Verwijderen monument ja/nee? (bij overname graf)

29 oktober 2002

Vraag nummer: 1398  (oude nummer: 1750)

Tue, 29 Oct 2002 10:43

M.b.t. overname van grafrechten heb ik diverse vragen en antwoorden uit het archief nagelezen. Wat ik echter niet ben tegengekomen is het volgende: stel, een rechthebbende doet afstand van een graf maar wil niet dat een ander familielid deze rechten overneemt. Gezien het feit dat hij/zij geen enkele zeggenschap meer heeft over dit graf ligt hier niet het probleem en kan de begraafplaats dit graf opnieuw uitgeven. Maar vervolgens staat hij/zij erop dat het monument wordt verwijderd.
Het monument is gekocht en geplaatst door de rechthebbende.
Is de begraafplaats verplicht hieraan gehoor te geven?

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Nee, de begraafplaats is niet verplicht om hieraan gehoor te geven.

En nu wilt u natuurlijk de redenen horen.
Ten eerste is het zo dat een grafmonument eigendom is van de houder/eigenaar van de ondergrond, de begraafplaats. Dat hoef ik u nauwelijks te vertellen. Dat weet u als geen ander.
Net zo goed als dat de zeggenschap over het graf eindigt op het moment dat iemand afstand doet van het graf of de termijn laat verlopen zonder het recht te verlengen, eindigt de zeggenschap over het monument. Want, ook al is de begraafplaats 'juridisch eigenaar'; de rechthebbende van een graf is 'economisch eigenaar', zo duidt ik de verschillen gemakshalve maar aan. De rechthebbende mag over 'zijn' (of haar) monument beschikken. Maar wél alleen zolang er nog rechten op het graf rusten. Naderhand niet meer.

Wat een rechthebbende die afstand doet of wil doen, wel kan bedingen, is dat het monument wordt verwijderd. Dat moet hij dan zelf (laten) doen, op eigen kosten.

Sterker, het reglement van uw begraafplaats bepaalt in artikel 21, derde lid, dat een rechthebbende het monument moet (laten) verwijderen als het grafrecht eindigt. Ik heb echter de indruk dat in de praktijk op de meeste begraafplaatsen aan een dergelijke bepaling niet de hand wordt gehouden. Of dat bij u ook zo is, weet ik niet. Maar in principe moet de rechthebbende dus het monument verwijderen.

Als het monument niet verwijderd is en het grafrecht verlopen is, kan de begraafplaats het graf(recht) aan een ander familielid uitgeven, inclusief monument. Daar kan de vorige rechthebbende zich achteraf niet meer tegen verzetten.

Anderzijds kan een familielid dat een graf wil overnemen, niet eisen dat de vorige rechthebbende het monument laat staan. Als het monument verwijderd is, zal de nieuwe rechthebbende voor een nieuw monument moeten zorgen.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten

29 oktober 2002