Invordering kosten bijzetting
2 februari 2002
Vraag nummer: 653 (oude nummer: 552)
Betr. begraafplaats te Leur (Gld) in beheer bij Protestantse Gemeente Wijchen/Leur/Batenburg.
In september 2001 heeft via een uitvaartbedrijf een bijzetting in een graf plaatsgevonden. Hiervoor is aan het uitvaartbedrijf een grafbrief afgegeven met vermelding van de kosten.
Nu blijkt, dat de nabestaande/opdrachtgever deze kosten niet wil betalen. Deze heeft ook een acte van verwerping van de erefenis laten uitmaken door de arrondissementsrechtbank.
Volgens de notaris zijn er, behalve enig geld, ook veel schulden. Hierdoor wordt de erfenis door de erfgenamen geweigerd. Gebleken is, dat de begrafenisondernemer wel zijn rekening door de nabestaande betaald heeft gekregen. Maar omdat de nabestaande had gezegd rechtstreeks aan ons te betalen, zijn deze kosten hierin niet inbegrepen.
De vraag is nu: Kunnen wij de uitvaartondernemer aansprakelijk stellen of zijn er andere mogelijkheden? En kunnen we dit probleem in de toekomst voorkomen?
Bij voorbaat dank voor uw antwoord.
Antwoord:
Geachte heer of mevrouw,
U hebt er niets mee te maken dat de erfgenamen de nalatenschap verwerpen. Dat staat los van de opdracht voor de bijzetting in het graf. Niet de overledene zelf heeft u opdracht gegeven voor de bijzetting; ware dat (theoretisch) wel het geval geweest, dan waren de kosten in de boedel gevallen en hadden de erfgenamen afstand kunnen doen en had u naar uw geld kunnen fluiten. Nu heeft gewoon een persoon X opdracht gegeven en deze opdrachtgever is aansprakelijk voor de kosten van zijn opdracht. Heel simpel dus, net als in alle andere gevallen.
Nu is het concreet de vraag wie de persoon X is, die u als begraafplaats de opdracht voor de bijzetting heeft gegeven. Als dat de uitvaartondernemer is geweest, die mondeling, telefonisch of schriftelijk opdracht gaf, is hij aansprakelijk. Als die ondernemer verstandig is geweest, heeft hij de opdracht voor de gehele uitvaart op papier staan, met een handtekening van de opdrachtgever. Die kan hij dan weer aanspreken. Die persoon kan niet zeggen dat hij de kosten niet zal voldoen omdat hij de erfenis verwerpt: dat heeft er niets mee te maken. Deze kosten staan buiten de erfenis, behalve wanneer ze door de overledene in zijn opdracht zijn gemaakt.
Het is een hele simpele zaak, zoals bijna alle zaken: een opdrachtgever is persoonlijk aansprakelijk.
Ik heb het toevallig vandaag zelf aan de hand gehad. Vorige maand is een tante overleden; een paar neven hebben de uitvaart geregeld. Ik heb - min of meer toevallig - de kerkdienst geregeld, omdat toen anderen wilden bellen de telefoon telkens bezet was en ik als eerste contact had. Vandaag kreeg ik, op mijn naam, de rekening. In principe ben ik zelf aansprakelijk. Nu verwacht ik dat deze rekening straks wel uit de nalatenschap betaald zal worden, maar dat staat er los van.
Veel begraafplaatsen - maar nog altijd te weinig - gebruiken een formulier om een opdracht tot uitgifte van een graf of een opdracht tot bijzetting aan te nemen. Met zo'n formulier is altijd duidelijk wie de opdrachtgever is en wie dus voor de kosten aansprakelijk is, want er wordt altijd de naam en het adres van de opdrachtgever en diens handtekening gevraagd. En niet volledig ingevulde formulieren worden natuurlijk niet in behandeling genomen. Onbekende opdrachtgevers als 'de familie De Vries' of 'de erven Klaassen' moet u natuurlijk ook altijd weigeren. U vindt daarbij de rechter aan uw zijde, zo is al eens in jurisprudentie over verschuldigde grafrechten uitgemaakt.
Het is zeer aanbevelenswaardig om tevens in het reglement van een begraafplaats een bepaling op te nemen dat de kosten van diensten in dat reglement zoals grafuitgifte, bijzettingen, (vergunning voor het) (ver)plaatsen van een monument e.d. voor rekening komen van de persoon ten wiens behoeve de dienst is verricht dan wel de persoon die de dienst heeft aangevraagd. Gemeentelijke legesverordeningen bevatten meestal standaard een dergelijke bepaling. Als de opdrachtgever onbekend is of onwillig is, is ook de aanvrager, de uitvaartondernemer, aansprakelijk. Ideaal.
Ook is het zeer aanbevelenswaardig om in een reglement op te nemen dat men na verloop van tijd bij wanbetaling extra administratiekosten moet betalen, een flinke rente en zonodig de kosten van interne, externe, buitengerechtelijke en gerechtelijke incasso. U kunt dan de zaak in handen geven van een advocaat, deurwaarder of incassobureau, zonder dat het u een cent kost want alle bijkomende kosten zijn te verhalen op de opdrachtgever. Als u een dergelijke bepaling niet in het reglement hebt, zijn de incassokosten voor uw eigen rekening. Een voorbeeld heeft een jaar of 2 geleden in het blad De Begraafplaats van de LOB gestaan.
mr W.G.H.M. van der Putten
januari 2002
