Rechten van een rechthebbende (beslissing tekst monument)
25 november 2003
Vraag nummer: 2679 (oude nummer: 3458)
Geachte mr W.G.H.M. van der Putten,
Een rechthebbende op een graf heeft mij gevraagd om een schriftelijk bewijs, waarin staat dat hij als rechthebbende het "voor het zeggen heeft". Er zijn problemen met zijn zusters over de tekst die op het monument moet komen te staan.
Ik heb in veel antwoorden op vragen wel kunnen vinden dat een rechthebbende uiteindelijk beslist, maar waar staat dit in de wet nu duidelijk omschreven? Ik heb het niet kunnen vinden. !
Bij voorbaat hartelijk dank voor uw antwoord.
Antwoord:
Geachte heer,
Weinig vragen zijn zo moeilijk als de meest eenvoudige vragen.
In de wet staat niets over de rechten en plichten van een rechthebbende, met uitzondering van enkele bijzondere onderwerpen zoals de beslissing over opgraving, verwijderen asbus uit graf en de (indirecte) plicht om het graf behoorlijk te onderhouden (anders kan het grafrecht vervallen). Maar daar blijkt (indirect) ook al uit dat een rechthebbende het altijd voor het zeggen heeft. De wet biedt alleen garanties voor het geval er geen duidelijke beheersverordening of beheersreglement is.
De algemene bevoegdheden van een rechthebbende staan in de beheersverordening, of volgen uit de bepalingen van de verordening (de bevoegdheid om te bepalen wie in het graf begraven wordt is een heel belangrijke). En daaronder valt ook de bevoegdheid om vergunning voor een monument aan te vragen.
Het staat er echter niet met zoveel woorden. Deels is dat omdat bepaalde voorschriften of bevoegdheden in de verordening zowel van toepassing zijn op algemene graven als op eigen graven. En de meeste verordeningen voorzien helaas (nog) niet in een rechthebbende/gebruiker voor een ruimte in een algemeen graf. Als dat wel zo zou zijn, zouden bepaalde zaken wat eenduidiger geredigeerd kunnen worden. Voor een ander deel is dat omdat het zo vanzelfsprekend is.
Ik vergelijk het graf maar weer eens met een huis, dan wordt het vaak duidelijker. Wie een graf huurt is rechthebbende en dan is het logisch dat hij ook zelf en alleen mag beslissen wat voor monument er op komt (binnen de grenzen/formaten van de verordening). Als iemand een huis huurt, vinden we het ook logisch dat hij zelf beslist wat voor behang hij kiest, hoe hij de kozijnen verft en welke tekst op het naambordje bij de voordeur komt. En niet zijn zussen. Of zijn buren of zijn ouders. Waarom zou dat anders zijn bij een graf?
Meer juridisch geformuleerd is het zo dat de rechthebbende/huurder de persoon is die op grond van zijn huur of contract mag beslissen over het gehuurde goed. En dat geldt voor een graf net zo goed als voor een huis, een vakantiewoning, een auto etc. etc.
Dat is zo basaal, zo vanzelfsprekend, dat je dat niet zo letterlijk terug vindt in de Wet op de lijkbezorging of in een beheersverordening of beheersreglement. Dan kom je op teksten als de eigenaar mag beschikking over zijn eigendom en de huurder mag beschikken over het gehuurde en de begunstigde van een vergunning is bevoegd deze aan te wenden. Ik zou eerlijk gezegd niet eens zo snel weten waar je zulk soort teksten in deze of gene wet zou moeten zoeken. Ze staan niet ter discussie en leveren zelden of nooit een probleem op. Behalve dan bij de zussen van die meneer die uw hulp vraagt.
Kortom: de rechthebbende mag beslissen omdat hij als enige een huurovereenkomst inzake het graf heeft. En zijn zussen niet.
mr W.G.H.M. van der Putten
