Graven uitgegeven voor onbepaalde tijd
27 januari 2005
Vraag nummer: 3636 (oude nummer: 5469)
Meneer van der Putten,
Ik heb op de site diverse artikelen gelezen over graven die voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven.
Ik begrijp dat de grafrechten kunnen vervallen als het onderhoud is verwaarloosd (na aanschrijving etc.). Dit staat in de Wet op de Lijkbezorging. Begrijp ik goed dat het dan niet nodig is dat deze bepaling in een verordening en/of grafakte uit de tijd dat het graf is uitgegeven heeft gestaan? Is de Wet op de Lijkbezorging wat dit betreft voldoende?
In oude grafaktes en verordeningen heb ik teruggevonden dat na overlijden van de rechthebbende het graf binnen een jaar moet zijn overgeschreven, anders vervallen de grafrechten aan de gemeente. Aan de hand hiervan kunnen we veel graven die voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven nalopen en laten vervallen als er geen rechthebbende meer is. Alleen voor de periode 1900 1950 heb ik geen gegevens. Ik weet dan ook niet of deze bepaling (overschrijving binnen een jaar) toen al van toepassing was. Alleen als een graf uit die periode is verwaarloosd, kunnen we ons beroepen op de Wet op de Lijkbezorging (als mijn eerste vraag klopt). Dit is denk ik de enige manier waarop we van zon graf (uit 1900-1950) de grafrechten kunnen laten vervallen. Of zijn er nog andere mogelijkheden?
Bij de gemeente is een ander idee ontstaan. Namelijk de graven die voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven bij verordening om te zetten in graven voor bepaalde tijd. Ik heb echter op uw site gelezen dat dit juridisch niet mogelijk is. In de oude grafaktes en verordeningen vanaf 1950 staat echter de volgende zin:
Het recht wordt geacht te zijn verleend onder de voorwaarden door de gemeenteraad nu of later te stellen en slechts voor de tijd, gedurende welke bovengenoemde begraafplaats, met inachtneming van de wettelijke voorschriften, voor begraafplaats bestemd blijft.
Mijn vraag is: is het nu juridisch mogelijk om het voorstel (onbepaalde tijd omzetten in bepaalde tijd) uit te voeren?
Alleen, hoe ga ik dan om met de graven die vanaf 1900 tot 1950 zijn verleend? Daar heb ik geen papieren van en ik weet niet of die regels er toen ook al waren?
Alvast bedankt voor uw antwoorden.
Met vriendelijke groet,
Mariëlle Heijboer
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Inderdaad kunnen grafrechten vervallen als het onderhoud verwaarloosd is. Maar dan moeten we het hebben over ernstige verwaarlozing zoals gebroken stenen, in elkaar of geheel scheef gezakte graven e.d., niet over een verdroogd bloemetje. Men een rechthebbende moet de kans krijgen om alles op te knappen.
U begrijpt het heel goed dat deze bepaling niet in een verordening hoeft te staan. Het staat in de wet (art. 28 Wlb) en die is 'hoger' dan verordeningen. Overigens heb ik dergelijke bepalingen wel vaak ook al in oude verordeningen en oude grafbrieven zien staan, maar dat is niet meer relevant nu er een wettelijke regeling is.
Ik denk dat als er vroeger (voor 1900) ook al in verordeningen stond dat rechten binnen een jaar na het overlijden overgeschreven moesten worden, of straffe van verval van het recht, dat het dan ook in de periode 1900-1950 zo geweest zal zijn. Het is een heel gangbaar voorschrift, wat ik ook al zie in regelingen en grafbrieven van vele gemeenten in de periode 1830-1840. En erna natuurlijk.
Als u alleen maar verordeningen van na 1950 hebt, wordt het lastig om aannemelijk te maken dat het er vroeger ook al was.
Overigens kan het zo zijn dat er vroeger geen beheersverordening was, maar alleen een legesverordening. En het kan ook nog zo zijn, dat er geen grafbrieven waren. Ik hoef u nu niet uit te leggen hoe onverstandig dat was, maar het kan. Tegenwoordig zou dat onwettig zijn. Hoewel het toch nog wel een enkele keer voorkomt, zoals ik afgelopen week met een kerkelijke begraafplaats moest constateren. Het is te hopen dat men snel inziet dat het niet alleen onwettig is, maar vooral ook erg onverstandig.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
