Verlengen grafrecht / toepassing verordening vwb onderhoud
21 oktober 2009
Vraag nummer: 6997 (oude nummer: 14135)
Geachte heer van der Putten,
In 1985 is een particulier graf uitgegeven. In 1994 is het grafrecht overgeschreven en met het onderhoudsrecht tot en met 2030 verlengd. Inmiddels is het begrip onderhoudsrecht in de verordeningen ingrijpend van betekenis gewijzigd. Tot en met 2000 werd daarmee naast het park in het algemeen ook het onderhoud aan het individuele graf bedoeld.
Het spreekt voor zich dat de inhoud van het grafrecht op essentiele punten wordt bepaald door de regelgeving op moment van uitgifte. Maar hoort de wijze van toepassing van het onderhoudsrecht daar ook toe ? Moet ik in dit geval voor de rechten van de rechthebbende vwb het recht op onderhoud van het individuele graf kijken naar de huidige verordening (lijkt me van niet, omdat dat een abrupte breuk met de verwachtingen in 1994 is), de verordeningen uit 1985 (vestiging recht), die uit 1994 (verlenging) en straks in die van 2030 (nieuwe verlenging) ? Kortom: is het onderhoudsrecht (in dit geval de wijze van uitvoering) een “essentieel”onderdeel van het grafrecht of moet ik er van uitgaan dat bij dit onderdeel van het recht bij verlenging de dan geldende verordeningen van toepassing zijn. ?
Antwoord:
Geachte heer,
Als ik kijk naar heffingsverordeningen van uw gemeente van tien jaar geleden, dan lees ik dat voor eigen graven een tarief werd geheven voor algemeen onderhoud van paden, wegen en plantsoenen e.d., alsmede twee tarieven voor een eenvoudig of meervoudig gedenkteken. Voor buitengewone gedenktekens konden aanvullend nadere regelingen worden getroffen.
Het lijkt mij vanzelfsprekend dat als een rechthebbende bijvoorbeeld in 1998 een (extra) tarief heeft betaald voor 20 jaar onderhoud van een meervoudig gedenkteken, dat de gemeente dan ook 20 jaar lang onderhoud aan dat gedenkteken uitvoert. Overigens overeenkomstig de toen geldende voorwaarden: onder onderhoud wordt begrepen "het schoonhouden en herstellen van een gedenkteken zoverre dit kan geschieden zonder vernieuwing van materiaal". Daaronder valt m.i. dan bijvoorbeeld het recht zetten van een scheef gezakte steen, maar niet het vernieuwen van een fundering.
Het onderhoudsrecht is geen essentieel onderdeel van het grafrecht. Essentiele delen van het grafrecht zijn bijvoorbeeld voor hoeveel personen het graf gebruikt kan worden en of het hergebruikt dan worden door het graf te schudden.
Wie in 2018 een in 1998 uitgegeven graf verlengt, heeft geen recht om te verlangen dat het graf (tegen een tarief) verder wordt onderhouden door het individueel schoonhouden en "herstellen van een gedenkteken zoverre dit kan geschieden zonder vernieuwing van materiaal". De verlenging in 2018 geschiedt tegen de dan geldende regeling in de beheersverordening. Waarschijnlijk wordt dan geen individueel onderhoud meer gepleegd, maar alleen algemeen onderhoud aan het terrein en algemeen onderhoud aan het graven (zoals het verwijderen van gevallen bladeren).
Het toepassen van de oude onderhoudsregelingen is een langzaam aflopende zaak, die telkens minder vaak voorkomt als grafrechten op de voet van actuele verordeningen worden verlengd.
Voor graven die voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven en waarvan het onderhoud voor onbepaalde tijd is afgekocht, blijven de oude, ten tijde van de vestiging en afkoop van de (onderhouds)rechten geldende regelingen doorlopen. Totdat deze rechten vervallen of vervallen worden verklaard wegens het niet voldoen aan voorschriften zoals tijdige overschrijving van rechten na overlijden van de rechthebbende, wegens het doen van afstand van het graf, of wanneer gebruik wordt gemaakt van een wettelijke regeling(zoals vervallen van rechten wegens kennelijke verwaarlozing van het monument).
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
