11 september 2005
Vraag nummer: 4010 (oude nummer: 6425)
Omdat waarschijnlijk de vorige mail niet is aangekomen, hier nogmaals.
Geachte Heer, Allereerst hartelijk dank voor uw snelle en uitgebreide antwoord op vraag 6418. Natuurlijk begrijp ik dat het openmaken van het verkeerde graf geen opzet was maar voor mij een diep ingrijpende en emotionele gebeurtenis, die niet afgedaan mag worden met een sorry briefje. In het gesprek wat ik met de grafdelver ga voeren wil ik hem het dringende voorstel doen om in het streekblad het gebeurende openbaar te maken en zijn excuses aan te bieden en wel op de pagina van de rouwadvertenties. Wenst hij hieraan geen medewerking te verlenen, zal ikzelf in dit streekblad een ingezonden brief plaatsen. Aan de grafdelver dus de keus. Dit om te zorgen dat zoiets geen tweede keer gebeurt en men in het vervolg meer zorgvuldigheid aan de dag legt. Wat is uw mening hierover?
Bij voorbaat dank.
Antwoord:
Geachte heer,
Behalve vraag 6418 en nu, heb ik van u geen mail gehad.
Uiteraard is het openen van het graf een diep ingrijpende en emotionele gebeurtenis. En ik ben het helemaal met u eens dat die niet afgedaan mag en moet worden met een "sorry-briefje". Dat is te makkelijk.
Ik krijg de melding van een vergelijkbaar probleem, zoals het begraven in een verkeerd graf ook wel eens van de andere kant te horen, van de begraafplaats. Ik adviseer altijd om zo snel mogelijk het gesprek aan te gaan. Onmiddellijk gaan praten en vertellen wat er gebeurd is. Ook al is het misschien stom en fout en verwijtbaar en noem maar op, biecht het maar gewoon op. Dat is soms heel erg moeilijk, maar uiteindelijk voor alle partijen het allerbeste. Tenminste, dat hoor ik dan achteraf gelukkig ook.
Ik denk dat een gesprek met de grafdelver goed is, ook als het snel is. Maar u moet zich wel realiseren dat het misschien niet de fout van de grafdelver is. Het kan zijn dat hij een foute aanwijzing heeft gehad van de administratie. Het kan zijn dat het monument eerst is verwijderd door een steenhouwer. die het verkeerde graf heeft genomen. En als de grafdelver dan opdracht krijgt om "het graf aan pad 23" te openen, kan hij niet zien dat dat het verkeerde is.
Als u het gesprek aangaat moet u zich dus realiseren dat het misschien helemaal niet de fout is van de man waar u mee praat. Maar mede daarom is het gesprek nuttig.
Uw voorstel om het gebeurde openbaar te maken in een advertentie, vind ik geen goed idee. Het eerste helpt het niet om de gemaakte fout recht te zetten. Ten tweede kan het andere mensen in de regio ongerust maken, dat dit soort fouten kunnen gebeuren. Maar ze zijn door een advertentie echt niet te voorkomen. Ten derde heeft het wel iets van een publieke terechtstelling om zo'n fout openbaar te maken. Ik weet niet wat voor werk u doet, maar ik denk dat het voor de meeste mensen bijzonder onplezierig is als zoiets gepubliceerd zou worden. Stel dat u in deze kwestie in een rechtszaak schadevergoeding zou eisen en als bijkomende eis publicatie op de manier zoals u beschrijft zou vorderen, dan zou die bijkomende eis zeker afgewezen worden. Dat gaat gewoon te ver. Zoiets is pas aan de orde als stelselmatig op die begraafplaats dit soort fouten wordt gemaakt en de verantwoordelijken geen maatregelen nemen om het te voorkomen (zoals bijvoorbeeld dat de grafdelver altijd aan de hand van een papier, met alle gegevens van het graf zoals de ligging en namen wie er begraven zijn, desnoods beschrijving buurgraven, e.d.). En dat is het laatste punt: de grafdelver is formeel niet eindverantwoordelijk voor dit soort fouten. Dat is de begraafplaatshouder. Ofwel de werkgever en niet de werknemer (ook al gaat het wellicht om een kerkelijke begraafplaats met een vrijwilliger die deze werkzaamheden uitvoert).
Ik weet niet of u verder iets zou moeten doen of verlangen of niet. Maar als dat zo is, hoeft dat niet onmiddellijk. Ik zou als ik u was eerst blanco het gesprek in gaan, de man zijn verhaal laten vertellen, goed vragen hoe het feitelijk in zijn werk ging, van wie hij hoe opdracht kreeg etc., en dan zijn verhaal eens even laten bezinken. Kortom, eerst vragen en luisteren en niet meteen met verwijten komen, want dan schieten mensen vaak in de verdediging, maar zijn ze vaak niet meer helemaal eerlijk en open. Maar om te weten hoe het echt is gegaan, lijkt mij van belang.
Eerst luisteren en er dan een nachtje over slapen, is mijn advies. Als u dan later denkt "Laat maar zo", dan kunt u het er bij laten zitten. Als u later denkt "Dit is bij de konijnen af", dan kunt u er verder werk van maken, waarbij ik zou denken aan een gesprek met de verantwoordelijke bestuursleden van de kerk, als het een kerkelijke begraafplaats is. Of met de chef van de grafdelver als het een gemeentelijke begraafplaats is. Bij een gemeentelijke begraafplaats kunt u altijd een formele klacht indienen, daar zijn regelingen voor. En bij kerkelijke begraafplaatsen die zijn aangesloten bij de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen kunt u een klacht over het gebeurde indienen bij de Ombudsman Uitvaarwezen. Daarover kunt u elders op de site informatie vinden.
Met vriendelijke groet,
mr W.G.H.M. van der Putten
Spelregels
