Nabetaling oude grafrechten
5 november 2003
Vraag nummer: 2620 (oude nummer: 3333)
Het is gebleken dat de afgelopen 20 jaar van een graf van een familielid de grafrechten niet zijn betaald, mede omdat de eerste rechthebbende door de begraafplaats niet meer was te achterhalen. Daar wij ook familie zijn denken wij erover het grafrecht over te nemen. De begraafplaats heeft aangegeven dat wij dan 50% van de achterstand zouden moeten overnemen (zij de andere 50%). Zijn hiervoor wettelijke (of anderszins) regels of is het een kwestie van onderhandelen?
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
Hier zijn geen wettelijke regels voor, maar uit de voorschriften van de begraafplaats zelf volgt waarschijnlijk iets anders.
Als de begraafplaatshouder (eigenaar) een gemeente is, zal wat u beschrijft hoogstwaarschijnlijk niet kunnen, omdat een gemeente alleen de leges kan heffen die in de heffingsverordening zijn opgenomen. Er zijn maar heel weinig gemeenten die een tarief of regeling hebben voor een nabetaling van grafrechten.
Private begraafplaatshouders zoals een kerkgenootschap hebben iets meer vrijheid, maar moeten zich ook houden aan de eigen reglementen en tarieflijsten.
In een geval als dit is de juiste gang van zaken mijn inziens heel simpel: het betreffende graf kan alleen als een nieuw graf voor de standaardtermijn (meestal 20 jaar) worden uitgegeven als de rechten inmiddels verlopen zijn. Dan hebt u niets met nabetalingen te maken. Die zijn juridisch ook niet op een nieuwe rechthebbende op het graf verhaalbaar door de begraafplaatshouder. Het is net als wanneer ik een huis huur: met eventuele schulden van de vorige huurder heb ik helemaal niets te maken.
Het ligt anders, als het gaat om een graf waarvan de rechten nog niet verlopen zijn (bijvoorbeeld een 'eeuwig' graf of een graf voor een lange termijn zoals 50 jaar) en waarbij er betalingsachterstand is bij de onderhoudsbijdragen. Dan schuif in op een lopend contract en is er wat meer 'onderhandelingsruimte' over de betalingsachterstanden. Maar niet bij het merendeel van de gemeenten, omdat hun heffingsverordening er niet in voorziet.
Deze situatie doet zich bij u niet voor, omdat niet tegelijk het grafrecht ('huur') kan doorlopen en de grafrechten niet betaald is. Althans niet voor zo'n lange tijd als 20 jaar.
Mijn conclusie is dat er geen sprake kan zijn van verlenging. Je kunt alleen iets verlengen dat tot voor kort is doorgelopen of binnenkort afloopt. Als de rechten ergens in de afgelopen 20 jaar gestopt zijn en het graf 'toevallig' nog bestaat, kan het juridisch alleen als een nieuw graf worden uitgegeven. En kan en mag men de nieuwe rechthebbende ('huurder') niet aanspreken op oude kosten.
mr W.G.H.M. van der Putten
