Opgraven uit een algemeen graf
2 februari 2002
Vraag nummer: 573 (oude nummer: 238)
Tue May 8 14:51:08 2001
Geachte heer Van der Putten
Regelmatig kijk ik de vragen welke in uw rubriek gesteld worden door. Mij viel een vraag en een antwoord op over het opgraven van stoffelijke resten uit een algemene graf binnen de grafrust termijn. De vraag ging over het openen van een algemeen graf om de bovenste stoffelijke resten te verwijderen.
Uit uw antwoord blijkt dat dit mogelijk is zonder dat de nabestaanden van de onderliggende graven, hiervan op de hoogte zijn. Uit uw antwoord blijkt ook dat dit mogelijk zou zijn voor een tweede of zelfs derde overledene in het graf. In de praktijk blijkt echter dat de burgemeester zelden een verzoek tot opgraving in overweging neemt, wanneer voor het naar boven brengen van de stoffelijke resten, één of meerdere stoffelijk resten moeten worden verwijderd.
Ik heb in de praktijk meegemaakt dat bij een familie, met wat invloed op het hoogste niveau (regering), de burgemeester het verzoek direct afwees. In Den Haag is het alleen mogelijk om stoffelijke resten te laten opgraven als de nabestaanden het geluk hebben dat de overledene als laatste (derde) in het algemene graf begraven ligt. Uit uw antwoord blijkt dat we misschien in de toekomst bij een dergelijk verzoek toch meer druk op de burgemeester moeten uitoefenen. Persoonlijk weet ik niet of hier erg gelukkig mee ben.
Mag het belang van de nabestaanden, die een verkeerde keuze hebben gemaakt, opwegen tegen het verstoren van de grafrust van anderen?
Erik Boelkens
Antwoord:
Geachte heer Boelkens,
In principe is er geen enkel bezwaar tegen opgraving van een overledene die dieper in een algemeen graf begraven ligt. De wet verbiedt het niet. De wet staat opgraving zonder beperking toe. De aard van een algemeen is dat je juist geen prijs stelt op zeggenschap over dit soort zaken.Sommige gemeenten/burgemeesters voeren er een eigen beleid in. Maar ik acht het zeker aanvechtbaar als men altijd zegt dat men dieper begraven personen per definitie nooit herbegraaft. Dat lijkt mij in strijd met de wet. Er moet altijd een afweging zijn.Ik zie ook geen feitelijke bezwaren als er wordt herbegraven na een verkeerde grafkeuze, mits het maar vrij snel na de begraving gebeurt. De kisten zijn dan nog intact en feitelijk is het geen enkel probleem om het graf te openen, even 1 of 2 kisten aan de kant te zetten, onderliggende kist er uit te halen en de kisten te herplaatsen. Liever niet als het niet nodig is. Maar ik vind het persoonlijk geen verstoring van grafrust. Je blijft van het lichaam af. Ik vind dat anders als er al een flinke tijd verstreken is en de kist niet intact is en je het lichaam zelf geheel of in delen uit de kuil moet halen. Dat vind ik feitelijk verstoring van grafrust.
De afweging blijft altijd moeilijk. Het 'zomaar' herbegraven van iemand stuit mij tegen de borst. Maar stel dat iemand niet wist wat de consequenties van een algemeen graf zijn (en dat zijn nog hele volksstammen, want het fenomeen algemeen graf is voor veel mensen uit andere landsdelen volstrekt onbekend) en een echtgenoot heeft de wens om bij de overleden echtgenoot begraven te worden en dat kan nu niet, dan vind ik het geen probleem om binnen korte termijn tot herbegraving over te gaan. Dan vind ik het bezwaar van een een half uurtje opzij zetten van een andere kist niet opwegen tegen het ongelukkige gevoel dat iemand jarenlang kan hebben om niet met de echtgenoot in 1 graf terecht te komen. Maar dit is een persoonlijke mening. Maar wel een waar de wet rekening mee houdt.
