Grafschennis (zwerver slaapt in graf)

22 september 2003

Vraag nummer: 2492  (oude nummer: 3088)

Geachte heer,

Ik vraag me af wat 'grafschennis' precies is. En wanneer is het strafbaar.
Moet je echt de zerk van een graf tillen of is bekladden al genoeg?
De vraag is naar aanleiding van een bericht in de krant over een zwerver die in een graf had geslapen en daarvoor is bekeurd. Is zelfs dat al genoeg om voor grafschennis door te gaan? En wat zijn de straffen hierop?

Ik hoop dat u me kunt helpen.

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Het graven in een graf en het vernielen of zelfs bekladden van een grafsteen wordt gezien als grafschennis. Grafschennis is strafbaar.
Artikel 149 van (het Tweede Boek van) het Wetboek van Strafrecht luidt: "Hij die opzettelijk een graf schendt of enig op een begraafplaats opgericht gedenkteken opzettelijk en wederrechtelijk vernielt of beschadigt, wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of een geldboete van de derde categorie". Het Tweede Boek bevat misdrijven (andere boeken bevatten algemene bepalingen en overtredingen); grafschennis is dus een misdrijf.
Je hoeft niet echt een zerk van een graf te tillen om al een misdrijf te begaan. Er iets aan kapot maken is genoeg.

Het verhaal van de zwerver ken ik niet, maar als u schrijft dat die IN een graf geslapen heeft, dan zal het waarschijnlijk wel een (lege) grafkelder geweest zijn. Want in een gewoon zandgraf kun je niet liggen, tenzij je met een schop een flink breed en lang gat graaft. Dat zie ik een zwerver niet doen, veel te veel werk. Maar een leeg keldertje is wel makkelijk.

Ik neem tenminste aan dat de kelder leeg is geweest omdat niemand uit vrije wil bij een skelet kruipt om te gaan slapen. En anders zat de zerk waarschijnlijk nog vast gemetseld, dan kan één mens alleen die niet zomaar verschuiven.
Ik denk persoonlijk dat slapen in een lege grafkelder geen grafschennis is, wel als er nog stoffelijke resten in het graf lagen.

U vroeg naar gevangenisstraf, maximaal een jaar staat in de wet.
Er kan ook een geldboete van de derde categorie worden opgelegd. Men gebruikt het systeem van categorieën om niet telkens overal in wetten geldbedragen te hoeven veranderen, als het verandert. Men hoeft dan slechts op 1 plek te zeggen wat de categorieën zijn. Een geldboete van de 3e categorie is Euro 4.500,-.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten