Een cultuurhistorische en recreatieve fietstocht

Uut de sloffen heeft een dubbele betekenis. ‘Hij is uut de sloffen’ betekende oorspronkelijk dat iemand was overleden, maar ‘uut de sloffen’ kan nu ook worden opgevat als een uitdrukking voor ‘in de benen’ en ‘er op uit gaan’. De cultuurhistorische en landschappelijke waarde van onze laatste rustplaatsen maken deze fietstocht tot een interessante en leerzame onderneming.

Uit de vroeg christelijke tijd stamt de gewoonte om in en rond de kerk te begraven. Het begon ermee, dat men over het graf van een heilige een kerk bouwde voor de pelgrims. De gelovigen wilden het liefst in de buurt van een heilige begraven worden of zo dicht mogelijk bij het altaar waar de relieken van een heilige werden bewaard. Welgestelden konden zich een graf in kerk permitteren, maar minder bedeelden kregen een plekje in de hof rond de kerk. De vraag of het begraven binnen de bebouwde kom – in kerken en op kerkhoven – nu wel of niet schadelijk was voor de volksgezondheid, hield al sinds de tweede helft van de 18e eeuw de gemoederen bezig. Tijdens de Franse overheersing werd van 1811 tot 1813het begraven binnen de bebouwde kom verboden. Eind 1813 toen Koning Willem 1 de macht overnam werd dit verbod weer ongedaan gemaakt. Maar niet lang daarna verbood de Nederlandse overheid het begraven binnen de kerken en de bebouwde kom definitief. Vanaf 1 januari 1829 was het begraven in en om de kerk en binnen de bebouwde kom verboden.
In Zutphen had de gemeente een paar jaar daarvoor al een raad van deskundigen aangesteld om de mogelijkheden te onderzoeken. Na rijp beraad koos de raad voor vestiging van een nieuwe begraafplaats op een stuk grond buiten de Laarpoort aan de straatweg naar Warnsveld. Omdat de begraafplaats te midden van de verdedigingswerken van Zutphen zou komen te liggen, moest het departement van Oorlog toestemming geven. De goedkeuring kwam, maar de begraafplaats mocht niet ommuurd worden en om een vrij schootsveld te garanderen moest het poortgebouw ingeval van oorlogsdreiging snel afgebroken kunnen worden.

Waar en wanneer?
Maandag 12 mei, 2e Pinksterdag tussen 11.00 en 15.00 uur bij het Yarden Uitvaartcentrum Berkeloord, Rijksstraatweg 75, Warnsveld. Het boekje “Uut de sloffen” met routebeschrijving en historische informatie over de verschillende begraafplaatsen is gratis voor iedereen af te halen.