Opeisen/overnemen grafrechten na afstand rechthebbende

29 mei 2006

Vraag nummer: 4478  (oude nummer: 8067)

Mag iemand de grafrechten overnemen/opeisen, nadat de rechthebbende afstand heeft gedaan van de rechten? Vaak komt deze vraag voort uit problemen in een familie. De grafrechten staan op naam van bv de oudste zoon, deze wil niet verlengen en doet afstand (meestal niet in overleg met de andere kinderen). Achteraf blijkt dat deze de rechten wel willen verlengen en betalen. Als de rechthebbende de rechten schriftelijk overdraagt is dat natuurlijk geen probleem maar mag hij dit weigeren? En wat dan?

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Als een rechthebbende de grafrechten niet verlengt, kunnen de rechten - na afloop van de termijn - door de begraafplaatshouder aan een andere belanghebbende zoals een naast familielid worden gegeven.
Een voormalige rechthebbende kan en mag dit nooit tegenhouden; de enige manier waarop een rechthebbende kan verhinderen dat bijvoorbeeld een broer of zus de rechten krijgt, is door ze zelf te houden (door ze zelf te verlengen). Een voormalige rechthebbende heeft geen zeggenschap.

Strikt formeel gaat het bij de overgang naar een andere persoon, zonder opdracht van de vorige rechthebbende, niet meer om het overschrijven van het graf maar om een nieuwe uitgifte van het graf. Wat betekent dat het grafrecht niet met 10 jaar wordt verlengd, maar voor 20 jaar wordt verleend. Althans, juridisch is dat de enig juiste benadering. Want na het verlopen van het grafrecht kan men het niet meer verlengen, het is er immers niet meer. Maar in de praktijk wordt toch ook wel eens gedaan net of er verlengd wordt. Wat meestal geen probleem geeft.

Als een persoon met een redelijk persoonlijk belang om uitgifte van het graf vraagt, omdat een ander het niet verlengt, mag men dat mijns inziens niet weigeren. Strikt genomen hoeft men er als begraafplaatshouder niet aan te voldoen, maar het ligt wel helemaal in de geest van de wet en de bedoeling van de wetgever om graven zo lang te laten bestaan als dat nabestaanden er behoefte aan hebben. Dat is immers de strekking van het wettelijke recht op verlenging in artikel 28 Wlb. Ik denk dat in het geval van een weigering die tot een rechtszaak zou leiden, de rechter altijd de wens van de nabestaanden beschermt.

Zie vergelijkbare vragen, ook al van jaren geleden, in de sub-rubrieken 'Graf overschrijven' en 'Graf ruimen'.

mr W.G.H.M. van der Putten