Graf niet geschud terwijl dat wel aangevraagd was
23 oktober 2008
Vraag nummer: 5788 (oude nummer: 11524)
Geachte heer van der Putten,
Helaas moet ik u nog een keer lastig vallen. Ik had al advies aan u gevraagd (en ook gekregen waarvoor nogmaals mijn dank) over (xxxxxxxxxxx).
Kunt u zich dit nog herinneren? Nu ben ik vanmiddag gebeld door de Monuta Uitvaartonderneming die de begravenis heeft geregeld. Wat blijkt nu: de Monuta is gebeld door de gemeente daar wij bij de gemeente aan hadden gegeven dat het graf geschud was zodat mijn vader bij overlijden ook in het graf begraven kan worden. Dit (het schudden van het graf)heeft de medewerker van de Monuta die ochtend dat hij alles kwam regelen voor de begrafenis telefonisch geregeld met de gemeente. Nu zegt de gemeente dat dat schriftelijk aangegeven had moeten worden. De Monuta reageert daarop: dat de Monuta dat altijd telefonisch met iemand van de gemeente regelt en dat dat nooit een probleem is.
In het graf liggen nu 3 personen. De eerste persoon die daar begraven is 70 jaar geleden. De tweede persoon is 13 jaar geleden en mijn moeder is xx xxxxxx 2008 begraven.
Oke, het had geschud moeten worden maar dat is dus niet gebeurd, maar daar de eerste persoon al 70 jaar in dat graf ligt is er toch ruimte? Ik kan me voorstellen als er 3 personen inliggen binnen 15 jaar of zoiets dergelijks dat er minder ruimte is dan dat iemand als 70 jaar in een graf ligt.
Dus kan de gemeente bij zo iets een uitzondering maken? Want komt mijn vader nu binnen 10 jaar te overlijden kan hij dus niet daar begraven worden.
En dan nog: wie is nu aansprakelijk voor deze fout? Monuta zegt dat hun dat altijd telefonisch regelen en de gemeente zegt dat ze dat niet op het formulier hebben aangegeven. Het is dus of vergeten door de medewerker van de gemeente om dat te regelen of...? Maar goed wij zijn hier nu wel de dupe van! Wat kunnen wij nu hiertegen doen zodat mijn vader en moeder toch bij elkaar begraven kunnen worden?? Is de Monuta hier aansprakelijk voor? Of kan de gemeente coulant zijn ivm de eerste persoon die al 70 jaar daar is begraven?
Ik hoop dat u de tijd kunt vinden om mijn snel iets te laten weten daaar wij morgen dat gesprek met de gemeente hebben over de weigering van de grafsteen. Maar nu komt dit ook nog even tussendoor flitsen. Het moet toch niet gekker worden.
Bij voorbaat dank voor de door u genomen moeite
Met vriendelijke groet
XX
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Ik heb even uw vraag iets anoniemer gemaakt vanwege uw privacy.
Ik heb eerst eens even naar de beheersverordening van de gemeente gekeken (u kent hem inmiddels ook). Daar staat niets in over het kunnen schudden van een graf; ik heb het althans niet gezien. Dat wil niet zeggen dat het niet kan; het betekent alleen dat een rechthebbende op een graf er geen recht op heeft.
Nu heb ik verder gekeken en wel in de Verordening begraafplaatsrechten 2008. Daar staat in artikel 6.1.1: Voor het verlengen van de begraafcyclus door middel van het samenvoegen van de stoffelijke resten van één lijk in hetzelfde graf wordt een recht geheven gelijk het bedrag dat overeenkomstig hoofdstuk 2 voor het begraven wordt geheven euro 1.000,-.
Aha, het kan dus toch, ook al is het wat ingewikkeld geformuleerd.
Maar nu? Wie heeft er een fout gemaakt? Misschien beide partijen, maar Monuta duidelijk het meest.
Monuta stelt het schudden van het graf altijd te regelen met een telefoontje. Dat komt mij voor een grote professionele organisatie als Monuta hoogst onprofessioneel en ondeskundig over. Als een graf geschud moet worden, mag dat alleen op aanvraag van de rechthebbende op het graf. En eigenlijk moet er dan eerst een nieuwe rechthebbende worden aangewezen, als de rechthebbende overleden is. Vaak accepteren gemeenten, als de rechthebbende is overleden en in dat graf begraven moet worden, ook de aanvraag van de persoon die in de uitvaart voorziet. Maar ze willen wel altijd eerst een aanvraag met een handtekening zien van een bevoegde persoon. En geheel terecht, want een gemeente mag aan de hand van een simpel telefoontje beslist niet eigenmachtig een graf gaan schudden.
Het is voor mij onbegrijpelijk dat een organisatie als Monuta dit niet zou weten en denkt dit zo even informeel te kunnen regelen.
Voorts is het zo dat een goede uitvaartleider voor de begrafenis altijd even controleert of wel uitgevoerd is, wat afgesproken is. Dat is in dit geval blijkbaar niet gebeurd.
Ook als men de rekening van de gemeente zou hebben gekregen, en men de post samenvoegen van de stoffelijke resten miste, had er een belletje moeten gaan rinkelen.
Nu is het de vraag wat de gemeente met dat telefoontje van Monuta heeft gedaan. Men had moeten zeggen Prima, dat kan, maar dan moeten we eerst een schriftelijke aanvraag of schriftelijke toestemming van de rechthebbende hebben. Als men gezegd heeft OK, dat doen we maar men heeft het niet gedaan, dan is het ook een tekortkoming van de gemeente.
