Edelmetalen die overblijven na een crematie worden door de crematoria geschonken aan het "Vaillant Fonds". Mijn vraag is of dit kan/mag zonder toestemming van de erfgenamen omdat de erfgenamen alle goederen erven van de overledene tenzij de overledene middels een codicil anders heeft bepaalt.
Bij voorbaat dank voor uw deskundig antwoord.
Fons Hoeben
Antwoord:
Geachte heer,
De erfgenamen zijn geen eigenaar van de edelmetalen die zich in het lichaam van een overledene bevinden. Een lichaam en delen daarvan zijn niet voor eigendom vatbaar. Eventueel pas als zij van het lichaam los zijn gemaakt.
Als een overledene door de opdrachtgever van een uitvaart ter crematie wordt aangeboden, wordt afstand gedaan van alle goederen van enige emotionele en geldelijke waarde die de overledene bij zich heeft. Dat geldt voor de kleding, de kist, eventuele sieraden, gouden tanden en kustheupen en ander edelmetalen. Die kun je na de crematie niet terugvragen. Je kunt er ook geen vergoeding voor krijgen.
Als erfgenamen niet willen dat van edelmetalen of andere goederen afstand wordt gedaan, dan kunnen zij die metalen of andere goederen voorafgaand aan de crematie laten verwijderen.
Ik denk dat de kosten van het verwijderen de financiële waarde van zulke edelmetalen verre overtreffen. Maar goed, het kan wel.
Mij zijn geen actuele cijfers van het Vaillant Fonds bekend. Ik heb op internet een actuele jaarrekening gezocht, maar die kon ik niet vinden. Wel een bedrag dat in 2022 aan goede doelen is gespendeerd, maar daarvan is de herkomst mij nog niet duidelijk. Dat kunnen gelden zijn die in andere jaren zijn gecollecteerd, of de revenuen van beleggingen.
Mij gaat het nu even om de jaarlijkse opbrengsten van edelmetalen.
Ik kan wel een schatting maken. Ik heb gevonden dat in 2010 een bedrag van 350.000 euro werd opgehaald met de edelmetalen. Ik herinner mij uit een verder verleden ook bedragen van enkele tonnen.
Het aantal crematies is sinds 2010 nog gegroeid. In 2010 waren er 77.500 crematies; in 2021 ongeveer 115.000. Dat is een toename van ongeveer 50%. Het bedrag van 350.000 euro zou nu dan ook 50% hoger kunnen zijn: 525.000 euro. We hebben tussen 2010 en 2021 een inflatie van ongeveer 2% gehad. Dat brengt de geschatte opbrengst op een bedrag rond 630.000 euro. Als we dat delen door 115.000 crematies, dan is de opbrengst van een gemiddelde crematie aan edelmetaal 5,50 euro. Daar kunnen erfgenamen een tandarts of chirurg niet voor aan het werk zetten.
Nog afgezien van hoe het juridisch in elkaar zit, is het feitelijk heel moeilijk om een akkoord van alle erfgenamen voorafgaand aan een crematie te verzamelen.
Ten eerste is vaak zo kort na een overlijden niet met zekerheid bekend wie de erfgenamen zijn. Men denkt vaak dat dit de kinderen en echtgenoot zijn. Maar een testament wordt vaak pas na de uitvaart geopend. Het kan zijn dat kinderen of de echtgenoot onterfd zijn.
Ten tweede kan het zijn dat anderen die bij omstanders niet in beeld zijn, tot erfgenaam zijn benoemd, zoals buitenechtelijke kinderen, lievelingsneven of goede doelen. Die zouden dan ten onrechte gepasseerd zijn bij de besluitvorming van erfgenamen over de crematie.
Ten derde kan het zo zijn dat kinderen of anderen afstand doen van de erfenis. Dan zijn ze geen erfgenaam en zouden ze ten onrechte wel inspraak hebben gehad bij de crematie.
Ik denk niet dat het zinvol is als een erflater bij codicil gaat beschikken over de edelmetalen in zijn lichaam. Ik denk dat de erflater er zelf ook geen zeggenschap over heeft. Iemand kan wel een wens of voorkeur uitspreken, maar dat is nog geen zeggenschap.
Spelregels
