Grafdelven (te ondiep en te veel naar rechts begraven; monument past niet)
4 december 2002
Vraag nummer: 1843 (oude nummer: 2215)
Wed, 4 Dec 2002 17:04
Ongeveer 8 weken geleden is mijn vader begraven.
Bij het terugplaatsen van de grafsteen (na 7 weken) meldt het natuursteenbedrijf mij dat de "persoon" erg ondiep en erg naar rechts begraven is. Zo erg, dat er voor dit natuursteenbedrijf totaal geen ruimte meer was om een pijler te storten. Noodgedwongen is de oude pijler nu voor de helft op de kist geplaatst. Je hoeft geen grafdelver te zijn om te weten dat er problemen met deze grafsteen komen. Na een telefonisch overleg met de betreffende grafdelver krijg ik alleen maar brutale antwoorden: "Er was links geen ruimte meer - ik ruim de rotzooi van anderen niet op - had ik de handgrepen eraf moeten slaan - wees maar blij anders had ik uw vader mee terug gegeven aan de DELA, enz......"
De DELA waar mijn vader bij verzekerd was, zegt dat zij de opdracht geven en de grafdelver betalen. Maar zeggen ook dat ze er weinig mee kunnen. Is dit zo?
Hoe diep moet een overledene wettelijk in de grond begraven zijn? Had de grafdelver dit moeten melden? Heeft die grafdelver wel goed gesondeerd? Wat zijn de rechten en plichten die een grafdelver heeft?
Is het Kerkbestuur, die de grafdelver de opdracht geeft, verantwoordelijk? Moet de beheerder van een begraafplaats niet aanwezig zijn om toe te zien dat er goed gedolven is?
Wie kan ik hiervoor aansprakelijk stellen?
Uw antwoord tegemoetziend,
(naam en adres bij redactie bekend)
Antwoord:
Geachte heer,
Het (kerk)bestuur van een begraafplaats is er verantwoordelijk voor dat voldoende diep begraven wordt. Een kist moet minstens 65 cm onder het maaiveld geplaatst worden, zodat een graf minstens 110 cm diep moet zijn (als de kist niet hoger is dan ongeveer 40 cm).
De hele situatie is uitermate vreemd. Hoe kan er 'links geen ruimte meer zijn'? U hebt toch een heel graf, geen half? U hebt het over het terúgplaatsen van het monument. Ik leid daar uit af dat uw moeder al eerder overleden en daar begraven is. Hoe is dat dan gegaan?
Als uw vader kist te veel naar rechts staat, hoe gaat het dan bij begraving in het naastliggende graf? Moet daar ook worden geconstateerd dat 'links geen ruimte is'?
Wat is er in 'uw' graf, zodat er links geen ruimte is?
DELA kan hier inderdaad niets mee. Als zij de begraving heeft uitgevoerd, kan zij niet anders doen dan de kist plaatsen in de grafkuil. De personen die de kist laten zakken, kunnen moeilijk beoordelen wat te veel naar links of naar rechts is. Zij plaatsen de kist in de kuil. Maar als de grafdelver weet dat het gat niet goed in het midden is, kan/behoort hij de kist wat meer naar het midden te schuiven.
Inderdaad moet de beheerder van de begraafplaats in principe kijken of alles in orde is. Nu kan me ook voorstellen dat men niet elke keer bij het grafdelven komt kijken, want in de regel is er niet zo veel te zien aan een kuil. Maar hij (of zij) is wél verantwoordelijk.
Ik zou in uw geval direct contact opnemen (schriftelijk) met het verantwoordelijke kerkbestuur. De houder van de begraafplaats is eindverantwoordelijk. Dit soort zaken mag niet voorkomen.
En de brutaliteit van die grafdelver is natuurlijk onuitstaanbaar; typisch de overtrokken reactie van een persoon die weet dat hij fout zit.
Als de grafdelver ontdekte dat hij niet goed kon delven, had hij dit direct aan de beheerder of het bestuur moeten melden om de situatie in ogenschouw te nemen. Want nogmaals: waarom is er links geen ruimte? Wie of wat zit, ligt of staat een stukje in het graf van uw ouders? Een stuk fundering van een oude muur (zie een andere vraag daarover in deze rubriek: vraag 320) of een andere kist, waarvoor in het naastliggende graf ook te weinig ruimte was?
Dit mag absoluuut niet kunnen en gebeuren.
De vraag is echter hoe je het oplost.
Ik zou, zoals ik al zei, direct contact opnemen met het kerk(hof)bestuur. Ik zou het mondeling doen, om de urgentie aan te geven, maar zeker ook schriftelijk om iets vast te leggen voor de toekomst en een mogelijk vervolg.
Het kerkbestuur moet de zaak onderzoeken, de grafdelver op het matje roepen en de beheerder vragen of hij/zij weet wat er aan de hand is.
Mijns inziens zou u in principe kunnen eisen dat uw vader (wel) midden in het graf begraven wordt, als de afwijking te groot is.
De steenhouwer is op de kist gestoten; hoe diep was dat? Als dat minder is dan 65 cm, is in strijd met artikel 5 Besluit op de lijkbezorging gehandeld.
Waarom is niet diep genoeg gegraven? Kwam de grafdelver al de kist van uw moeder tegen? Zo ja, dan had hij haar kist dieper moeten plaatsen. Dat is dan niet zijn schuld of verantwoordelijkheid, maar wel die van het kerkbestuur.
Mij lijkt dat u ten minste kunt eisen, dat bij verzakking van het monument dit op kosten van de begraafplaats recht wordt gezet.
En het kerkbestuur moet eens wat interne afspraken maken om te voorkomen dat dit soort dingen gebeuren. Als men vreemde situaties tegenkomt, moet het gemeld worden en moeten oplossingen worden gevonden. Het is ook altijd zaak om op een ouder kerkhof niet op het allerlaatste moment een grafkuil te graven, omdat er dan (te) weinig tijd is om vóór de begrafenis maatregelen te treffen.
Wat een oplossing voor problemen is, hangt van de aard van het probleem af.
Eén van de maatregelen zou kunnen zijn, als blijkt dat een graf niet correct gegraven kan worden, is een heel nieuw graf op een andere locatie graven, 2-diep, waar uw vader onderin wordt geplaatst en later uw moeder in bijbegraven zou kunnen worden. Een vervelende actie, maar wel een correcte oplossing. Een en ander zou uiteraard voor kosten van het kerkbestuur moeten geschieden, inclusief het herplaatsen van het monument.
Misschien zou dit laatste, uitgifte van een nieuw graf en herbegraving, alsnog moeten. Maar er moet dan wel haast mee gemaakt worden, omdat in beginsel men een herbegraving kort na de begrafenis nog kan, maar na lange tijd niet meer.
mr W.G.H.M. van der Putten
4 december 2002
