Waar staat in de wet dat er een rechthebbende op een graf moet zijn?
24 januari 2022
Vraag nummer: 64232
Waar in de Wet op de lijkbezorging kunnen we vinden dat er een rechthebbende moet zijn op een graf. Weet dat de gemeente aanvullende regels kunnen maken dat binnen een bepaalde termijn een nieuwe rechthebbende willen hebben op een graf.
Gemeente X
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Er staat nergens met zoveel woorden in de wet dat een graf een rechthebbende moet hebben. Ongeveer tien jaar geleden heb ik dat ook betoogd in een vergadering van de gemeenteraad van uw gemeente. Grafrechten moeten ook worden gerespecteerd als er geen rechthebbende is.
Er kan tijdelijk geen rechthebbende zijn, als de rechthebbende overleden is, maar de grafrechten nog niet aan de opvolger zijn toegekend. Dan kan het niet zo zijn dat de grafrechten (tijdelijk) vervallen.
Je kunt uit de wet wel afleiden dat er zoiets als een rechthebbende bestaat (maar het is geen verplichting).
Bijvoorbeeld in artikel 23 Wlb staat dat ten aanzien van een particulier graf, zijnde een graf waarop een uitsluitend recht is gevestigd, de rechthebbende bepaalt wie daarin wordt begraven.
De rechthebbende wordt ook genoemd in de artikelen 28, 29 en 31. En 45, 46, 62, 63, 66, 84b en 86. Het zijn allemaal situaties waarin een rechthebbende rechten kan uitoefenen. Maar het is geen verplichting.
Strikt wettelijk bezien is er geen rechthebbende nodig om een graf te laten bestaan. De gebruiksrechten op een particulier graf zijn zakelijke rechten. Dat betekent dat ze op de zaak - het graf - rusten. En dat ze niet afhankelijk zijn van een persoon die het recht heeft. Vergelijk bijvoorbeeld de geldigheid van een rijbewijs of schooldiploma; de persoonlijke rechten die daaruit voortvloeien vervallen als de persoon overlijdt.
Het probleem bij zakelijke rechten zonder een rechthebbende is alleen, dat niemand ze beschermt als anderen de rechten willen aantasten of beëindigen.
Dat er een rechthebbende hoort te zijn bij een particulier graf, is echter geregeld in beheersverordeningen en beheersreglementen van begraafplaatsen. De meeste rechten en plichten van rechthebbenden - en van hun tegenpartij de begraafplaatshouder - staan niet in de Wlb maar in lokale regelingen/verordeningen en overeenkomsten/reglementen.
Begraafplaatshouders kunnen inderdaad eigen regels maken, zoals binnen welke termijn er een nieuwe rechthebbende op een particulier graf moet zijn. De meeste begraafplaatshouders kiezen voor 6 of 12 maanden. Maar men zou in theorie ook kunnen kiezen voor een week of tien jaar. Maar dat zijn geen praktische regelingen.
De verordeningen mogen natuurlijk niet strijden met de wet en bijvoorbeeld regelen dat een rechthebbende geen zeggenschap heeft over wie er in een graf begraven mag worden. Kan dat zich dan voordoen? Ja, dat kan. Recent was hier bijvoorbeeld een vraag van de beheerder van een kerkelijke begraafplaats, die in het reglement heeft staan dat alleen personen begraven mogen worden die lid van die kerk zijn. Dat mag mijns inziens niet zo geregeld worden. De kerk mag als begraafplaatshouder wel regelen dat zij alleen graven aan een lid van de kerk uitgeeft. Maar als dat lid dan rechthebbende is, beslist hij of zij zelf wie daar begraven wordt, ongeacht of die persoon lid van de lid was. Dat steunt dan op artikel 23 Wlb dat regelt dat de rechthebbende daarover beslist.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken naar oude polissen. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk snel en eenvoudig offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartoffertes.nl
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
Zoals: Wie bepaalt of iemand wordt begraven of gecremeerd?