Maar het is de vraag of te reconstrueren valt wat er precies gebeurd is. Misschien is Monuta wel helemaal vergeten om te bellen. Maar misschien heeft men in het dossier van de begrafenis wel aantekeningen van het gesprek: met wie en op welke tijdstip dit is besproken. En dan gaan ze onderling nog maar eens in conclaaf om dit in de toekomst niet opnieuw te laten gebeuren.
Voor mij is duidelijk dat Monuta, ook als men een telefonische afspraak had, toch had moeten controleren of de afspraak wel nagekomen was. Dat kan men simpel al zien aan de diepte van het graf: passen er 1 of 2 kisten in (er had zelfs zo geschud kunnen worden dat er ruimte voor 3 kisten zou ontstaan). Dit controleren is onderdeel van de taak van de uitvaartverzorger. En natuurlijk is het hoogst onprofessioneel om te denken zoiets per telefoon te kunnen regelen. Misschien gebeurt dat wel eens of proberen uitvaartverzorgers dat wel. Maar een begraafplaatshouder is erg verkeerd bezig als hij dat accepteert. Een verstandige uitvaartverzorger zal een eventueel telefoontje altijd per fax bevestigen, zodat hij bewijs van zijn opdracht heeft en de begraafplaatsbeheerder ook. Er is anders ook geen grondslag voor de begraafplaatshouder om een rekening te kunnen sturen; hoe bewijst hij dat hij een opdracht heeft? Optimaal is als de uitvaartverzorger een fax stuurt en later belt en informeert of de fax goed aangekomen is en of de begraafplaats het uitvoert, dan wel of er complicaties zijn. En dan natuurlijk de uitvoering nog controleert.
Maar daar schiet u al met al nu niets mee op. Ik zou als ik u was direct een brief schrijven naar de gemeente met het verzoek om het graf alsnog zo snel mogelijk te schudden. Er staat nu nog een monument op het graf en de begrafenis van uw moeder is slechts 3 maanden geleden. Dan is de kist meestal nog wel in zon staat dat die zonder al te veel problemen tijdelijk uit het graf kan worden genomen en men het graf alsnog kan schudden en de kist van moeder dieper kan herbegraven. Hoe sneller hoe beter.
Ik trek nog even parallellen naar opgravingen, daar wordt in de regel mee ingestemd als dit binnen 2 maanden na de begrafenis gebeurt. Hier is de termijn ietsje langer, maar onder omstandigheden te excuseren. Het probleem dat er nu geen ruimte is voor de kist van uw vader, bij zijn overlijden, lijkt mij groter.
Over 10 jaar zou het graf weer zonder complicaties geschud kunnen worden, maar het is natuurlijk de vraag of uw vader zo lang blijft leven. Er is een probleem als uw vader over bijvoorbeeld 6 jaar zou overlijden: dan mag het graf niet geschud worden en dan zou uw vader in een ander graf begraven moeten worden. Uw moeder zou dan wel bij uw vader in het andere graf herbegraven kunnen worden, maar dat kan dan pas 4 jaar later. Op- en herbegravingen mogen in de regel óf binnen 2 maanden óf pas 10 jaar na de begrafenis.
Een graf mag alleen worden geschud als de laatste begraven persoon minstens 10 jaar geleden overleden is. Of een veel dieper begraven persoon dan 11 of 70 of 111 jaar geleden overleden is, is niet relevant. Men mag de als laatste begraven persoon niet 'even passeren' als die korter dan 10 jaar geleden overleden is.
Ik zou als ik u was ook direct een brief aan Monuta schrijven en haar aansprakelijk stellen voor de situatie en alle actuele kosten en toekomstige kosten. U moet eerst vragen of ze het schudden van het graf alsnog willen bevorderen. En het lijkt me ook gepast dat nu men duidelijk nalatig is, men de kosten van het schudden op zich neemt.
Voorts kan het zijn dat de gemeente het alsnog schudden van het graf weigert. Dan zit u met de complicatie dat als uw vader overlijdt, u een nieuw graf moet aanschaffen en een nieuw (dubbel) monument. Lijkt me duidelijk gevolgschade die voor rekening van Monuta behoort te komen.
Voorts de kosten van het later opgraven en herbegraven van uw moeder, om haar resten in het graf van vader bij te zetten. Ook gevolgschade. Als u later het graf van moeder alsnog zou kunnen laten schudden, en uw vader bij zou laten zetten, duurt het herenigen van die twee onnodig lang. Voorts is het zo dat het bestaande graf waarschijnlijk een graf voor onbepaalde tijd is. Er zouden dus in principe nooit meer grafrechten voor betaald hoeven worden. Ik weet niet of de gemeente ook nieuwe graven voor onbepaalde tijd uitgeeft. Indien nee, zou u ook recht hebben op een dusdanig kapitaal dat het grafrecht voor onbepaalde tijd verlengd kan worden. Want ook dat is concrete schade van de nonchalance van Monuta.
Als de gemeente het alsnog schudden van het graf weigert, zou u een bezwaarschriftenprocedure kunnen starten. Of het kans heeft, is moeilijk in te schatten. Wellicht is ook beroep bij de rechtbank of de Raad van State nodig. Maar ook de kosten van deskundige juridische bijstand voor zon procedure is iets waar u Monuta ook nu al aansprakelijk voor kunt stellen.
Als Monuta de verantwoordelijkheid niet neemt, kunt u een klacht indienen bij de Ombudsman Uitvaartwezen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
