Goedemiddag.
Omdat we gaan emigreren, willen we onze zoon die met 5,5 maand is overleden laten opgraven en cremeren, zodat we hem kunnen meenemen. Hij is bijna 12 jaar geleden overleden, dus grafrust is niet het probleem.
De gemeentemedewerkers (gemeente Lxxxxxxx) zijn allen nieuw en hebben geen verstand van zaken.
Ze zeggen dat enkel de vergunning tot opgraven €678,90 kost.
Ook na diverse keren vragen wat er dan gebeurt voor dit bedrag krijgen we geen antwoord.
Ze zeggen dat we toestemming hebben, maar de opgraving verder helemaal zelf moeten regelen.
De begrafenisondernemer en ikzelf vermoeden dat dit bedrag voortvloeit uit het feit dat ze het ooit in eigen beheer hebben gedaan en nu niet meer maar het bedrag is blijven staan.
Terugzoeken in de gemeentelijke verordeningen bevestigd dit.
Tot 2017 staat er in hoofdstuk 7 Opgraven of ruimen:
Voor het opgraven van een lijk wordt geheven €508,55.
Vanaf 2018 staat erin hoofdstuk 6 Opgraven of ruimen:
Voor het afgeven van een vergunning tot het opgraven van een lijk wordt geheven €534
Mijn vraag is dus, kan een gemeente enkel voor de toestemming tot opgraven zo'n hoog bedrag vragen?
Antwoord:
Geachte mevrouw,
Euro 678,90 is voor de betreffende gemeente inderdaad het tarief voor het afgeven van een vergunning tot het opgraven van een lijk.
Ik snap wel waarom u geen (inhoudelijk) antwoord krijgt op de vraag wat er dan gebeurt voor dit bedrag. Het ontnuchterende antwoord is namelijk: "Niks'.
Het is een belasting. De gemeente hoeft hier geen andere dienst tegenover te stellen dan het afgeven van een vergunning.
Er zijn gemeenten die dat niet eens doen: die vragen een bedrag alleen voor het in behandeling nemen een aanvraag. Ook als de uitkomst voor de aanvrager negatief is, is deze toch deze belasting verschuldigd. Dat doet de gemeente Lxxxxxxx dan toch weer niet.
Ik herinner mij meer gemeenten in Nederland die een bijzonder hoog tarief rekenen voor het in behandeling nemen van een verzoek voor een vergunning voor en opgraving. Ik heb in een cursus wel eens gevraagd wat daar de reden van was. Dat was omdat men opgravingen wilde ontmoedigen. Dat lijkt er in Lxxxxxxx niet achter te zitten.
Ik heb van de gemeente Lxxxxxxxx van de afgelopen 10 jaar de verordeningen lijkbezorgingsrechten nagekeken en gezien dat er tot en met 2017 een bedrag werd geheven voor het opgraven van een lijk en met ingang van 2018 voor het afgeven van een vergunning, zoals u schreef.
Ik heb de jaarlijkse raadsvoorstellen voor de wijziging van de Verordening lijkbezorgingsrechten nagekeken en ook de voorstellen ten aanzien van de Belastingverordening van Lxxxxx. Ten aanzien van de lijkbezorgingsrechten is alleen opgemerkt dat de tarieven jaarlijks zullen stijgen met 3% plus een verhoging op grond van de inflatie. Er is geen woord gewijd aan de verandering van de dienst 'opgraven' in de dienst 'vergunning afgeven', of de reden daarvoor. Misschien is het helemaal geen bewuste verandering geweest.
Uw concrete vraag is: "Kan een gemeente enkel voor de toestemming tot opgraven zo'n hoog bedrag vragen?"
Het antwoord kan kort maar duidelijk zijn: "Ja".
De tarieven van gemeenten zijn belastingen. Er is een wettelijke regel dat gemeenten geen winst mogen maken op de exploitatie van begraafplaatsen. Maar dat geldt voor het totaal van de exploitatie en niet voor elk onderdeel dat in rekening wordt gebracht.
Ik heb in de jaarstukken 2021 van de gemeente gezien dat de kostendekkendheid van de begraafplaats 71% was. We kunnen dus niet zeggen dat die tarieven strijdig met de wet zijn. Ze mogen bij wijze van spreken voor de hele linie nog bijna anderhalf keer zo hoog worden (71% plus de helft van 71%) alvorens in strijd te komen met wettelijke beperkingen.
Is het mogelijk om kwijtschelding of matiging te krijgen van het tarief van van 678,90 euro? Nee. In de Verordening kwijtschelding gemeentelijke belastingen 2023 van de gemeente L is dat uitgesloten.
Ik vermoed dat u het tarief van 678,90 (prijspeil 2023) onredelijk hoog vind. Wat kan u daar tegen doen? Het is zinloos om hierover met ambtenaren van de gemeente in discussie te gaan, want die kunnen en mogen niets anders doen dan dit tarief toepassen. Het is ook kansloos om hierover een zaak bij de (belasting)rechter aan te kaarten. De raad mag zulke tarieven vaststellen.
De enige manier om dit te veranderen is om contact op te nemen met raadsleden en hen voor te houden dat dit tarief onredelijk hoog is voor alleen het afgeven van een vergunning. Het is mijns inziens goed te bepleiten dat de tekst in de tarieventabel wordt veranderd in de oude situatie van voor 2018, dat het tarief wordt geheven voor de opgraving. Dan wordt het bedrag wel redelijk.
Het is deze maand een goed moment om deze kwestie bij raadsleden aan te kaarten. In het najaar worden namelijk alle belastingverordeningen van gemeenten geactualiseerd. Als men een wijziging wil, moeten raadsleden dat nu ook aankaarten bij de verantwoordelijke wethouder(s) die het kunnen bespreken met de ambtenaren die de verordeningen aanpassen. Dat zijn andere ambtenaren dan die een vergunning afgeven.
Spelregels
