Uitbreiding gebouw bij kerk op bestaande graven
18 november 2020
Vraag nummer: 61988
Geachte heer Van der Putten,
Wij kregen deze vraag: Naast de kerk bevindt zich een bijgebouw. Dat bijgebouw willen we uitbreiden maar pal naast het gebouw zijn enkele graven. Wat kunnen wij hiermee?
Uiteraard is het allereerst onze taak om de rechthebbende op te sporen of te checken of er nog familieleden te traceren zijn. Maar stel dat zij toestemming geven om onze plannen uit te voeren wat is dan wijsheid? De graven laten liggen waar ze zich bevinden en met palen werken in plaats van fundering en vervolgens het monument tegen de muur van het (nieuwe) bijgebouw plaatsen? Of is het beter om de resten op te laten graven en deze op een ander deel van de begraafplaatst te begraven? Wat wordt in dit soort gevallen veelal gedaan? Heeft u daar antwoord op?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Het is mij niet helemaal duidelijk of de vraag komt van en gaat over een kerkelijke begraafplaats, dan wel dat de vraag komt van een andere afdeling binnen uw gemeente, terwijl het gaat om een gemeentelijke begraafplaats die langs een kerk ligt.
De eerste vraag is of er op die graven nog grafrechten of gebruiksrechten rusten. Daar is uw casus onduidelijk over. Ik heb de indruk dat op deze begraafplaats graven niet geruimd worden en dat men hecht aan grafrust.
Als de grafrechten vervallen zouden zijn, zouden de graven helemaal verwijderd kunnen worden.
Als het gaat om een gemeentelijke begraafplaats is er nog een probleem. In de beheersverordening uit 2012 staat helaas:
"Het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking wordt gedurende tenminste een jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop de grafbedekking zal worden verwijderd door middel van een kennisgeving in het publicatiekastje op de begraafplaats en door middel van een verwijzing bij het grafmonument door het bestuursorgaan bekendgemaakt, tenzij het adres van de betrokkene(n) bekend is. In dat geval maakt zij het voornemen per brief bekend."
Dat kan dus een jaar vertraging opleveren.
Ik weet niet of het reglement van de kerkelijke begraafplaats, als het daar om gaat, een vergelijkbare bepaling heeft. Misschien niet, als men nooit ruimt.
Het is een creatief idee om de graven te laten liggen en om het nieuwe bijgebouw op palen rondom de graven te plaatsen. Helaas, dat gaat niet. Een grafrecht strekt zich niet alleen uit onder de grond, maar ook boven de grond. Je mag niet op en ook niet boven een graf van een ander een bouwsel plaatsen. Het uitsluitend grafrecht impliceert een gebruiksrecht oneindig diep de aarde in en oneindig hoog de lucht in. De diepte en hoogte worden alleen begrenst door regels in de beheersverordening of het beheersreglement, zoals dat er ruimte is voor 2 of 3 kisten of dat er een monument met een maximale maat mag staan. Een rechthebbende hoeft geen bouwsels van een ander te tolereren.
Maar als een rechthebbende hier wel akkoord mee zou zijn, zou het inderdaad een oplossing kunnen zijn. Men hoeft er niet met allerlei willekeurige familieleden over in overleg.
Als ik begraafplatshouder was zou ik zo snel mogelijk constateren dat de grafrechten vervallen zijn en de graven verwijderen, als dat kan. De grafrechten kunnen vervallen omdat de termijn verlopen is, of als zich na het overlijden van de rechthebbende niet tijdig een andere rechthebbende heeft gemeld. Dan moeten de rechten vervallen verklaard worden.
Als de grafrechten nog niet verlopen zijn en niet binnenkort verlopen, kan men in overleg met de rechthebbende over een vrijwillige verplaatsing van het graf praten. Mensen die aarzelen kunnen wel eens over de streep worden getrokken met een extra gratis termijn op een nieuwe lokatie, een nieuwe grafmonument of een ander voordeel.
Andere begraafplaatshouders zouden niet willen bouwen boven graven, ook als rechthebbenden mee mee akkoord zijn. Iedereen zal de graven willen verplaatsen en de stoffelijke resten elders bergen, is mijn ervaring en stellige indruk.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP voor gemeenten
De Interactieve dagen Wet op de lijkbezorging / Adviesdag begraafplaatsen / Islamitisch begraven met mr Willem van der Putten gaan door op:
1. Maandag 30 november 2020 van 09.30 uur tot 16.30 uur; of
2. Maandag 14 december 2020 van 09.30 uur tot 16.30 uur.
Voor 30 november 2020 zijn inmiddels 16 aanmeldingen ontvangen; er is nog ruimte voor 4 andere.
Voor 14 december zijn nog maar 7 meldingen ontvangen. Voldoende om de dag door te laten gaan. Maar daar is dus meer ruimte voor meer mensen. Letterlijk en figuurlijk.
Locatie:
Seats2Meet, Stationsplein 49 in Amersfoort.
De locatie voldoet volledig aan de normen van het RIVM.
Kosten:
U kunt deze training bij het adviesbureau Burger- en Publiekszaken B.V. van Johan van den Broek bijwonen voor een bedrag ad € 395,00 per persoon exclusief BTW.
U kunt zich tot 8 dagen voor deze Juridische Adviesdag aanmelden via het emailadres johanvandenbroek@burgerenpubliekszaken.nl
