Opgraven uit "verkeerd" graf (advies: aangifte politie bij deze misstanden)

11 augustus 2005

Vraag nummer: 3945  (oude nummer: 6330)

Bij het graf delven voor mijn broer op 6 januari 2005 heeft men te diep gegraven. Hierdoor zijn overblijfselen van mijn moeder en resten van haar kist (zij is begraven in 1996) naar boven gehaald en vrijwel bovenin het graf terecht gekomen. Zelf heb ik in mei, tot mijn grote ontsteltenis, meerdere botstukken gevonden. Na deze provisorisch opnieuw begraven te hebben, heb ik het kerkbestuur en de pastoor hierover ingelicht. Nu heeft men, zonder ons als familie hier in te kennen, deze botstukken inmiddels in een ander graf bij een vreemde begraven. Is het wettelijk toegestaan om deze botstukken te laten opgraven en weer in haar eigen graf (en dus bij mijn broer) te laten herbegraven ? Zo ja, hoe moeten we dan te werk gaan?
Zijn de grafdelver en de beheerder van de begraafplaats in overtreding geweest?

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Ik lees uw verhaal met ontsteltenis. Het kan en mag natuurlijk nooit gebeuren dat men een graf te diep graaft in die zin dat je in een bijna 10 jaar geleden kist terecht komt. Je kunt wel per ongeluk op zo'n kist stoten, maar dan haal je die resten niet boven.

Zeker zijn de grafdelver en de beheerder van de begraafplaats in overtreding geweest. En het is ook de vraag of het kerkbestuur als eindverantwoordelijke de juiste maatregelen heeft getroffen, dan wel dat heeft nagelaten. Als de gevonden botstukken in een ander 'vreemd' graf zijn begraven, lijkt mij dat niet de juiste oplossing.

Ik denk dat dit geen kwestie is waarin u zelf nog iets moet doen. Ik denk dat u aangifte bij de politie moet doen; ik ken vergelijkbare situaties die hebben geleid tot strafrechtelijk onderzoek naar bestuurders van een kerkelijke begraafplaats en vervolging en ontslag van de verantwoordelijke beheerder van een gemeentelijke begraafplaats. In zaken die ik ken nam justitie dit - mijn inziens terecht - heel hoog op.

Voort kunt u ook overwegen om de kwestie onder de aandacht te brengen van de gemeente; die heeft namelijk op grond van de Gemeentewet de supervisie over kerkelijke begraafplaatsen, om misstanden als deze tegen te gaan.
Als de begraafplaats is aangesloten bij de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen, kunt u ook een klacht bij de Ombudsman Uitvaartwezen (zie elders op deze site) overwegen.
Maar ik zie dat meer als aanvullende actie. Bijvoorbeeld om via de Ombudsman een soort immateriële schadevergoeding te krijgen.

Ik zou in dit geval zeker aangifte doen bij de politie.

mr W.G.H.M. van der Putten