12 augustus 2005
Vraag nummer: 3947 (oude nummer: 6332)
Geachte heer Van der Putten.
Onlangs kreeg ik discussie over het herbegraven (bijzetten in een bestaand graf ouder als 10 jaar) van stoffelijke resten van een persoon welke reeds 50 jaar geleden overleden is.
De desbetreffende begraafplaats in een naburige gemeente stelt dat dit moet gebeuren door een erkende graven dienst.
In onze parochie gebeurt dit (bij graven ouder als 10 jaar) door eigen personeel (vrijwilligers)
Omdat het inhuren van een erkende gravendienst veel geld kost, heb ik voorgesteld om de opgraving door onze vrijwilligers te laten doen.
Men blijft echter bij het standpunt dat dit door een erkende gravendienst moet gebeuren.
Zijn er wettelijke regels wanneer een erkende gravendienst moet worden ingeschakeld?
Alvast bedankt voor uw reactie.
Antwoord:
Geachte heer,
Het is volstrekte onzin om voor het herbegraven van stoffelijke resten van iemand die 50 jaar geleden is overleden, een 'erkende' gravendienst in te huren.
Ten eerste is het onzin.
Ten tweede gaat het om volstrekte onzin.
Ten derde bestaat zoiets als een 'erkende' gravendienst helemaal niet. Wie of wat zou een gravendienst moeten erkennen? Dat bestaat gewoon niet eens.
Het enige dat hier over gezegd kan worden is dat wanneer een opgraving binnen enkele jaren na een overlijden plaats moet vinden, het aanbeveling verdient - een advies - om dit werk uit te laten voeren door een meer ervaren bedrijf dat ook beschikt over professionaal materiaal qua handschoenen, laarzen, overalls, een uitwasbaar vervoermiddel voor transport naar een andere begraafplaats e.d.
Er is geen wetgeving die dit voorschrijft.
De VROM-inspectie heeft het in de Inspectierichtlijn lijkbezorging uit 1999 geformuleerd als volgt: "De met de opgravingswerkzaamheden belaste personen dienen te beschikken over voldoende deskundigheid en dienen beschermende veiligheidskleding te dragen. Deze dient mede te zijn afgestemd op de te verwachten mate van vertering van de stoffelijke overschotten" (blz. 101 rechtsboven). Kortom, het kan dus gewoon eigen personeel van een begraafplaats zijn. En dat kunnen bij een bijzondere begraafplaats natuurlijk ook vrijwilligers zijn. Ook vrijwilligers kunnen ervaren zijn en verstand van zaken hebben.
Bij resten van 50 jaar oud zie ik geen reden voor overdreven veiligheidsmaatregelen. Ik zou handschoenen aantrekken om te voorkomen dat eventueel via een klein wondje aan de handen een of andere besmetting kan plaatsvinden. Maar dat is meer theoretisch; besmettelijke ziektekiemen hebben in de grond een zeer beperkte kans van overleven. Ik zag pas een lijstje van een Arbodienst:
difteriebacterie 2-3 weken
staphylococcen 1-2 maanden
typhusbacterie 3 maanden
tuberkelbacterie enkele jaren
pokkenvirus 1 jaar
HIV 14 dagen
Hepatitus B 14 dagen.
En wat is dan het risico na 50 jaar?
Kortom, er zijn geen wettelijke regels voor het inschakelen van een extern professionele gravendienst. Erkende gravendiensten bestaan niet, want er is geen regelgeving of normering voor erkenning. Ik zou overigens wel weten welke bedrijven ik eventueel wel zou inschakelen en welk niet.
Uit uw relaas begrijp ik dat uw vraag stoelt op de informatie van een begraafplaats in een buurgemeente. U kunt een dergelijk advies natuurlijk terzijde leggen.
Ik merk echter voor de goede orde wel op dat voor een opgraving en herbegraving altijd een verlof ex artikel 29 Wlb van de burgemeester nodig is. Soms wordt als voorwaarde bij zo'n verlof gesteld dat uitvoering door een 'erkende gravendienst' nodig is. Als een begraafplaats geen eigen personeel heeft, dan is het toch nodig om derden in te schakelen en en dan accepteer je die voorwaarde feitelijk maar. Maar als het om een oud graf gaat en mensen van de begraafplaats het zelf kunnen doen, is er geen enkele reden om een dergelijke voorwaarde te accepteren. U zou dan - als ik de betrokkene nabestaande was (het verlof moet worden aangevraagd door de familie en niet door de begraafplaats) - formeel bezwaar maken tegen deze voorwaarde. Op grond van de argumenten die ik hierboven heb genoemd. En ook in andere vragen in de sub-rubriek Opgraven aan de orde zijn geweest.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
