Rechthebbende eigenaar van gedenkteken

22 oktober 2010

Vraag nummer: 7704  (oude nummer: 16102)

In uw cursus van dit voorjaar gaf u aan dat gemeenten er wijs aan zouden doen om in de verordening op te laten nemen dat de rechthebbende automatisch eigenaar van de steen is (mits ze zelf aan hebben gegeven dat dit niet het geval is) en aansprakelijk voor de schade.
Heeft u een suggestie hoe gemeenten deze tekst juridisch goed in de verordening kunnen opnemen?

Mvg. L. Zondag

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Het is niet mogelijk om in een verordening te zetten dat een rechthebbende automatisch eigenaar van de grafsteen is. Nu ja, je kunt het er wel in zetten, maar dat heeft geen gevolg. Men kan eigendom niet regelen of wijzigen per verordening. Een gemeente kan bijvoorbeeld ook niet per verordening regelen dat mijn buurman eigenaar is van mijn fiets; dat is juridisch hetzelfde.
Men kan zoiets wel bij wet regelen, omdat men het dan zo kan regelen dat het een uitzondering is op de gewone regels van het Burgerlijk Wetboek. Een gemeente of provincie kan de regels van het Burgerlijk Wetboek niet veranderen.

Wat wel kan is in de verordening opnemen dat de rechthebbende aansprakelijk is voor schade aan en door het grafmonument (ook al is hij de eigenaar niet). Dat heeft niet in alle gevallen effect - ik kan me uitzonderingen voorstellen - maar het legt in elk geval de bal bij de rechthebbende. Daar heb ik al eens een voorbeeld voor gegeven in de subrubriek 'Verordening/reglement'.

Een aanvullende bepaling in de beheersverordening kan luiden:
"De rechthebbende of gebruiker wordt geacht de eigenaar van het grafmonument/gedenkteken te zijn, tenzij hij tijdig aangeeft dat een ander de eigenaar is en dit door die ander schriftelijk is bevestigd."

Er zijn natuurlijk meer varianten van bepalingen denkbaar. Welke het beste past hangt af van de opzet en indeling van de verordening. Er is niet standaard een formulering de beste.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten

Zie ook: Van wie is de grafsteen?