6 november 2006
Vraag nummer: 4555 (oude nummer: 8459)
Geachte heer/mevrouw,
Bij deze vraag ik u om vrijblijvend advies inzake het volgende.
Mijn vader ligt sinds september 1991 begraven op begraafplaats Zegestede te Roosendaal. Zijn rustplaats bevat een "Algemeen Graf" waarvan de grafrusttermijn per 1/12/06 verloopt. Dan heeft hij daar ca. 15 jaar gelegen.
In deze brief wordt vermeld dat men na 1 december a.s. wil overgaan tot verwijdering van het gedenkteken. Vanaf dat moment kan, indien gewenst, mijn moeder beschikken over dit gedenkteken. Dit dient dan voor 1 december a.s. te worden gemeld. Het gedenkteken zal na verwijdering van de graflocatie in opslag genomen worden en gedurende een periode van 3 maanden ter beschikking blijven van de vergunninghouder. Als mijn moeder over het gedenkteken wil beschikken, wordt zij verzocht contact op te nemen met de beheerder van deze begraafplaats.
In deze brief wordt overigens geen melding gemaakt van het verlengen van de grafrusttermijn, mogelijkheden en kosten daarvan.
Is dit geoorloofd dat dit niet gebeurd is in deze brief?
Nu heb ik zo links en rechts begrepen dat de graven zelf niet worden geruimd omdat het zeer aannemelijk is dat men een graf langer laat liggen als het voor een praktisch beheer van de begraafplaats (nog) niet nodig is om graven in het betreffende vak te ruimen. In ditzelfde vak zijn al meer grafmonumenten verwijderd, maar volgens mij zijn de graven zelf niet geruimd. Dit is een absurde situatie, als je zou weten dat je vader daar dan nog wel/niet ligt maar het grafmonument verwijderd is. De volgende vraag, mag een begraafplaats dit soort praktijken erop nahouden? Moet men niet aangeven wat men daadwerkelijk met het algemene graf in zijn totaliteit gaat doen als alleen maar melding wordt gemaakt van verwijdering van het grafmonument? Dient het dan ook niet zo te zijn dan men aangeeft wanneer het complete graf wordt geruimd of zou dit totaal niet gebeuren daar? Ook wordt geen melding gemaakt hoe wij in het bezit komen van het grafmonument (als we dat al zouden willen) en wat daarvan de kosten zijn. Kortom, een brief met onduidelijkheid alom.
Overigens heb ik telefonisch begrepen van de beheerder van deze begraafplaats dat de rustperiode van een algemeen graf niet verlengd kan worden zodat het een algemeen graf blijft. Wat volgens hem wel mogelijk is, is het omzetten van het algemene graf naar een "eigen graf" zodat verlenging van de rusttermijn wel mogelijk is. Dit wordt dan met terugwerkende kracht gedaan (dat begrijp ik niet). Er dient dan wel voor 20 jaar ineens betaald te worden, maar liefst een bedrag van 1.112,-. Dit kan mijn moeder met een uitkering niet betalen! De beheerder wist ook nog te melden dat, als het een eigen graf zou zijn geweest, de rusttermijn met 10 jaar (ipv 20 jaar) kan worden verlengd, kosten 556,-. Absurd gewoon. Kunnen wij de beheerder vragen ons inzage te geven in het reglement van deze begraafplaats??? Ik krijg de indruk dat men eigen regels erop nahoudt. Bestaat er zoiets als een uitvoeringsinstantie die toezicht houdt op het naleven van regelgeving???
Onze voorkeur gaat uit naar verlening met een periode van bijvoorbeeld 5 jaar/uiterlijk 10 jaar. Ik wil daartoe in gesprek gaan met de beheerder. We willen geen 20 jaar verlenging.
Al met al, een vervelende situatie die heel wat emoties doet oprakelen als blijkt dat men zo met overledenen omgaat? Ik krijg het gevoel dat gemeenten naar eigen vrijheid en inzicht mogen handelen en maar weinig oog hebben voor de overledenen en de nabestaanden. Het lijkt erop alsof er een met name commerciele gedachte achterzit.
Het wordt des te vreemder als ik u vertel dat een stad verder (te weten Bergen op Zoom) je een algemeen graf per jaar kunt verlengen (kosten per jaar ca. 55,-). Dat is tenminste acceptabel voor de nabestaanden en wekt in ieder geval niet de indruk van "geldklopperij".
Ik zou het erg op prijs stellen als u zou kunnen reageren. Dan kan ik de terugkoppeling gebruiken in een "bezwaarbrief" naar de beheerder van begraafplaats Zegestede te Roosendaal.
Alvast mijn hartelijke dank.
