15 maart 2005
Vraag nummer: 3759 (oude nummer: 5715)
Vraag over eeuwig of eeuwig durend graf.
Mijn familie van vaders kant heeft een monumentaal graf waarin de grootouders begraven liggen vanaf 1906 en 1921.
In het verleden is aan de familie gevraagd of zij dit graf willen behouden en zo ja, het dan te onderhouden. In dit telefonische gesprek wordt door het kerkbestuur of de vertegenwoordiger hiervan aangegeven dat het graf beschouwd wordt als een monument en zij zouden het jammer vinden als het graf opgeruimd zou worden.
Indien we het graf niet zouden onderhouden en willen behouden dan zou het verkocht worden. De familie heeft hiermee ingestemd om het te behouden en te onderhouden, met als opmerking dat er dan geen kosten meer aan verbonden zijn van grafrechten. Hierop werd positief geantwoord.
Verder is er toen meegedeeld dat er t.z.t. een familielid in begraven zou worden. Dit telefonisch gesprek is het kerkbestuur schriftelijk bevestigd in 2001, aangezien het verzoek aan de familie tot handhaving van het graf alleen telefonisch heeft plaatsgevonden.
Op deze schriftelijke bevestiging van de afspraken is geen reaktie ontvangen. Wel is er daarna nog mondeling kontakt geweest met betrokkene waarmee de telefonische afspraken zijn gemaakt, maar deze persoon ontkent alle gemaakte afspraken. Weet er niets meer van.
In december 2004 is mijn vader overleden en we hebben hem in het familiegraf begraven. Het graf is geruimd en de restanten van de grootouders zijn bijgezet in het graf.
In de toekomst is het de bedoeling dat mijn moeder ook in dit graf wordt begraven.
In december heeft mijn moeder via de begrafenisondernemer de delvings- onderhoud ,grafrechten en ruimingskosten in de toekomst voor 20 jaar betaald.
Vraag is of de rechten van het eeuwig of eeuwigdurend graf niet overgegaan zijn naar mijn vader omdat eerder is aangegeven dat we het graf onderhouden en willen behouden, en dat t.z.t. een familielid hiervan gebruik zou willen maken?
Zo niet, is er dan een grens van 100 jaar of speelt dat helemaal geen rol meer en betaal je grafrechten zodra er sprake is van een nieuwe situatie?
Indien het eeuwig graf begrensd is tot 100 jaar wanneer is dan de einddatum van het verstrijken van deze 100 jaar? Wordt hier dan de eerste datum gehanteerd van 1906 of de laatste datum van 1921?
Tot slot: de grafrechten voor de komende 20 jaar zijn betaald, maar de akte van het grafrecht is nog niet getekend.
Welke mogelijkheden ziet u nog om e.e.a. ongedaan te maken? M.a.w. welke stappen kunnen we nog ondernemen?
Met vriendelijke groet en alvast bedankt voor uw antwoord,
Thijs Weekers
Antwoord:
Geachte heer Weekers,
Ik durf over de concrete situatie van het graf van uw vader geen uitlatingen te doen, omdat ik dan daarvoor eerst de oude grafakte uit 1906, het reglement van het kerkhof uit 1906, de correspondentie uit 2001 en het huidige reglement van 2001 zou moeten inzien.
In het algemeen valt wel het volgende te zeggen.
Als het graf voor onbepaalde tijd (wat in de volksmond vaak 'eeuwigdurend' wordt genoemd) is uitgegeven zonder expliciete verplichting tot onderhoud, dan kan later niet zo'n verplichting door het kerkbestuur worden opgelegd.
Er is wel een verplichting om het grafmonument niet te laten verkommeren; als het monument sterk verwaarloosd is, gebroken, omgevallen, zeer sterk verweerd en niets meer leesbaar e.d., dan mag het grafrecht toch vervallen op grond van artikel 28 Wet op de lijkbezorging. Ik weet niet of deze situatie aan de orde was.
Als het graf voor onbepaalde tijd was uitgegeven, was juist het kenmerk dat er geen grafrechten meer verschuldigd waren. Daar hoefden dus geen nadere afspraken over gemaakt te worden. Tenzij het graf niet voor onbepaalde tijd was, maar goed, ik zie er geen papieren van, dus kan het niet zeggen.
Als het grafrecht is overgegaan op uw vader en na zijn overlijden op uw moeder, hoeven er geen nieuwe grafrechten betaald te worden. Het kan/mag niet zo zijn dat er na een begraving nieuwe grafrechten worden betaald.
Nu is het echter zo dat sommige kerkhoven reglementen hebben waarin staat dat per overledene grafrechten worden betaald. Dat is juridisch onmogelijk. Je koopt een huis ook niet voor de 2e en 3e keer en betaalt ook de koopsom niet dubbel en driedubbel als je eerst voor jezelf een huis koopt, later trouwt en je partner bij je intrekt en er gezinsuitbreiding komt. Het huis is al betaald en het kan slechts eenmalig worden verkocht en gekocht. Ook een grafrecht kan slechts eenmalig worden verstrekt. En betaald. Maar er zijn enkele ontstellend slechte reglementen in omloop, waar dit soort onzin in staat. Niet betalen, is mijn advies. Laat het kerkbestuur dan maar naar de kantonrechter gaan, dan wordt de zaak wel duidelijk. Of dit bij het graf van uw vader ook aan de orde is weet ik niet, maar het zou een mogelijkheid kunnen zijn.
Wat in ieder geval absoluut niet zo is, is dat er bij eeuwige graven een grens van 100 jaar een rol speelt. Eeuwig is eeuwig, onbepaald is onbepaald. Dus geen 100 jaar. Ik hoor dat wel eens vaker beweren, maar dat is grote kletskoek. Soms hoor ik ook wel 99 jaar (net geen 100) of 80 jaar. Allemaal onzin. Een graf voor onbepaalde tijd is in principe gewoon eeuwen lang, tot oorlogen, overstromingen, kernrampen e.d. de feitelijke situatie teniet doen. Of het grafmonument sterk wordt verwaarloosd, dan wel er niemand meer is die zich om het graf bekommert en men het slinks kan laten 'verdwijnen'. Dat laatste màg dan niet, maar ja, er is dan niemand die het tegengaat.
Ik zie geen reden om de akte inzake het grafrecht te tekenen, als het om een eeuwigdurend graf gaat. Integendeel, ik adviseer u dringend om niet te tekenen. Het is waarschijnlijk een ernstig verlies van rechten. Het enige dat u(w moeder) moet accepteren is een schriftelijke bevestiging dat het oude grafrecht onverkort op haar naam is gesteld. En voor de rest moet ze niets tekenen. De akte retourneren met een brief met de opmerking dat ze slechts de oude rechten voortzet, ongewijzigd. Brief aangetekend versturen.
En zeker geen grafrechten voor 20 jaar e.d. betalen, want anders kan dat als een bevestiging dat u de nieuwe situatie accepteert worden opgevat. Oh, wacht, ik lees nu dat dit al betaald is. Jammer. Niet slim. Maar schrijf dan in uw brief dat de betaling op te vatten is als een eenmalige donatie, geen erkenning van nieuwe grafrechten.
Maar ik zeg dit alles alleen onder voorbehoud van de summiere informatie die u hebt opgeschreven. Alleen als ik/iemand alle stukken compleet in handen heeft, is een concreter advies mogelijk.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
