1 maart 2004
Vraag nummer: 2931 (oude nummer: 4070)
Geachte heer v.d. Putten,
Het valt me op dat er zoveel dingen in het pakket van een begrafenisonderneming (of verzekering) zitten, zoals aula gebruik, bloemen en kaarten en bedankjes. Aangezien ik geen familie, en nauwelijks vrienden heb, wil ik graag zo goedkoop mogelijk gecremeerd worden. Maar hoe regel ik dat, en hoe zit het met geen kist willen, mag dat bij een crematie, zo ja, wat voor alternatief kun je dan gebruiken? En waar moet je de 36 uur blijven dat je nog niet gecremeerd mag worden?
Weet u ook waarom die regel, van 36 uur, er is?
En als iemand me met eigen auto naar het crematorium wil brengen, kan dat?
Waar moet je zijn als je dingen zelf wilt regelen?
En ben ik met een uitvaartverzekering wel goed af?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Toen ik uw verhaal las dacht ik juist dat u met een natura-uitvaartverzekering goed af zou zijn.
De meeste mensen overlijden gelukkig als ze een hoge leeftijd hebben bereikt. U zegt dat u geen familie hebt en nauwelijks vrienden. Als u geen familie hebt, kan die familie dus geen crematie regelen. Als u een enkele vriend of vriendin hebt, dan is de kans groot dat tegen de tijd dat u overlijdt, zon vriend/vriendin al is overleden, dan wel ook een hoge leeftijd heeft. Iemand op leeftijd zit er dan niet op te wachten om een crematie te regelen, waarbij ook nog eens alles zo goedkoop mogelijk moet. Want iets wat op het eerste gezicht eenvoudiger lijkt, is juist moeilijker. Dat moet u die enkele vriend(in) niet aandoen. Dat lijkt mij niet reëel.
Als iemand nauwelijks nabestaanden heeft, is het verstandig voor zowel jezelf als de rest van de wereld om iets voor je uitvaart te regelen. Wanneer je althans niet wilt dat het bureau Uitvaarten van de sociale dienst uiteindelijk de klus klaart. Dat is trouwens ook niet per se goedkoper.
Er zijn verzekeringen die geld uitkeren of beschikbaar houden en er zijn verzekeringen die de uitvaart doen. De laatste past het meeste bij uw situatie, want u weet niet of er later nog wel iemand is van uw vrienden en bekenden die nog leeft als u overlijdt, en die fysiek en psychisch in staat is om een uitvaart te regelen.
De natura-uitvaartverzekering biedt inderdaad in de regel een standaardpakket, maar er zijn diverse vormen. Bij de meeste basisverzekeringen zitten geen bloemen of bedankjes. En die paar rouwkaarten zijn ook niet echt de kosten. Maar ze zijn wel erg makkelijk voor iemand die uw huur op moet zeggen, het abonnement op de krant en de kabel met stopzetten, etc. etc.
U wilt het zo goedkoop mogelijk. Maar goedkoop is vaak duurkoop en hier is dat eigenlijk ook zo. Er zijn goedkope kisten en die worden in feite al standaard gebruikt. Als u meent dat geen kist nodig is, dan is een lijkwade of ander omhulsel nodig. Dat is niet standaard en dat is waarschijnlijk duurder dan een kist. Er zijn wellicht wel goedkopere kisten te vinden, maar als je er een dag lang half Nederland voor moet rondbellen en die kist moet vanuit plaats X speciaal worden aangevoerd, dan maken de transportkosten (auto + chauffeur) die kist dubbel zo duur als de standaard kist.
