Hergebruik van grafstenen voor artistiek doel

25 april 2006

Vraag nummer: 4405  (oude nummer: 7922)

Geachte meneer van der Putten,
Voor de realisatie van een kunstwerk ben ik momenteel op zoek naar een groot aantal oude grafstenen. Hiervoor heb ik al verscheidene begraafplaatsen gecontacteerd, maar ik krijg vaak te horen van begraafplaatsbeheerders dat de stenen vernietigd moeten worden en niet voor andere doeleinden gebruikt mogen worden. Mijn vraag aan u is of hier juridische redenen voor zijn of dat dit puur een morele kwestie is. Denkt u dat het theoretisch gezien mogelijk is oude grafstenen in een kunstwerk te verwerken?

Met vriendelijke groeten,
Brigitte Nuchelmans

Contactgegevens:
Kunstfort bij Vijfhuizen
Telefoonnummer: 023-5589013
Email: info@kunstfort.nl

Antwoord:

Geachte mevrouw,

Het is vooral een morele kwestie, wettelijk is het geen probleem. Begraafplaatsen kunnen na afloop van een grafrecht met de overgelbleven steen doen en laten wat ze willen. Vaak ook worden nabestaanden in de gelegenheid gesteld om de steen zelf bijhet einde van het grafrecht op te halen. Maar ik denk dat het zeker een storm van protest in een dorp zou geven als zou blijken dat de beheerder van een begraafplaats de steen aan derden ter beschikking zou stellen. Het kan mensen schokken als ze plotsklaps horen, merken en zien dat de grafsteen van opa in een kunstwerk of op een andere manier gebruikt wordt. Het heeft zeker een gevoelsaspect.

Zeker is het mogelijk om oude grafstenen in een kunstwerk te verwerken, mits er overleg en toestemming is met de nabestaanden. U zou, als er ruimingen op een begraafplaats plaats vinden, de beheerder kunnen vragen of u nabestaanden mag benaderen met de vraag of ze de grafsteen aan u af willen staan. De beheerder mag u niet zomaar de namen en adressen van rechthebbenden geven, dat strijdt met de Wet bescherming persoonsgegevens. Maar u kunt wel oproepen voor contact aanplakken bij graven en de beheerder kan zelf brieven van u aan de rechthebbenden sturen, zodat men u geen naam- en adreslijst hoeft te geven. Ook kunt u natuurlijk oproepen plaatsen in kranten, op sites etc.

Ook kan in deze vraag uw naam, e-mailadres en telefoonnummer worden opgenomen, als u wilt.*

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten

(*later toegevoegd)