Schudden in graven met grafrecht voor onbepaalde tijd
21 februari 2007
Vraag nummer: 4653 (oude nummer: 8904)
In de gemeente Raalte zijn een groot aantal graven welke voor onbepaalde tijd zijn uitgegeven. Nu komt steeds vaker de vraag van mensen welke rechthebbende zijn van een dergelijk graf of zij dit graf niet mogen laten schudden zodat zij er weer in begraven kunnen worden. Wij staan een beetje huiverig tegenover het schudden van deze graven met als doel telkens weer een "leeg" graf te creeren. Want op deze manier kom je nooit van deze graven af. Bovendien hoe vaak kun je schudden? Onze verordening houdt deze vorm van ruimen niet tegen. Kunnen we het onaantrekkelijk maken door de voorwaarde te stellen dat door het schudden van deze graven het onbepaalde recht wordt omgezet in de normale uitgiftetermijn van 20 jaar? En hoe staat u tegenover het op deze manier in stand houden van graven met een grafrecht voor onbepaalde tijd.
met vr. I. Pouwels
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Het is een eigen keuze van de gemeenteraad van Raalte geweest om graven voor onbepaalde tijd uit te geven en om het schudden van graven toe te staan. En ja, dan is dit het gevolg. Maar dat wilde de raad blijkbaar. Het is zelfs nog (in artikel 24, vierde lid) opgenomen in de nieuwe beheersverordening van 2005.
Als de raad wellicht nu het schudden wat wil beperken, dan zie ik maar 1 mogelijkheid: het instrument van de tarieven. Als voor het schudden van een graf een fors tarief wordt gevraagd, wordt het afgeremd. Waar moet je dan aan denken? Bijvoorbeeld de begraafplaats Moscowa te Arnhem vraagt voor het schudden van een graf ongeveer 2.000,- per overledene. Bij een 3-persoons graf kom je dan aan een slordige 6.000,-. Dat zal wel een aantal mensen weerhouden. Maar daarmee ben je niet van de graven voor onbepaalde tijd af; het houdt alleen tegen dat mensen dit prefereren boven een nieuw graf voor 20 jaar.
Je kunt en mag als rechthebbende een graf oneindig vaak (laten) schudden. Als het maar minstens 10 jaar na de laatste begraving is.
Het is juridisch onmogelijk om aan het schudden de voorwaarde te verbinden dat het graf voor onbepaalde tijd wordt omgezet in een graf voor bepaalde tijd. Sommige begraafplaatsen proberen deze 'voorwaarde' er ook wel eens in te fietsen als een graf wordt overgeschreven. Dat kan en mag absoluut niet.
Het helpt ook niet om nu het recht op schudden uit de verordening te halen. Want het oude recht op schudden blijft kleven aan het oude grafrecht; het is immers een zakelijk recht. Maar als het uit de verordening wordt gehaald en niet nadrukkelijk in folders wordt genoemd, zijn wellicht mensen minder geneigd om er naar te vragen. Maar men blijft er wel recht op houden!
De enige manier om van graven voor onbepaalde tijd af te komen is om regelmatig te checken of de rechthebbende nog leeft en zo nee, of het recht dan tijdig overgeschreven is. Zo niet, dan mag het recht vervallen worden verklaard. En bij sterke verwaarlozing van het monument kan het recht ook vervallen worden verklaard. Enfin, zie andere vragen hierover in deze rubriek, want dat probleem is al tientallen keren behandeld.
Maar ja, in z'n totaliteit kan ik alleen constateren dat het een eigen keuze van de gemeenteraad van Raalte geweest om graven voor onbepaalde tijd uit te geven. En dat heeft dit soort gevolgen.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
