Grafgrond met botjes en wervels

1 mei 2003

Vraag nummer: 2219  (oude nummer: 2636)

Thu, 1 May 2003 21:15

Twee weken na de begrafenis van mijn broer plant zijn dochter een aantal plantjes in de aarde van het nieuwe familiegraf waarvan zij eigenaar is. Bij het scheppen tot een diepte van hooguit 15 centimeter delft zij botjes en rugwervels op. Zij herbegraaft dat uit respect maar is daar nogal ontstelt over.
Is het normaal dat je botjes en wervels opgraaft op 15 centimeter diepte. Zo nee, wie moet zij aanspreken om dat "schoon" te maken.

Antwoord:

Geachte heer,

Op oude en oudere begraafplaatsen kunnen dit soort dingen inderdaad voorkomen. Vaak zijn het 'erfenissen' uit een lang verleden, want tegenwoordig doen beheerders van begraafplaatsen er van alles aan om dit soort vondsten te voorkomen. Maar bij oude begraafplaatsen kom je het vaker tegen, omdat men vroeger wat minder kies met dit soort zaken omging. Men had vaak technisch ook weinig mogelijkheden om het te voorkomen, want het was ondoenlijk om de grond die uit een graf komt (soms is het wel 10 kubieke meter aarde, bij een diep graf) met de hand te doorzoeken op zullke kleine dingen als vingerkootjes.
En dan is het heel moeilijk om dit soort erfenissen uit het verleden ongedaan te maken, want dan zou je van de hele begraafplaats enkele meters grond moeten afhalen en zeven. Niet alleen van/uit de graven, maar ook op de paden en onder struiken etc.

Het is voornamelijk het gevolg van handwerk, waarbij men eenvoudig niet alle hele kleine botjes kan terugvinden. Dat kan alleen als je de aarde zeeft. Maar dat zeven, waarvoor men tegenwoordig machines heeft, is juist weer iets wat mensen vaak ook niet piëteitvol vinden. Bedenk wel, dat het zeven van een aantal kubieke meters aarde geen sinecure is, vooral bij zware grond. Daarom gebeurde het vroeger niet. En nu hebben grote begraafplaatsen er apparatuur voor, of huren ze speciale bedrijven met zulke zeefmachines in. Dat kan echter alleen bij grootschalige ruimingen.

Ik denk dat uw nicht haar ervaring moet overbrengen aan de beheerder van de begraafplaats. Ze kunnen dan in overleg bezien of de toplaag van het graf wellicht niet gezeefd of doorzocht kan worden.

mr W.G.H.M. van der Putten

1 mei 2003