Grafsteen meteen kwijt? (2)
2 november 2003
Vraag nummer: 2607 (oude nummer: 3308)
Beste Willem,
Hartelijk dank voor je uitvoerige antwoorden op mijn vragen betreffende "Grafsteen meteen kwijt? Het zal voor zich spreken dat ik het volledig met je eens ben. Toch is dit vragen "naar de bekende weg" niet overbodig, ik kan mensen in het Limburgse die me verontrust gebeld hebben nu verwijzen naar je recente antwoord.
Tot mijn schrik ontdekte ik net een soortgelijk artikel als eerder gemeld in het Limburgs Dagblad van vandaag. Nu onder de titel: "Schimmenspel rond grafstenen". Het gaat verder met:
"De huurtarieven voor een graf gaan flink omhoog. Het is een van de gevolgen van een merkwaardige uitspraak van de Hoge Raad. Die heeft bepaald dat de nabestaanden alle eigendomsrechten kwijt zijn over de duurbetaalde grafstenen".
Ik denk dat we nu toch wel hebben aangetoond dat die uitspraak van de Hoge Raad helemaal niet zo merkwaardig was.
Helaas ben ik vandaag "platgebeld" en dat zal nog wel even doorgaan. Allerheiligen en Allerzielen zijn ook uitermate geschikte dagen voor zulke nonsens artikelen.
Ik heb nog een aanvullende vraag: In beide artikelen wordt zijdens Petra Stassen, namens het Secretariaat Rooms Katholiek Kerkgenootschap aangedrongen op een wijziging van de Wet op de lijkbezorging. Deze wijziging zou een uitzondering moeten behelzen voor grafbedekkingen als het gaat om eigendom door "natrekking". Als, quod non, deze wijziging er zou moeten komen, moet die dan niet geregeld worden in de Wet die de natrekking "regelt?" Anders heb je toch conflicterende wetgeving?
Met vriendelijke groeten:
Guus Rüsing
Regiocoördinator Limburg
De Terebinth, vereniging voor funeraire cultuur.
terebinth@monumentenhuis.nl
Antwoord:
Beste Guus,
Dit type publiciteit is inderdaad erg vervelend. Het ligt in de sfeer van onnodige bangmakerij en neigt naar oppervlakkige sensatiezucht. Het getuigt van slechte journalistiek om de zaken niet beter te onderzoeken.
Ik zie ook geen enkele reden om de kosten van een graf sterk te laten stijgen naar aanleiding van deze jurisprudentie. Zelfs niet een beetje. Ook het verzekeren voor dit type risico's vind ik het schieten met een kanon op een mug. In de praktijk zijn er weinig problemen en áls er problemen zijn gaat het meestal om betrekkelijk kleine schades. Zie vraag 3064 'Verantwoordelijkheid grafmonumenten (verzekering zinvol?)' en vraag 2922 'Verzekering vergoedt geen schade'.
Verzekeringen kosten een veelvoud van het risico.
Bedenk maar eens gewoon hoeveel graven we in Nederland hebben (zo'n 2 miljoen) en hoe weinig problemen. Het aantal schades door vandalisme bijvoorbeeld treft jaarlijks niet meer dan 0,0001% van de graven.
De beste bescherming voor begraafplaatsen tegen risico's en problemen is om gewoon hun beheer actief uit te voeren: de administratie actueel houden, een goede verordening of reglement hanteren (niet het RK-model) en regelmatig eens een rondje over het terrein lopen om te kijken of er geen stenen wankel staan. Daar hebben zowel de begraafplaatsen als de nabestaanden baat bij.
Het vreemde van het SRKK-voorstel is dat zij de nabestaanden financieel wil laten opdraaien voor de risico's van slecht beheer door begraafplaatsen. Men zou er in mijn ogen beter aan doen door de parochies beter te ondersteunen en tot actief beheer aan te sporen. Er zijn soms parochiebesturen (en kerkvoogdijen én gemeenten; het is geen exclusief katholiek probleem) die er een janboel van maken; die mogen in mijn ogen dan ook best zelf voor de kosten van wanbeheer opdraaien. Maar gelukkig zijn er ook zeer vele kerkelijke begraafplaatsen die 'professioneel' worden beheerd door vrijwilligers die er de nodige tijd en energie aan spenderen. Dat soort begraafplaatsen loopt dan ook zeer weinig risico. En de nabestaanden/rechthebbenden idem.
De wet waar de natrekking in is geregeld, is het Burgerlijk Wetboek (boek 5 artikel 20 BW). Het zou wetstechnisch inderdaad veel meer voor de hand liggen om het Burgerlijk Wetboek aan te passen, dan de Wet op de lijkbezorging (Wlb). Maar omdat het voorstel m.i. toch geen kans heeft, in welke wet dan ook, ben ik er verder niet op ingegaan.
Met vriendelijke groet,
Willem van der Putten
