Grafakte is beschikking?

25 juni 2010

Vraag nummer: 7608  (oude nummer: 15855)

Is het verlenen van een grafrecht en daarmee het afgeven van een grafakte een besluit (beschikking) in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (met alle (vorm-)voorschriften van dien)? Of betreft het een privaatrechtelijke kwestie tussen gemeente en de aanvrager van het grafrecht?
m.vr.gr. A.M. Rijs, gemeente Tiel

Antwoord:

Geachte heer of mevrouw,

Een besluit van of namens B&W om een graf uit te geven is inderdaad een beschikking in de zin van de Algemene wet bestuursrecht.
Het afgeven van een grafakte is een waarschijnlijk ook een beschikking. Ik schrijf 'waarschijnlijk', omdat het er soms even van af hangt wat er in de akte staat, hoe e.e.a. geformuleerd is. Dan is het de vraag of de akte zelf de beschikking is, of het afgeven ervan. Maar dat zijn details en maakt voor het geheel van de handeling of besluitvorming geen verschil: het verlenen van een grafrecht is een beschikking.

Moet aan alle (vorm)voorschriften voldaan worden? Ja, in principe wel. Je moet bijvoorbeeld (eigenlijk) wel melden dat tegen het besluit bezwaar kan worden aangetekend, maar ik zie dat in de praktijk zelden. Op een burger komt het verschrikkelijk bureaucratisch over om, als hij krijgt wat hij vraagt, op bewaarmogelijkheden te wijzen. Maar ook derden kunnen bezwaar aantekenen.
Het is niet gebruikelijk om dergelijke besluiten te publiceren of aan mogelijke belanghebbenden ter kennis te brengen. In de praktijk wordt er dus een beetje mee geschipperd.

Alhoewel het grafrecht een privaatrechtelijk recht is (het is een zakelijk gebruiksrecht, te vergelijken met bijvoorbeeld een erfdienstbaarheid als het recht van opstal), wordt het bij gemeenten toch altijd op een publiekrechtelijke manier gevestigd. Er wordt nooit een overeenkomst opgemaakt die door beide partijen wordt getekend en waar over kan worden onderhandeld.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten