Gebruik maken van graf door iemand met onvoldoende binding prot. gemeente
23 december 2021
Vraag nummer: 64093
Artikel 14. Particulier graf. (reglement begraafplaats)
Een uitsluitend recht op een graf kan alleen schriftelijk worden verkregen. Door of namens het college van kerkrentmeesters wordt een akte van grafuitgifte opgemaakt (grafakte).
Artikel 1. Begripsomschrijvingen (reglement begraafplaats)
Particulier (eigen) graf, ook wel familiegraf genoemd:
Een graf waarvoor aan een natuurlijk of rechtspersoon het uitsluitend recht is verleend tot:
het doen begraven en begraven houden van lijken.
Wat zijn grafrechten?
Grafrechten geven recht op een plek op een begraafplaats voor een bepaalde periode. Bij een bijzondere begraafplaats betaalt u grafrechten aan de houder van die begraafplaats, bijvoorbeeld een kerkgenootschap. De kosten van grafrechten verschillen per begraafplaats. Er zijn grafrechten voor een algemeen graf en voor een familiegraf. De officiële naam van familiegraf is particulier graf. Ook niet-familieleden mogen er namelijk in begraven worden.
Grafrechten voor particulier graf of familiegraf
De eigenaar van een particulier graf of familiegraf bepaalt wie er in het graf begraven mogen worden. Deze graven worden uitgegeven voor onbepaalde tijd of voor een bepaalde tijd van minstens tien jaar.
Artikel 3. Bepalingen m.b.t. tot begraven.(reglement begraafplaats)
1. Op de prot.-chr. begraafplaats (...) kunnen alleen personen begraven worden die een directe dan wel indirecte binding hadden of gehad hebben met de Protestantse Gemeente te (...), tenzij volgens de regels van eerdere reglementen en overeenkomsten een graf gereserveerd is.
2. Bepaling 1 is tevens van toepassing op het plaatsen van asbussen of urnen en het verstrooien van as.
3. De nabestaande dient via de begrafenisondernemer het ‘Verzoek om te begraven/asbus bij te zetten/as te verstrooien’ in bij de beheerder of diens vervanger.
4. De beslissing over het verzoek tot begraven etc. wordt genomen door de beheerder van de begraafplaats, dan wel diens vervanger. Bij twijfel hieromtrent dient nader overlegd te worden met de voorzitter van het college van kerkrentmeesters en eventueel met de voorzitter van de kerkenraad.
Vraag:
Wat te doen als de rechthebbende van het graf, in het graf van haar opa, (ligt daar sinds 1945), begraven wilt worden?
Ze betaalt nog steeds de grafrechten, om zo t.z.t. te worden begraven in het graf van haar opa (achter het graf van haar ouders)
De grafrechten verlopen in sept 2029.
Betrokkene is geen lid van de Protestantse gemeente en heeft ook geen enkele binding met de PKN-gemeente, alleen dat haar opa en ouders er liggen begraven.
1. Moeten we t.z.t. toestemming geven dat ze in het graf van haar opa kan worden begraven?
2. Moeten we geen toestemming meer geven voor verlenging van de grafrechten?
3. Kunnen we haar verzoek t.z.t. weigeren?
4. Of een andere oplossing.
Antwoord:
Geachte heer,
Als iemand in het graf van haar grootvader begraven wil worden, moet eerst gekeken worden of:
- iemand wel rechthebbende is, dus over het graf kan beschikken (in dit geval: ja. In de praktijk en in jurisprudentie wordt er van uitgegaan dat de rechthebbende van een graf altijd in zijn of haar eigen graf begraven kan worden, ook al kan een recent overleden persoon zelf geen rechthebbende meer zijn),
- of er wel plaats in het graf is (daar schrijft u niets over, maar dat is niet zo belangrijk vanwege het volgende punt),
- er eventueel plaats in het graf gemaakt kan worden (ja, want opa is sinds 1945 begraven en volgens het reglement van uw begraafplaats is het mogelijk een graf te schudden (artikel 25, lid 5)),
- er nog rechten op het graf rusten (de rechten lopen in 2029 af, maar kunnen verlengd worden).
Ik zie derhalve feitelijk geen beletsel voor een bijzetting.
U schrijft dat betrokkene geen lid is van de Protestantse gemeente en ook geen enkele binding met de PKN-gemeente alleen, alleen dat haar opa en ouders er liggen begraven.
U stelt 4 vragen.
1. Volgens lid 1 van artikel 3 van het beheersreglement kunnen op de prot.-chr. begraafplaats te (...) alleen personen begraven worden die een directe dan wel indirecte binding hadden of gehad hebben met de Protestantse Gemeente te (...), tenzij volgens de regels van eerdere reglementen en overeenkomsten een graf gereserveerd is.
Over hoe het zit met de binding van betrokkene met de prot.-christelijke gemeente is discussie mogelijk. Maar er is wel binding met de begraafplaats. Betrokkene beschikt over een graf dat geschud kan worden. Dat komt mijns inziens overeen met het gereserveerd zijn van een graf als bedoeld in lid 1 van artikel 3. Ik zie daarom geen geldige reden om betrokkene toestemming te weigeren om in dit graf begraven te worden.
2. U mag wettelijk gezien de verlenging van grafrechten niet weigeren. De Wet op de lijkbezorging geeft in artikel 28 duidelijk aan dat de gebruiksrechten van een particulier graf altijd verlengd mogen worden. Ook volgens de wetsgeschiedenis mag verlenging nooit geweigerd worden.
3. U kunt een verzoek om daar begraven te worden niet weigeren. Nu ja, u kunt het wel, maar u mag het niet.
4. U vraagt naar een andere oplossing. Blijkbaar wilt u eigenlijk niet dat betrokkene daar begraven wordt. Maar waarom? Ik zou zeggen dat u - in een periode dat 2 van de 3 mensen zich liever laat cremeren – blij zou moeten zijn als iemand op uw begraafplaats begraven wil worden. Iemand die daar blijkbaar bewust voor kiest omdat er naaste familie begraven is.
Als u een verder gebruik van het graf van de grootvader niet wenst, zou u de bepaling in het reglement dat een graf geschud kan worden, moeten schrappen. Maar dat treft dan natuurlijk ook andere nabestaanden uit andere families.
Overigens merk ik op dat ik het bepaalde in artikel 3 dat op de begraafplaats alleen personen begraven kunnen worden die een directe dan wel indirecte binding hadden of gehad hebben met de Protestantse Gemeente te (....), niet handig te vinden. Ik kan mij voorstellen dat een kerkgenootschap er aan hecht om de begraafplaats in principe alleen te gebruiken voor leden van de eigen gemeente. Maar dat kunt u regelen dat alleen een graf kan worden uitgegeven aan of ten behoeve van leden van de gemeente. Maar voorschrijven dat iemand niet in een bestaand graf begraven mag worden, is nog een andere situatie. Stel dat er een echtpaar zou zijn van verschillende kerkelijke gezindten, dan zouden de echtgenoot van een andere gezindte er niet begraven mogen worden. Dat gaat te ver. Bij de aanvraag voor nieuwe graven kan besloten worden ze niet uit te geven. Maar als er eenmaal een graf is, beschikt de rechthebbende over het graf. Dat beschikkingsrecht is wettelijk m.i. zo sterk dat deze een voorwaarde van het voldoende binding hebben met de kerkelijke gemeente overstijgt.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op Uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Wie bepaalt of iemand wordt begraven of gecremeerd (en rechtszaken over bewaren of verstrooien van as)
