Smartengeld wegens geheim houden van uitvaart. Is uitvaartondernemer ook aansprakelijk?
27 april 2025
Vraag nummer: 69997
De gekste dingen gebeuren bij familieruzies, maar het verzwijgen van een uitvaart spant wel de kroon. De rechtbank in Rotterdam veroordeelt een zus tot een schadevergoeding van 2.000 euro voor het geheimhouden van uitvaart voor haar broer. Er was geen testament waarin ze werd aangesteld als executeur van de uitvaart. De uitspraak is gebaseerd op ongeschreven rechtsregels voor een fatsoenlijke omgang én een Europees mensenrechtenartikel.
Mijn vraag is of de betrokken uitvaartondernemer als opdrachtnemer in zo'n situatie ook aansprakelijk is te stellen door een erfgenaam ? Of blijft dat beperkt tot de opdrachtgever (in bovengenoemd situatie de zus).
Antwoord:
Geachte heer,
Het is uitermate triest maar niet uniek dat een broer of zus een of meer andere broers of zussen weghouden van een uitvaart. Dat komt wel vaker voor. Zie de regelmatige vragen in de rubriek Uitvaartplechtigheid over het afscheid kunnen nemen van een ouder, als men bij de uitvaart niet welkom is. Vaak bevestigt de rechter dat de 'ongewenste gast' niet naar de uitvaart mag gaan.
Dat een uitvaart al heeft plaatsgevonden, komt ook vaker voor. Maar deze pijnlijke situaties lijden zelden tot rechtszaken, omdat het leed toch al geschied en niet terug te draaien is. En ook omdat rechtszaken duur zijn. Ik denk dat als de broer deze zaak zelf moet betalen, dat zijn kosten veel hoger zijn dan die 2.000,- euro smartegeld die zijn toegekend. Alleen als iemand een rechtsbijstandsverzekering had of een toevoeging kreeg, zouden de kosten niet de pan uitrijzen.
Het hangt heel erg van de omstandigheden af of een rechter smartengeld zou toekennen. In dit geval is smartengeld toegekend, omdat de dochter o.a. bewust informatie dagenlang onder de pet heeft gehouden. De zoon heeft geen afscheid kunnen nemen.
De kosten voor de crematie die de dochter gemaakt heeft, zijn waarschijnlijk betaald uit de nalatenschap van vader. De zoon/broer heeft wel kosten gemaakt voor het bijzetten van de urn met as op een begraafplaats, maar die kosten heeft de rechter niet voor vergoeding aangewezen. De zoon stelt dat vader begraven wilde worden, maar heeft dat niet aangetoond. Toegewezen zijn 2.000,- euro aan immateriële schadevergoeding (smartengeld) en ook nog wat kleinere bedragen aan proceskosten, zoals de kosten van de dagvaarding, griffierecht en (een gedeelte van het) salaris van een advocaat.
De uitvaartondernemer die de uitvaart heeft aangenomen, is niet aansprakelijk te stellen voor een immateriële schadevergoeding. Hij of zij voert alleen de wens van zijn of haar opdrachtgever uit, maar hij of zij kan ook niet onderzoeken of er wel naaste familieleden of andere nabestaanden zijn die van de uitvaart in kennis gesteld zouden behoren te worden.
Er zijn regelmatig rechtszaken geweest over het wel of niet afscheid mogen nemen van een ouder, waarbij de klager wel afscheid mocht nemen, maar niet naar de uitvaart mocht gaan. In die zaken bleef de uitvaartondernemer altijd buiten schot.
Het zou ook gek zijn als een opdrachtgever met de uitvaartverzorger discussie zou moeten voeren of oom Jan wel of niet uitgenodigd of geïnformeerd zou moeten worden. Dat blijft de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever; daar kan de uitvaartverzorger niet veranwoordelijk voor worden gesteld.
De uitvaart vond plaats in oktober 2020. De rechtszaak is gestart in maart 2023. De uitspraak van de rechtbank Rotterdam is van 22-12-2023 en op 22-01-2024 gepubliceerd op rechtspraak.nl onder ECLI:NL:RBROT:2023:12236.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals: Wie bepaalt of iemand wordt begraven of gecremeerd?
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
TIP
www.urnenwinkel.nl. De mooiste collectie urnen voor de beste prijs.