7 december 2008
Vraag nummer: 5947 (oude nummer: 11901)
Kan een kerkgemeenschap weigeren op haar bijz. begraafplaats (volgens hun plaatselijk reglement) toestemming te geven t.z.t. tot begraven.
met een vr. groet
J.Nauta
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Ja, een kerkgenootschap als houder van een bijzondere begraafplaats kan weigeren toestemming te geven voor het begraven van een niet-lidmaat of niet-parochiaan, mits er bij het aangaan van het grafrecht eisen zijn vastgesteld en dus overeengekomen ten aanzien van personen die begraven kunnen worden.
Maar dat is de theorie; in de praktijk ligt het lastiger.
Er zijn begraafplaatsen die alleen graven uitgeven aan lidmaten van de kerk of aan beleidende lidmaten of parochianen. Dat kan en dat is ook in hoge mate controleerbaar. Men kan zien wie ingeschreven is en men kan bijvoorbeeld de eis of men jaarlijks financiele bijdragen levert, eenvoudig controleren.
Maar als men eisen stelt aan het kunnen begraven, is dat een stuk lastiger. Als men een graf heeft uitgegeven aan persoon A, die in zijn of haar graf persoon B wil laten begraven, terwijl B geen lidmaat of parochiaan is, dan is het moeilijk om dat te controleren. En er kunnen omstandigheden zijn die heel redelijk en verklaarbaar zijn dat iemand niet (meer) aan de voorwaarden voldoet, maar waarbij het inroepen van die voorwaarden onredelijk is.
Een voorbeeld maakt dat duidelijk.
Stel dat een RK parochie in Brabant heel duidelijk in haar reglement en in de grafakte had staan dat alleen parochianen in een graf begraven kunnen worden. Nu wordt een graf uitgegeven voor de heer C, over komt te overlijden en parochiaan was. Zijn vrouw, D, wordt hulpbehoevend en wordt door een kind in Friesland in huis genomen. Zij overlijdt enkele jaren later. Mevrouw D zal door haar verhuizing geen parochiaan van de parochie in Brabant meer zijn. Zou haar begraving in het graf van haar man dan geweigerd kunnen of moeten worden? Ik denk het niet.
Stel dat bijvoorbeeld een man van gezindte X een graf reserveert en later een huwelijk aangaat met een vrouw van gezindte Y. Zou de vrouw t.z.t. niet bij haar echtgenoot begraven mogen worden? Ik denk dat dat, alle afspraken ten spijt, niet handhaafbaar is.
De meeste begraafplaatsen die de uitgifte van graven willen beperken tot personen die een bepaalde band met de kerk hebben of hadden, stellen alleen regels voor grafuitgifte, maar niet voor de personen die in het graf begraven worden. Want dat laatste geeft te veel complicaties. Er zijn te veel situaties denkbaar dat het toepassen van zo'n regel niet controleerbaar en niet uitvoerbaar of onredelijk is.
Het beperken van de uitgifte van graven hoeft niet alleen een kwestie van bijzondere begraafplaatsen te zijn; ook burgerlijke gemeenten kunnen voorwaarden hanteren voor de uitgifte van graven aan eigen inwoners.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