Vriendelijke groet,
Antwoord:
Geachte heer,
Het gaat hier om een algemeen graf. Gewoonlijk wordt men in een dergelijk graf samen met andere personen begraven, met wie men geen enkele familieband of een andere band heeft. Vaak is een dergelijk graf voor twee of drie personen. Dat betekent dat als het graf verlengd zou worden, ook een of twee hele andere familie 'mee' zouden moeten doen. Anders worden een paar plaatsen in het graf voor de bergaafplaats onbruikbaar, want die kan de begraafplaatshouder dan niet opnieuw uitgeven.
Afgezien nog van het feit dat deze graven bestemd zijn voor een 'snelle omloop'. Wie dat niet wil of wilde, had een ander type graf moeten kiezen.
Voor algemene graven is gewoonlijk in de beheersverordening van de begraafplaats vastgelegd dat deze niet verlengd kunnen worden. Dat was ook bekend bij het aangaan van de overeenkomst met de begraafplaats, 15 jaar geleden. Dus dat kan nu ook niet aangeboden worden.
Het soort praktijk dat u absurd vindt - namelijk dat een grafsteen wordt verwijderd terwijl de inhoud van het graf onaangeroerd blijft - is een praktijk die vele eeuwen oud is en die op alle 3.500 begraafplaatsen in Nederland wordt gehanteerd. Het graf moet dan namelijk al weg zijn, maar het heeft geen zin de inhoud te ruimen zo lang men de plek niet daadwerkelijk nodig heeft. Hoe langer men wacht, hoe minder er vanzelf te ruimen valt. Voor u is het blijkbaar nieuw, maar overal in Nederland gebeurt het altijd zo.
Wat normaal is, als men een graf voor iemand die in een algemeen graf is begraven, wil behouden, is dat de overledene wordt herbergaven in een eigen graf.
U vertelt dat u met de beheerder hebt gebeld en dat deze heeft aangeboden om het algemene graf om te zetten in een eigen graf. Daar begrijp ik uit dat er geen andere personen in dat algemene graf bij begraven zijn, anders kan dat niet. En dan is het erg coulant om het algemene graf om te willen zetten in een eigen graf voor 20 jaar.
U kunt de kosten van 1.112,- dan wel erg hoog vinden. Maar ik moet constateren dat het heel erg goedkoop is. De gemiddelde kosten van een gemiddeld eigen graf voor 20 jaar op een gemiddelde gemeentelijke begraafplaats in Nederland liggen rond de 3.500,-. Dus dan is 1.112,- een koopje. Dat hebt u overigens te danken aan de RK kerk. Die domineert de begraafplaatsen in Zuid-Nederland en door veel met vrijwilligers te werken hanteren parochies hele lage tarieven. Zo laag, dat ze gemeenten in het Zuiden des lands 'dwingen' om hun tarieven daar bij in de buurt te houden. Maar kostendekkend is het meestal niet voor gemeenten.
Als de huur (grafrecht) voor het algemene graf al 5 jaar geleden is afgelopen, is het logisch dat men bij omzetting wenst dat de afgelopen periode alsnog wordt betaald.
Het is wettelijk niet mogelijk om een nieuw eigen graf, want daar gaat het hier om, voor een kortere termijn dan 20 jaar uit te geven. Dat men het graf wil omzetten is al buitengewoon coulant, dat zullen maar zeer weinig begraafplaatshouders willen doen. Er is geen enkele wettelijke of andere verplichting toe.
Dat het in Bergen op Zoom wellicht zo is dat een algemeen graf wel voor 55,- per jaar verlengd kan worden, is geen maatstaf. Ik ken geen enkele (andere) plaats in Nederland waar men een algemeen graf per jaar kan verlengen. Gaat het dan wel echt om algemene graven? Ik kan het bijna niet geloven, het is strijdig met het doel en de strekking van algemene graven. Is het ook een gemeentelijke begraafplaats/
Maar al is het wel zo; dat 1 op de 3.500 begraafplaatsen het wellicht wel doet is geen reden voor Roosendaal om het als 2e in Nederland ook te moeten.
De regels voor de begraafplaats te Roosendaal liggen vast in een beheersverordening. Die is openbaar. Bij de meeste gemeenten zijn zulke verordeningen ook te vinden op de site van de gemeente. Overigens staat niet alles in de beheersverordening. Dingen die al bij wet geregeld zijn of die algemeen geldend recht zijn, worden niet meer dubbelop in de beheersverordening opgenomen.
Als u meent dat de regels onjuist zijn nageleefd, kunt u een bezwaarschrift indienen bij burgemeester en wethouders. Tegen de regels zelf, in de beheersverordening, kunt u geen bezwaarschrift indienen. Wel kunt u een brief schrijven aan de gemeenteraad (niet b&w) en vragen om de beheersverordening te veranderen.
Zie ook vergelijkbare andere vragen in de sub-rubriek 'Algemeen graf'.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
