Vraag 44084 (opheffen oude grafrechten door gemeente?)
28 oktober 2015
Vraag nummer: 44091
Geachte heer mr. Van der Putten,
Ik schrik van uw antwoord in vraag 44084. Begrijp ik goed dat door of bij Wet ( een gemeentewet ? ) de overeenkomsten voor onbepaalde tijd inzake grafrecht opgeheven kunnen worden. ( al geldt dit dan per graf ) Dit zou kunnen betekenen dat de grafrechten op de begraafplaatsen door een gemeente raad besluit omgezet in een wet, van generlei waarde kunnen worden.
Ik herinner mij een uitspraak van u, "de gemeente had dan maar zorgvuldiger moeten omgaan met de uitgifte van grafrechten voor onbepaalde tijd". Zij moet zelf op de blaren zitten , zij - de gemeenteraad- is de veroorzaker van het tekort aan begraafplaatsen.
Ik knip en plak het gedeelte uit uw antwoord waarvan de koude rillingen over mijn rug loopt. Mijn grafrechten fundament staat te schudden: de verordening is heilig op het moment van grafrechten-uitgifte.
Vraag nummer: 44084
U vraagt of de grafakte (de afspraak tussen de houder van de begraafplaats en een rechthebbende) van een hogere orde is dan het gestelde in een verordening. Dat kan ik niet zonder meer zeggen, want soms kan het wel zo zijn en soms niet. Dat hangt af van de inhoud van die grafakte en van de inhoud van oude en actuele verordeningen. Maar in het algemeen is de grafakte leidend. Alleen bij wet - zoals ik al schreef - kunnen de voorwaarden van een lopend grafrecht veranderd worden. Maar als de akte en/of de verordeningen bepaalde voorbehouden bevatten, kan het anders zijn.
In het algemeen valt er eigenlijk niets anders over te zeggen dan: misschien wel, misschien niet. Pas als een concrete situatie zich voordoet kunnen alle relevante documenten bestudeerd worden en een conclusie worden getrokken.
Gaarne uw reactie.
Antwoord:
Geachte heer,
Misschien kan ik uw onrust een beetje dempen als ik zeg dat ik met de 'wet' de wet in formele zin bedoel, die tot stand komt na instemming van de Tweede en Eerste Kamer en die in het Staatsblad wordt geplaatst. Waarschijnlijk zal het - in voorkomend geval - gaan om een wijziging van de Wet op de lijkbezorging.
Een gemeentelijke verordening of een ander gemeentelijk besluit heeft niet dezelfde status als een wet.
Het is overigens al eerder gebeurd dat bij wet grafrechten worden beperkt. In 1991 is (in artikel 28, lid 4 en volgende, Wet op de lijkbezorging) bepaald dat bij kennelijke verwaarlozing van de onderhoud van een graf het grafrecht vervalt. Lees:
"4. In geval van kennelijke verwaarlozing van het onderhoud van een graf, waarop een uitsluitend (graf)recht berust, voor zover dit onderhoud niet op de houder van de begraafplaats berust, kan deze verwaarlozing worden geconstateerd bij een schriftelijke verklaring van de houder van de begraafplaats, die hij toezendt aan de rechthebbende wiens adres hem bekend is of redelijkerwijs bekend kan zijn.
5. Blijkt het adres onbekend dan wordt de verklaring aangeplakt bij de ingang van de begraafplaats. Een mededeling daarvan wordt bij het graf aangeplakt.
6. Indien toepassing is gegeven aan het vierde of vijfde lid en niet alsnog in het onderhoud wordt voorzien, vervalt in ieder geval dertig jaren nadat in dat graf de laatste begraving heeft plaatsgevonden het (....) (graf)recht."
Dit is dus een wettelijke beperking van lang lopende grafrechten (ook voor bepaalde tijd!) en voor onbepaalde tijd.
Overigens kunnen houders van begraafplaatsen - gemeenten, kerkgenootschappen en andere bijzondere begraafplaatshouders - ook in hun beheersverordeningen of beheersreglementen bepalingen over verwaarlozing van het graf(monument) opnemen. Daar kunnen zij ook gevolgen aan verbinden. Alleen niet met terugwerkende kracht. Bij wet kan wel met terugwerkende kracht een regeling worden getroffen.
In het geval dat grafmonumenten goed worden onderhouden in die zin dat zich geen breuk, ernstige verzakking of onleesbare opschriften voordoen, heeft men niets te vrezen.
Mensen die willen voorkomen dat ernstige verwaarlozing plaats kan vinden, kunnen een regeling treffen bij de Stichting Grafzorg Nederland (www.grafzorg.nl). Die draagt voor lange termijnen zorg voor reparaties e.d.
Zie over het behoud van een graf voor lange termijnen:
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Laat nabestaanden niet onnodig zoeken. Registreer of u een uitvaartverzekering hebt op uitvaartverzekeringsregister.nl
Ook verstandig om in te vullen als u GEEN verzekering hebt.
TIP
Vergelijk offertes van uitvaartondernemers via de site Uitvaartmarkt.nl
TIP
Buitenhuis La Hardoye, Frankrijk: een paar dagen weg of een of meer weken vakantie in de Franse Ardennen. Op slechts 340 km van Utrecht proeft u het echte Frankrijk.
www.vakantiehuis-ardennen.info
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages - kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden (klik hier).
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.
