Grafschennis? (urn illegaal in graf geplaatst = strafbaar)
8 maart 2016
Vraag nummer: 45496
Ik ben eigenaar van het graf van mijn zoon. Nu is enkele maanden geleden mijn ex-vrouw, zijn moeder, overleden. Haar dochter wilde de asurn van haar moeder in het graf van de zoon plaatsen. De uitvaartorganisator heeft daarvoor mijn toestemming gevraagd. Dit heb ik geweigerd en dit is schriftelijk vastgelegd. Nu zie ik dat de urn toch in het graf is geplaatst, tegen mijn uitdrukkelijke wens. Kan ik de urn eigenhandig verwijderen? Is hier sprake van grafschennis? Moet ik aangifte doen? Graag uw spoedig advies.
Antwoord:
Geachte heer,
Het plaatsen van een asbus in een graf zonder toestemming van de rechthebbende van dat graf is een strafbare handeling. Daar kunt u dus inderdaad aangifte van doen.
U moet zelf de asbus niet verwijderen. U moet de asbus laten verwijderen door de politie, in aanwezigheid van de beheerder van de begraafplaats.
Nu is dit geen alledaagse overtreding en de politie heeft de neiging om eerst te zeggen dat dit een privé kwestie is die volgens de regels van het civiele recht moet worden opgelost. De politie heeft 'van hogerhand' de opdracht om het aantal misdrijven in Nederland omlaag te krijgen en naar mijn ervaring probeert men dat in eerste instantie door te weigeren om aangiftes op te nemen. U moet dus voet bij stuk houden als u aangifte wilt doen en het is ook handig als u kunt vertellen wat het misdrijf is. Want de gemiddelde verbalisant heeft daar geen ervaring mee.
Welnu, artikel 62, derde lid, van de Wet op de lijkbezorging regelt:
"3. De bijzetting van een asbus in of op een particulier graf, kan slechts geschieden met toestemming van de rechthebbende op het graf."
En artikel 81 van de Wet op de lijkbezorging luidt:
"Met hechtenis van ten hoogste een maand of geldboete van de tweede categorie wordt gestraft:
1 t/m 5 (...)
6°. het bijzetten van een asbus in strijd met of anders dan met inachtneming van hetgeen is bepaald bij of krachtens de artikelen 62, 64 en 65;"
Dat is hier dus aan de orde.
Als ik u was zou ik dus zelf absoluut niet aan de asbus komen, niets verplaatsen, wel foto's maken. Ik zou de beheerder van de begraafplaats waarschuwen wat er volgens u gebeurd is en hem vragen samen met u te gaan kijken, zodat u ook een getuige hebt die kan verklaren dat er een asbus ligt. De beheerder is - anders dan u - bevoegd om in het graf te graven en hij mag de bovenkant van de asbus vrij maken maken, zodat het opschrift van het deksel te lezen is. Vaak zijn daar persoonsgegevens ingestanst. Wellicht de gegevens van uw ex-vrouw. Ik zou dat ook weer duidelijk fotograferen (van dichtbij en van een afstandje met de beheerder bij het graf) en de beheerder vragen om het graf weer dicht te maken en de boel in de gaten te houden zodat niemand anders aan het graf komt.
Vervolgens kunt u aangifte doen bij de politie.
De politie kan de beheerder van de begraafplaats horen of hem/haar bekend is wie de asbus heeft geplaatst. De politie kan ook de uitvaartverzorger horen of bekend is wie de asbus heeft geplaatst. Het crematorium kan vertellen aan wie de asbus is afgegeven. De politie kan met die persoon gaan praten om te horen wat hij/zij met de asbus gedaan heeft.
U kunt de politie vragen om de asbus te verwijderen. Wat men er verder mee doet is uw zaak niet.
Ook de houder van de begraafplaats heeft reden om zelf ook aangifte te doen. Artikel 65, lid 1, van de Wet op de lijkbezorging schrijft voor dat "De houder van een plaats van bijzetting (...) een register (houdt) van alle daar bijgezette asbussen." De illegale plaatsing van een asbus is daarmee in strijd en verhindert ook dat de houder van de plaats van bijzetting (de begraafplaats) zijn wettelijke verplichting kan nakomen.
Ook het overtreden van artikel 65 is strafbaar gesteld in artikel 81, aanhef en onderdeel 6, van de Wet op de lijkbezorging.
Het lijkt mij verstandig als de houder van de begraafplaats ook aangifte doet. Het illegaal plaatsen van asbussen en andere voorwerpen in graven moet serieus worden aangepakt. Er verdwijnen menselijke stoffelijke resten. Maar ook is het zo dat men op die manier bijvoorbeeld wapens, drugs en andere ongein - al dan niet tijdelijk - kan verstoppen. Het lijkt mij zeer verstandig om dat met kracht tegen te gaan en te ontmoedigen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Mag je samen met je huisdier worden begraven?
Spelregels
