7 juni 2005
Vraag nummer: 3829 (oude nummer: 5999)
Wij hadden zojuist een dispuut met een uitvaartondernemer over de kosten van het ruimen van een monument. Volgens ons kan een begraafplaats daarvoor willekeurig welk tarief hanteren, volgens de uitvaartondernemer zou dit juridisch aanvechtbaar zijn.
mvgr.
rk begraafplaats H.Lambertus Helmond
Antwoord:
Geachte heer,
Alles is juridisch aanvechtbaar; ik zeg wel eens dat men iemand aansprakelijk kan stellen omdat het regent of omdat de zon schijnt. Of men kans van slagen heeft is een ander verhaal. Maar aanvechtbaar is alles.
Ik denk dat u in dit geval beiden gelijk hebt. De houder van een begraafplaats heeft een grote vrijheid om een tarief te rekenen voor het ruimen van een monument. Ik ken voorbeelden die uiteen lopen van 20,- tot 300,-. Maar er zijn wel grenzen. 1.000,- zou mijns inziens inderdaad aanvechtbaar zijn. Maar als de begraafplaats die 300,- rekent, ook een stukje administratie en overhead aan die kosten toerekent, kan dat.
Iets anders is - en misschien doelt de uitvaartondernemer daar op - dat men een tarief voor het ruimen van een monument alleen mag rekenen als het principe dat men deze kosten in rekening mag brengen ook al bestond op het moment dat het betreffende graf werd uitgegeven. Als een tarief voor het ruimen van monumenten is ingevoerd in 1990 en er wordt nu in 2005 een graf uit 1985 geruimd, dan is er voor die rechthebbende geen verplichting om de kosten van verwijdering van de grafsteen te betalen. Dat stond immers niet in zijn contract (grafakte) of in het reglement dat onderdeel uitmaakte van zijn contract. Geen der partijen kan lopende een contract eenzijdig de spelregels vervangen.
Het tarief kan alleen worden berekend als er een juridische basis voor is. Die kan gekomen zijn halverwege de looptijd van het graf. Stel het graf was van 1975 en is in 1995 verlengd op de voet van de dan (in 1995 sinds 1991) geldende regeling; dan is in 2005 wel een tarief voor de verwijdering van de steen verschuldigd.
Persoonlijk vind ik het aan het einde van het grafrecht rekenen van kosten voor de verwijdering van een grafsteen geen verstandige zaak. Natuurlijk zijn er die kosten en natuurlijk is het redelijk dat die vergoed worden. Maar ze kunnen m.i. beter worden meegenomen in de kosten van uitgifte van het graf. In de meeste situaties is het zo dat als vader of moeder overlijdt en het graf wordt uitgegeven, men meteen die kosten uit de nalatenschap kan voldoen. Het kind dat het graf op naam heeft en dat na 20 jaar met verwijderingskosten te maken heeft, zal daar niet blij mee zijn. Hij moet het uit eigen zak betalen of zijn broers/zussen langs, als die nog leven. Beide opties vinden de meeste mensen niet aantrekkelijk.
Bovendien kan men, als men een tarief wil invoeren, dit niet meteen doen voor oude graven, alleen voor de graven die nu verlengd worden of die nu nieuw worden uitgegeven. Dat betekent dat men minstens 10 of 20 jaar op geld moet wachten. Als men het tarief voor de uitgifte van graven verhoogt, of het tarief verhoogt voor een vergunning voor de plaatsving van een reglement, kan men direct incasseren.
Ik vermoed eerlijk gezegd dat er ook begraafplaatsen zijn die meteen iedereen een nota voorschotelen zonder zich af te vragen of het juridisch wel deugt. Ik denk dat veel mensen het toch wel betalen, ook al zijn ze juridisch niet gebonden en niet tot betaling verplicht.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