Waar blijft u in de tijd tussen overlijden en cremeren? U hebt zoiets van Als ik overlijd, dan - hup - geen poespas maar direct naar het crematorium. Maar wie zegt dat dan kan? Misschien krijgt u een ongeval en moet er een lijkschouwing plaats vinden. Als u op een vrijdag s middags overlijdt, bent u echt niet binnen 36 uur gecremeerd. Want er moet eerst een verlof tot crematie bij de gemeente worden verkregen. Als u rond het middaguur overlijdt heeft niemand de tegenwoordigheid van geest om dan vóór 15.00 uur sluiting van het loket voor publiek zon verlof te halen in uw gemeente. Dat wordt dus op zijn vroegst maandag, 3 dagen later. En het is maar de vraag of het crematorium plek heeft. Uw stoffelijk overschot moet dan toch ergens blijven. U laten liggen op de plek waar u gestorven bent, is ook niet echt handig. Na een tijdje leggen vliegen daar eitjes en kruipen de maden er uit. Er moet dan echt wat gebeuren hoor. Uw lichaam moet worden verzorgd en het moet worden gekoeld. De goedkoopste en meest efficiënte manier is de koelcel van een mortuarium. Thuis verzorgen en koelen kost veel meer.
Alleen als u op een werkdag op een gunstig tijdstip overlijdt en alles en iedereen meewerkt en tijd en plaats heeft, is crematie na ongeveer 36 uur mogelijk. Die 36 uur is aangehouden door de wetgever om tijd te hebben voor justitieel onderzoek en om een moment voor bezinning en ingrijpen te hebben. Stel dat er geen enkele termijn was; als u overlijdt en iemand in uw omgeving beslist dat u onmiddellijk begraven zou worden, zou niemand anders tijd hebben om in te grijpen en te zeggen dat u wenste gecremeerd te worden, want de begrafenis was dan al gebeurd. Of andersom was u al gecremeerd voordat er iemand aankwam die met uw begraaf-codicil kon wapperen. Binnen gezinnen is er soms grote onenigheid en ik moet er niet aan denken dat iemand al onmiddellijk zou kunnen begraven of cremeren zonder dat de andere kinderen überhaupt weten dat vader/moeder dood is. Ik zou u uit mijn praktijk sterke staaltjes kunnen vertellen.
Iemand kan u inderdaad met een eigen auto naar het crematorium brengen, mits de gemeente niet het vervoer per lijkauto in de Algemene Plaatselijke Verordening voorschrijft (dat heeft deel van de gemeenten). Maar nogmaals: hoe stelt u zich dat t.z.t. voor als uw vrienden net als u ook ruim 90 zijn en al jaren niet meer achter het stuur hebben gezeten, laat staan ergens een bestelbus gaan huren.
Kortom, je kunt dit soort dingen eigenlijk niet goed regelen in de sfeer van zelf-doen, als je niet een groep actieve mensen om je heen hebt. Mensen die, als jij oud bent, nog jong en actief zijn.
En als je zon groep mensen niet hebt, dan heb je feitelijk een handicap. Dan moet je zelf wat regelen met een uitvaartverzorger of een natura-verzekeraar, die je vooraf betaalt of waar je een verzekering hebt lopen. Er zijn allerhande soort afspraken mogelijk. Maar als u het goedkoop wenst, moet u alles standaard laten doen. Dat is namelijk het goedkoopst. Zonder kist is duurder dan met kist, ander transport is ingewikkelder en duurder dan standaard rouwauto, geen mortuarium is duurder (want dan moet er thuis iets gebeuren wil de woning voor volgende eigenaren of huurders acceptabel zijn).
En mijn voornaamste advies is: wees vooral reëel en praktisch. Het is onzinnig als later een 95-jarige vriend met een gehoortoestel en leesloep met bevende vingers de Gouden Gids door moet lopen om een bestelbus te huren om uw lijkkist goedkoper naar het crematorium te brengen. Na veel zoeken en sjacheren vindt hij misschien een gammel busje en 2 knapen die zwart 20 euro goedkoper zijn dan de rouwauto van de uitvaartondernemer. En wat schiet u daar mee op als u dood bent?
Vraag bij een paar verzekeraars de voorwaarden en mogelijkheden op en maak een keuze.
Als u goedkoop uit wilt zijn, is het het beste om de juiste regeling te kiezen waar u netto het minste voor betaalt. En dat is altijd nog de koopsom die fiscaal aftrekbaar is. Zie andere vragen in mijn rubriek en artikelen op deze site.
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
