Overschrijven grafrechten via testament
25 april 2006
Vraag nummer: 4402 (oude nummer: 7918)
Een overleden rechtehebbende heeft via testament 2 pleeg(!)dochters als enige ergenamen aangewezen.
Nu willen zij ook de grafrechten op hun naam terwijl er ook nog familie van de overledene zijn.
2 vragen:
1. Vallen grafrechten wettelijk onder een nalatenschap en is dat als zodanig te vererven?
2. Kunnen de familieleden van de overledene de grafrechten opeisen omdat in onze beheersverordening overschrijving mogelijk is t/m de 3e graad bloed- of aanverwant?
Met vriendelijk groet,
A. Jongerden
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Grafrechten kunnen niet overgaan door vererving, simpelweg omdat er een handeling van de begraafplaatshouder nodig is om de overdracht van rechten juridisch perfect te maken. De houder van de begraafplaats moet de overdracht accepteren, wat hij mag toetsen aan voorschriften in de beheersverordening of het beheersreglement. Vaak is er de bepaling dat overdracht aleen mogelijk is binnen een beperkte kring van bloed- en aanverwachten, en dat alleen als er gewichtige redenen zijn het recht aan mensen of een stichting buiten die kring gaan worden gegeven. Als hier niet aan wordt voldaan, is de gevraagde overdracht niet mogelijk.
Men kan in een testament alleen bepalen, als men rechthebbende van een graf is, dat men wenst dat de rechten op persoon A worden overgeschreven, Men kan dat dan zien als een verzoek om overschrijving, als bedoeld in artikel 17, eerste lid, van uw beheersverordening. Echter, het moet dan wel gaan om een expliciete bepaling, dat er echt met zoveel woorden staat "Ik wens dat de rechten van graf 000 op begraafplaats X te Y op naam worden gezet van persoon A". Het is niet zo dat grafrechten onmiddellijk en direct toevallen aan personen die onder algemene titel (in gewone mensentaal: die 'alles') erven. De rechten kunnen alleen aan 1 persoon worden gegeven, nooit aan een groep mensen. Als er al 2 erfgenamen zijn, zoals in dit geval, is al niet te zeggen wie van de 2 de rechten zouden moeten krijgen. Dat staat los van het punt of die 2 het er samen over eens zijn wie de rechten zou moeten hebben. Het kan zo niet, er is een expliciete opdracht in het testament nodig.
In het algemeen is het zo dat de rechten moeten worden toegewezen aan de persoon die het het eerste vraagt, als die persoon binnen de kring van bloed- en aanverwanten vallen.
Een pleegdochter mag en moet men juridisch gelijk stellen met een bloedverwant, dus een biologisch en wettelijk eigen dochter. Eén van deze dochters mag dus de grafrechten krijgen.
De verordening is niet zo specifiek dat de kring van bloed- en aanverwanten is gespecificeerd in natuurlijke kinderen, biologische kinderen, erkende kinderen, pleegkinderen etc. Maar men moet kijken naar de wettelijke gelijkschakeling. Net als voor geregistreerde partners ten op zichte van echtgenoten. De geregistreerde partners staan ook niet in uw verordening genoemd, maar behoren een verzoek om overschrijving altijd gehonoreerd te krijgen omdat ze wettelijk gelijk staan met echtgenoten.
Andere familieleden kunnen inderdaad ook overschrijving vragen. Maar nu een pleegdochter de eerste was, gaat die voor. Als de pleegdochter later was en een ander familielid zoals een broer of zus van de overledene haar voor was, ging dat familielid voor. Het zijn van erfgenaam speelt geen enkele rol (tenzij een gemeente zelf erfgenamen in haar beheersverordening noemt (wat trouwens onverstandig is, maar dat is een ander probleem)).
Met vriendelijk groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
