Op welke manier dient men nabestaanden aan te schrijven om als rechthebbende te worden aangemerkt?

8 december 2004

Vraag nummer: 3537  (oude nummer: 5140)

Vaak wordt door de uitvaartverzorger een correspondentieadres doorgegeven bij het doorgeven van een overlijden. De gemeente schrijft vervolgens die persoon aan met de vraag wie als rechthebbende van het graf kan worden aangemerkt. Zo bepaalt de gemeente eigenlijk mede wie rechthebbende wordt. Theoretisch gezien zouden de andere potentiële rechthebbenden hier niets van afweten! Vraag: is de gemeente correct bezig om het correspondentieadres aan te schrijven, terwijl er vaak meer nabestaanden zijn?

Antwoord:

Geachte heer of mevrouw,

Deze werkwijze is correct. Het ligt voor de hand dat de uitvaartverzorger direct, wanneer in familiekring de uitvaart wordt besproken, vraagt wie het grafrecht wenst.
Eigenlijk bent u nog iets te soepel, want eigenlijk moet al voor de begrafenis vaststaan wie rechthebbende wordt. Anders weet u niet wie de verplichting op zich neemt om de kosten te betalen. Het risico daarin draagt echter de uitvaartverzorger, als die niet zorgt dat er een duidelijke aanvrager van de begrafenis en het graf is, is rechthebbende wordt. In de meeste legesverordeningen staat dat de aanvrager belastingplichtig is, ook al heeft hij geen persoonlijk belang bij de dienst. De uitvaartverzorger is dan belastingplichtig.

Inderdaad kan het zo zijn dat niet alle potentiële rechthebbenden worden aangeschreven. Maar dat hoeft ook niet. Dat is onbegonnen werk. Er kunnen potentiële rechthebbenden buiten de familiekring zijn, zoals mensen met een LAT-relatie. Er is ook geen verplichting om iedereen te vragen of men belangstelling heeft. Bovendien haalt men zich soms de grootste problemen op de hals. Een op de vijf kinderen heeft geen contact met ouders en ouders zullen vaak ook niet wensen dat elk kind rechthebbende wordt. Je kunt je kinderen soms wel lief hebben, maar weten dat ze met bepaalde zaken erg slordig omgaan of er totaal geen belangstelling voor hebben, waardoor er nooit enige zorg aan wordt besteed. Soms maken ouders hier afspraken over met kinderen, of juist niet. De gemeente kan ook vreselijk door interne familieverhoudingen banjeren als ze zelf op zoek gaat naar alle potentiële rechthebbenden. Ik ken bijvoorbeeld mensen die veel waarde hechten aan een graf maar dat nooit zouden toevertrouwen aan hun enigste kind, maar wel aan een kleindochter.

Aan de andere kant is het bovendien zo dat als er serieuze gegadigden zijn, dat het normaal en redelijk is dat ze zich binnen een korte termijn bij de gemeente melden. Mensen hebben ook een eigen verantwoordelijkheid.

Ik zie geen enkel probleem met uw werkwijze, behalve voor de uitvaartverzorger die een incasso-risico kan lopen zolang er nog niet formeel een rechthebbende is.

mr W.G.H.M. van der Putten