Vervallen verklaren grafrecht bij schulden
8 november 2011
Vraag nummer: 26618
In onze beheersverordening staat een artikel over het vervallen verklaren van de grafrechten i.v.m. uitblijven van betalingen. Wij willen, in een paar gevallen, conform dit artikel handelen. Hierbij gaan we ervanuit dat we de rechthebbende van het graf hierover aanschrijven.
In één geval is de rechthebbende onlangs overleden en begraven in het graf waar "schulden" op rusten. (niet betaald onderhoudsrecht, niet betaalde vergunning grafbedekking) Hoe kunnen we dit op een juiste manier aanpakken?
vriendelijke groet,
R. Denekamp.
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Als een rechthebbende in gebreke is, wordt hij daar door uw gemeente natuurlijk op geattendeerd. Als er geen reactie komt of geen betaling volgt, kan het voornemen om de grafrechten vervallen te verklaren worden medegedeeld. Heeft dat ook geen effect, dan kan het besluit worden genomen en ter kennis worden gebracht. Betrokkene kan er dan bezwaar tegen aantekenen.
Dat is de gewone gang van zaken. Dat is bij u ook niet het probleem.
Het probleem is de situatie dat een rechthebbende onlangs is overleden en begraven in het graf waar "schulden" op rusten (niet betaald onderhoudsrecht, niet betaalde vergunning grafbedekking). Als die schulden er al waren voordat de rechthebbende begraven werd, was de a.s. begrafenis HET moment om de situatie aan te pakken: de begrafenis niet uitvoeren voordat de schulden vereffend werden. En de begrafenis ook niet uitvoeren voordat er een nieuwe rechthebbende was.
In januari jongstleden is de beheersverordening voor de begraafplaatsen in uw gemeente aangepast aan de wijzigingen van de Wlb per 1 januari 2010. Helaas is toen niet overgenomen het bepaalde in de tweede zin van lid 2 van artikel 17 van de VNG-modelverordening: "2. Na het overlijden van de rechthebbende kan het recht op het particuliere graf worden overgeschreven op naam van een natuurlijk persoon of rechtspersoon, indien de aanvraag daartoe wordt gedaan binnen zes maanden na het overlijden van de rechthebbende. Indien de overleden rechthebbende in het graf dient te worden begraven, of indien de asbus met zijn resten in het graf dient te worden bijgezet, dient het verzoek tot overschrijving daaraan voorafgaand te worden gedaan." Dat is een gemiste kans. Ik propageer een dergelijke bepaling ook al bijna tien jaar op deze site. Zie de vraag Model-bepalingen inzake grafmonumenten voor beheersreglement/verordening in de subrubriek Verordening/reglement en in de lijst van Meest gestelde vragen. De erfgenamen zouden dan eerst in de gelegenheid gesteld moeten worden om de schulden te voldoen of zich daar garant voor te stellen, alvorens te begraven. En de nieuwe rechthebbende zou garant moeten staan voor de kosten van begraven.
De schulden die de nu overleden rechthebbende had op het moment van zijn overlijden, behoren tot diens nalatenschap. Zij kunnen op zijn erfgenamen worden verhaald. Deze schulden gaan niet over op de nieuwe rechthebbende van het graf.
Maar het willen begraven van de overleden rechthebben is wel HET moment om van de erfgenamen betaling te vorderen. Eerst betalen, dan pas begraven. Gewoon boter bij de vis.
Als deze kosten niet betaald zijn of worden, is het lastig om het grafrecht vervallen te verklaren. De nieuwe rechthebbende is er namelijk eigenlijk niet verantwoordelijk voor. In de beheersverordening (artikel 21. lid 2, aanhef en eerste gedachtenstreepje) staat weliswaar niet dat de (nieuwe) rechthebbende voor de kosten aansprakelijk moet zijn, maar het is denkbaar dat de belastingrechter wel zou menen dat dit het geval moet zijn. In uw geval zou ik het gewoon doen, als er geen ander middel is en dan maar zien of de nieuwe rechthebbende in beroep gaat en wat de belastingrechter er van zou vinden.
Als er voor het begraven van de vorige rechthebbende een nieuwe rechthebbende aangewezen wordt, is deze rechthebbende verantwoordelijk voor de kosten terzake van de begraving en voor kosten zoals het eventueel noodzakelijk verlengen van het grafrecht. Dus zeg maar voor de kosten van na de datum van overlijden van de rechthebbende. Als nog geen rechthebbende is aangewezen, is de opdrachtgever van de begraving verantwoordelijk voor deze kosten.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek > reportages.
Zoals de Promo Serie Begraven en Begraafplaatsen
Of 'Kijkersvragen' zoals over 2 lichamen in 1 kist:
