Elektrische crematieoven

Cremeren zonder gebruik van gas

In november 2018 lanceerde de Nederlandse crematieoven producent DFW Europe de elektrische crematieoven. De elektrische crematieoven maakt het mogelijk om geheel duurzaam te cremeren, zonder gebruik van gas. De oven kan zelfs geheel klimaatneutraal draaien wanneer het crematorium gebruik maakt van bijvoorbeeld wind- en of zonne-energie.

Mede door de geopolitieke ontwikkelingen in de afgelopen jaren is het voor bedrijven noodzakelijk om van het gas af te komen, voor crematoria biedt de elektrische crematieoven uitkomst. Na de lancering in november 2018 werd in juni 2019 bij Crematorium Nedermaas in Geleen de eerste crematieoven in gebruik genomen.

In december 2022 zijn er 14 elektrische crematieovens in Nederlandse Crematoria in bedrijf gegaan. Dit betekent dat 11% van de crematoria in Nederland al voorzien is van elektrische crematieovens.

De verwachting is dat Nederland eind 2023, 118 humane crematoria telt. En dat 16% van die crematoria voorzien zullen zijn van elektrische crematieovens. In 2030 zal zo’n 50% van de Nederlandse crematoria voorzien zijn van een elektrische crematieoven.
 

Hoe werkt een elektrische crematieoven

De elektrische crematieoven ziet er in de invoerruimte hetzelfde uit als een gasoven. De meeste crematoria beschikken over een automatische Invoermachine (AIM) waarmee de kist (of opbaarplank) met de overledene op een waardige manier wordt ingevoerd in de oven.

Nadat de kist is ingevoerd in de elektrische crematieoven start de crematie. Een elektrische crematieoven wordt altijd op temperatuur gehouden met als doel om genoeg energie beschikbaar te hebben in de oven om het crematie proces te starten. Met de aanwezige energie in het lichaam en de kist wordt het crematieproces voltooid en de oven op temperatuur gehouden voor het volgende proces. Als er meer dan 2 processen per dag worden uitgevoerd verbruikt de oven zelf geen elektrische energie gedurende de dagen dat er gecremeerd wordt. Alleen het filtersysteem gebruikt dan nog elektrische energie.

Omdat de elektrische crematieoven zeer efficiënt omgaat met de energie vraagt het crematieproces 20 minuten meer tijd. Een crematieproces in de elektrische crematieoven neemt gemiddeld 110 minuten tijd in beslag.

As overledene na elektrische crematie

De as die overblijft na een crematie in een elektrische crematieoven ziet er precies hetzelfde uit als bij een crematie in een gasoven. De as wordt na de crematie in een Cremulator verwerkt. Eerst wordt de as gescheiden van eventueel aanwezige metalen zoals chirurgische metalen. Deze metalen worden door het crematorium ingezameld en afgegeven aan verwerkingsbedrijf Orthometals. Orthometals brengt alle metalen per soort bij elkaar en verkoopt deze zodat ze weer gebruikt kunnen worden als grondstoffen. Alle Nederlandse crematoria werken hier aan mee en de gezamenlijke winst wordt jaarlijks afgedragen aan het goede doelen fonds van de Landelijke Vereniging Crematoria (LVC). De gelden worden gedoneerd aan diverse maatschappelijke doelen, kijk voor meer informatie in het hoofdstuk Dr. C.J. Vaillant Fonds.

Duurzaam elektrisch cremeren

Een elektrische crematieoven gebruikt circa 85% minder energie dan een gasoven. Hierdoor is de elektrische oven duurzamer en wordt er ook bespaart op de energiekosten per crematie. In de volgende grafiek is het totale energieverbruik van de oven en filterinstallatie samen te zien.

Er is geen uitstoot van de branders en doordat het proces rustiger verloopt zijn de temperatuur pieken lager. Dit heeft een 50% lagere uitstoot van NOx (Stikstofoxide) tot gevolg.

Doordat de temperatuurschommelingen in een elektrische crematieoven kleiner zijn. (De oven wordt altijd op temperatuur gehouden.) Is de slijtage aan de vuurvaste bemetseling lager. Hierdoor gaat het metselwerk langer mee waardoor de oven op die manier ook in onderhoud duurzamer is.
Bij verbranding van 1 m3 gas komt er 1 liter water vrij. Omdat er nu geen branders aanwezig zijn gaat er minder vocht door het filtersysteem wat de levensduur ten goede komt.

Ook bij de elektrische crematieoven kan de thermische energie die vrijkomt bij het terug koelen van de rookgassen benut worden voor verwarming van het gebouw.

