleegd.
Deze begraafplaats houdt dezelfde regels en prijzen aan zoals de gemeente dit doet op de gemeentelijke begraafplaats.
Nu willen ze bij hun eigen overlijden gecremeerd worden en de urn bij de beide kinderen in of bij hetzelfde graf geplaatst zien.
Volgens de beheerder mag dit niet en hij wil hier ook niet aan meewerken.
Volgens hem zijn de graven zelfs niet voor onbepaalde tijd (waar ze wel een bewijs van hebben) en hij is waarschijnlijk bang dat dit een precedent zal scheppen bij wel doorgaan.
De discussie hierover liep behoorlijk hoog op en volgens de ouders was hier meer een rancune naar hen toe (als ‘eigenaar’ bepaal ik wat hier gebeurt en jullie niet) dan dat er een wettelijke regeling is voor zoiets.
De vraag is of dit inderdaad terecht is dat de beheerder volkomen te goeder trouw is en op deze manier gereageerd heeft
Of:
Hebben de ouders de (wettelijke) mogelijkheid om later bij overlijden alsnog de urn in het kindergraf geplaatst zien hebben.
Wij zijn erg nieuwsgierig wat u hiervan vindt.
Antwoord:
Geachte heer,
Of wel of geen asbussen in een graf kunnen worden geplaatst, dient men - als het goed is - te kunnen lezen in de grafakte of in het beheersreglement van de betreffende kerkelijke begraafplaats. Normaal wordt dat soort zaken in het reglement geregeld.
Als de kerkelijke begraafplaats de regels van de gemeente volgt, zal er een besluit van het kerkbestuur moeten zijn waar dat in staat. Er moet of een algemeen geldend besluit zijn, dat bijvoorbeeld gepubliceerd is op de site van de kerkelijke gemeente of parochie. Of men moet het opnemen in de akte waarmee het grafrecht is gevestigd.
Als het bestuur van de begraafplaats alleen maar zegt "Wij doen het altijd zo", zonder dat er een reglement of een akte of overeenkomst is waar dat direct of indirect uit blijkt, zijn rechthebbenden daar niet aan gebonden.
Wie een uitsluitend recht op een graf heeft, heeft in principe het recht om een oneindig aantal overledenen in kisten of asbussen in het graf te plaatsen, voor zover wettelijke regels dat recht niet begrenzen of voor zover afspraken in een overeenkomst of een reglement dat recht niet begrenzen.
Wat moet je je daarbij concreet voorstellen? Feitelijk kan men geen bijvoorbeeld 100 overledenen in een graf kwijt. Maar in een zandgraf mogen volgens de regelgeving (concreet in het Besluit op de lijkbezorging) drie kisten worden geplaatst. Zodra van de betreffende overledenen de wettelijke termijn van grafrust verstreken is, dus na 10 jaar, mag het graf geschud worden en kunnen er weer 3 nieuwe kisten worden geplaatst. En dat kan zich in de loop der eeuwen eindeloos herhalen.
Er zijn geen wettelijke beperkingen aan de plaatsing van asbussen. Men hoeft bij de plaatsing van een asbus ook geen rekening te houden met het grondwater. Men kan dus in beginsel honderden asbussen (zonodig heel diep) in het graf plaatsen.
Begraafplaatshouders kunnen het schudden van het graf en het (bij)plaatsen van kisten en asbussen alleen beperken via de grafakte/overeenkomst of het reglement.
In dit geval willen de ouders bij hun eigen overlijden gecremeerd worden en dat de urn bij de beide kinderen in of bij hetzelfde graf geplaatst wordt. Dat is begrijpelijk en niet onredelijk. Feitelijk is het zeker mogelijk en de wet verbiedt het niet.
De beheerder van de begraafplaats zegt echter dat dit niet mag.
Dat de beheerder dat zegt, betekent nog niets. Hij zal aan de hand van de grafakte en/of het beheersreglement van de begraafplaats moeten aantonen dat het niet mag. Als hij naar het reglement verwijst, zal hij ook moeten aantonen dat dat geldig is en in dit geval van toepassing is. Dat kan alleen als in de grafakte staat dat een reglement van toepassing is of dat men gebonden is aan nadere besluiten van het bestuur van de begraafplaats. Als men de regels van de verordening van de gemeente volgt, zal dat ook zwart op wit aangetoond moeten worden, via een regel of passage in de grafakte.
Anders is het gewoon niet van toepassing en zijn de ouders vrij om asbussen in het graf te plaatsen.
Het is best mogelijk dat dit een precendent schept, maar daar heeft iedere rechthebbende op een graf recht op, als de begraafplaatshouder het niet eerder schriftelijk uitgesloten heeft.
Of de graven eventueel echte kindergraven, van een wat kleiner formaat, zijn, maakt geen verschil. Zolang het niet duidelijk uitgesloten of begrensd is, is alles mogelijk.
Als de beheerder bij zijn weigering blijft, kamn het echtpaar een brief met het verzoek om asbussen bij te mogen plaatsen aan het bestuur schrijven. Daar moet een schriftelijk gemotiveerd antwoord op komen.
Als de begraafplaats is aangesloten bij de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen en de reactie van het bestuur ongemotiveerd negatief is, kan men misschien een klacht indienen bij de Ombudsman Uitvaartwezen.
Als het overlijden onverwacht op korte termijn is en men duidelijkheid wenst, kunnen de ouders overwegen om een kort geding tegen het bestuur van de begraafplaats aan te spannen. Maar natuurlijk moet men dan eerst wel weten in zijn recht te staan en moet een minnelijke oplossing niet mogelijk blijken.
Misschien hebben de ouders een rechtsbijstandsverzekering die hen bij kan staan.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Bijvoorbeeld: Waarom moet je na de crematie een maand wachten op de as?
Spelregels
