Urnen in columbarium op prive terrein
15 april 2025
Vraag nummer: 69917
Beste meneer van der Putten,
We hebben de vraag gekregen of op een privé terrein (functie Bos, maar ligt wel een bij een woning) een columbarium in een vrijstaand bijgebouw mag worden gerealiseerd voor 26 tot 50 urnen.
Is hier beleid voor?
Ik hoor graag van u.
Met vriendelijke groet,
Anouk Beurskens
Gemeente Weert
Antwoord:
Geachte mevrouw,,
Ik moest er even over nadenken. Want je (ik) bent geneigd om een vergelijking te trekken met privé begraafplaatsjes op eigen terrein. Maar dat is een onjuiste gedachte. Begraafplaatsen zijn primair bedoeld voor het begraven van overledenen en dan heb je te maken met de gewenste grafrust en de afstand tussen kisten, de afstand van het gemiddeld hoogste grondwaterpeil e.d. Op een begraafplaats mag je ook asbussen in graven plaatsen en as verstrooien.
Maar op een privé terrein mag je privé asbussen plaatsen. Daar zijn geen bijzondere regels of voorschriften voor in acht te nemen.
In de Wet op de lijkbezorging worden ook bewaarplaatsen genoemd. Artikel 62 lid 1 onderdeel c regelt: "Een asbus kan worden bijgezet (....) in een buiten een crematorium of begraafplaats gelegen bewaarplaats."
Artikel 64 regelt in lid 1: "Een bewaarplaats als bedoeld in artikel 62, eerste lid, onder c, wordt niet in gebruik genomen dan met vergunning van burgemeester en wethouders." Lid 2 zegt: "Tegen een besluit als bedoeld in het eerste lid, kunnen belanghebbenden beroep instellen bij gedeputeerde staten."
Artikel 65 gaat over het houden van een register van alle asbussen en artikel 66 over het ruimen van de asbus, met toestemming van de rechthebbende van de ruimte waar de asbus is bijgezet.
De artikelen 62-66 zijn bestemd voor bewaarplaatsen waar derden, klanten, een asbus kunnen bijzetten. Waar een graf of nis voor die asbus gehuurd wordt.
Als de eigenaar van het terrein in uw gemeente een bewaarplaats voor urnen van familie en goede vrienden wil realiseren, is artikel 62-66 niet van toepassing. Want dat is een variant van het 'thuis bewaren' van asbussen.
Toen het in 1998 mogelijk werd om as mee naar huis te nemen en thuis te bewaren, kreeg je al snel de situatie dat mensen de asbus ook in de tuin gingen bewaren. De vraag kwam toen ook snel of dit ook 'thuis' was, dan wel een urnenbewaarplaats als bedoeld in artikel 62 en met name in artikel 64. Ofwel meer concreet: was daar een vergunning van burgemeester en wethouders voor nodig?
Ik herinner mij dat daar destijds telefonisch contact over is geweest met het ministerie van BZK en er werd al snel het standpunt ingenomen dat de 'tuin' ook 'thuis' was. Veel burgers die een asbus in huis hadden, zouden niet bedenken dat ze voor het in de tuin bewaren van de urn een vergunning van de gemeente nodig hadden en die dus niet gingen aanvragen. Maar de meerwaarde van de registratie van asbussen in tuinen was nagenoeg nihil, want as mocht toen ook al vrij verstrooid worden. Het opheffen van een urnengrafje of -monumentje in de tuin zou dan ook gemeld moeten worden. Op zulke overbodige administratie zat niemand te wachten.
Als de bewaarplaats van de vragensteller in uw gemeente alleen voor privégebruik bestemd is, hoeft geen vergunning voor het in gebruik nemen van die bewaarplaats aangevraagd te worden. Als er ook anderen een plekje kunnen huren, ligt het anders en moet het college wel vergunning verlenen voor het in gebruik nemen.
Een ander punt is of in het bos een bijgebouw als columbarium mag worden gebruikt.
Als het bijgebouw al bestaat, is een privé columbarium mogelijk, want dat vergt geen wijziging van het bestemmingsplan. Bij een 'algemeen' columbarium ten behoeve van derden, is misschien wel wijziging van het bestemmingsplan nodig, naast de vergunning. Zelf acht ik het aantal bezoekers en de frequentie van het bezoek van de urnen als zo gering in, dat een bestemmingsplanwijziging sterk overdreven zou zijn.
Als er nog geen bijgebouw staat, zal de bouw van een gebouw op de gewone manier getoetst moeten worden aan het bestemmingsplan of het omgevingsplan.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
TIP
Nieuwe site voor mensen die zelf de regie over hun overlijden in handen willen hebben:
www.exit.nl. Met:
- documenten voor medische beslissingen: euthanasieverklaring, volmacht, behandelverbod etc.;
- uitvaartwensen vastleggen;
- een eenvoudige crematie regelen.
TIP
Een uitvaart zoals u dat wilt, zonder compromisssen. Regel hier uw uw exclusieve begrafenis of crematie.
TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek - reportages – kijkersvragen - juridische vragen en antwoorden.
Zoals over de aankoop en het behoud van een graf voor eeuwig:
Zoals: Wie is verantwoordelijk voor de kosten van de uitvaart?
TIP
Melden van overlijden. Landelijk gratis meldnummer overlijden: 0800-783 73 43.
TIP
Regel hier uw begrafenis of crematie.