Het geluidsniveau van de elektrische crematieoven is zo laag dat het bijna niet opvalt dat er een crematie proces gaande is.

Wanneer de energie wordt opgewekt door 200 zonnepanelen kan hiermee de oven klimaatneutraal in bedrijf zijn. Met nog eens 100 zonnepanelen kan ook het filtersysteem voorzien worden van energie.

In de volgende grafiek is te zien dat zelfs bij het gebruik van de huidige energiemix uit het elektriciteitsnet de CO2 uitstoot tot 80% verlaagt kan worden.

Techniek elektrische crematieoven

De oven wordt op temperatuur gebracht door elektrische elementen. De elementen zijn, door het metselwerk van silicium carbide, beschermd tegen de rookgassen om een verwachte levensduur van 8000 crematies te kunnen bereiken. Vervanging van de elementen kan gedaan worden vanaf de buitenzijde van de oven zonder het metselwerk te beschadigen. Silicium Carbide laat de hitte van de elementen zeer goed door. De doorlaatbaarheid van de hitte is te vergelijken met de warmte van de zon welke zeer gemakkelijk door glas heen straalt.

Met een minimale starttemperatuur in de naverbrandingskamer van 700 graden Celsius wordt er voldaan aan de emissie eisen op het gebied van koolstofmonoxide, fijnstof, dioxinen, waterstof chlorides, stikstofoxide, koolwaterstoffen, zwaveloxiden en kwik.

De volgende afbeelding geeft schematisch de hitteopbouw in een elektrische crematieoven weer.

Het thermokoppel meet in het midden van de volume stroom. Dat is in de gasoven de heetste plek. Daarom moet de temperatuur in de naverbrandingskamer in een gasgestookte installatie op minimaal 800 graden Celsius worden gehouden om aan de emissie eisten te kunnen voldoen. Als een gasgestookte installatie voorverwarmt op een maandagochtend en het thermokoppel meet 800 graden Celsius dan zal de temperatuur binnen 5 minuten meer dan 100 graden zakken als de brander uit gaat. In een elektrische crematie oven komt de warmte vanuit het metselwerk. Als de elementen uit gaan zakt de temperatuur in 5 minuten nog geen 5 graden.

Toekomst van het cremeren

Op dit moment is in Nederland de elektrische crematieoven de meest duurzame crematie oven. Zelfs bij het gebruik van de huidige energiemix uit het elektriciteitsnet kan de CO2 uitstoot tot 80% verlaagd worden.

Een gasoven kan omgebouwd worden naar diverse brandstoffen. Bio Propaan is een mogelijkheid, dan wordt de CO2 Footprint met 80% verlaagd ten opzichte van aardgas. Bij Bio Propaan moet je rekening houden met “Mass Balance” waardoor 100% reductie niet realistisch is. Ook zal er dan groene stroom ingekocht moeten worden voor de benodigde elektrische energie voor het filtersysteem en regeltechniek.

Ook waterstof behoort tot een mogelijke brandstof. Echter op dit moment is het nog zo dat het 2 kWh aan energie kost, voor productie en opslag, om 1 kWh aan energie te kunnen leveren. Waterstof komt namelijk niet vrij in de natuur voor. Ook wordt het grootste deel van de waterstof voor industrieel gebruik gemaakt van aardgas. De vlamtemperatuur van waterstof is hoger dan die van aardgas wat leidt tot een hogere NOx uitstoot als je waterstof verbrand. Het restproduct water wat vrij komt na verbranding heeft geen positieve invloed, door de zure rookgascomponenten van het crematieproces, op de levensduur van het filtersysteem.

Ook zal bij het verbranden van Bio Propaan of Waterstof het totale energieverbruik hoger blijven dan bij de elektrische oveninstallatie. Wanneer er namelijk branders gebruikt worden zal er lucht (zuurstof) moeten worden bijgevoegd. Dat betekent dat er bij het verwarmen een stroom van lucht en rookgassen door de oveninstallatie beweegt. Oftewel er wordt energie vernietigd. Een elektrische oven wordt tijdens het verwarmen afgesloten. De lucht staat vrijwel stil.

Daarom is het op dit moment verstandiger om Bio Propaan en Waterstof te gebruiken om elektriciteit op te wekken om de CO2-emissiefactor van het elektriciteitsnet omlaag te brengen. Dit heeft een positieve invloed op alles wat op het elektriciteitsnet wordt aangesloten inclusief de elektrische crematieoven.

De verwachting is dat alle bestaande gas gedreven crematieovens in Nederland vervangen zullen worden door elektrische ovens.

Overzicht crematie installatie met vastbed filtersysteem