Overgaan grafrecht bij een beneficiaire aanvaarding

9 januari 2012

Vraag nummer: 27157

Het gaat om een particulier graf waarvan de grafrechten zijn afgekocht. Het grafrecht berustte bij mijn moeder, die inmiddels is overleden. Ik heb opdracht gegeven voor haar begrafenis. Volgens de gemeente ben ik daardoor automatisch houder van het grafrecht geworden. Op basis daarvan moet ik het jaarlijks onderhoud van het graf betalen. Echter, het testament van mijn moeder heb ik beneficiair aanvaard (ter info: ik ben als enig erfgenaam benoemd uit een gezin van 3 kinderen). Om die reden kan volgens mij de gemeente niet stellen dat het grafrecht automatisch op mij is overgegaan en kan zij mij dan ook niet verplichten het onderhoud te betalen. Ook maak ik me zorgen dat de gemeente (of andere instantie) mij later verplicht een ander kinderen in het graf te laten begraven omdat het kind niets geregeld heeft (dat laatste is goed denkbaar). Met grote spanning zie ik uw antwoord tegemoet. Bij voorbaat dank.

Antwoord:

Geachte heer,

Niemand wordt door het opdracht geven voor een begrafenis automatisch rechthebbende van een graf. Alleen als men als nabestaande of opdrachtgever van de begrafenis uitdrukkelijk vraagt om het grafrecht, kan men rechthebbende worden. Men kan nooit ongevraagd tot rechthebbende worden 'benoemd'.

Als de gemeente u een aanslag voor het betalen van grafrechten stuurt, kunt u natuurlijk bezwaar aantekenen. Daarbij moet u de bezwarentermijn van 6 weken in acht nemen, anders is de aanslag onherroepelijk.

Zeer waarschijnlijk staat in de beheersverordening voor de begraafplaats van de betreffende gemeente dat het grafrecht alleen op verzoek (!) kan worden overgeschreven. Een standaardregeling die veel gemeenten hanteren luidt:
"Na het overlijden van de rechthebbende kan het recht op het particuliere graf worden overgeschreven op naam van een natuurlijk persoon of rechtspersoon, indien de aanvraag daartoe wordt gedaan binnen zes maanden na het overlijden van de rechthebbende. Indien de overleden rechthebbende in het graf dient te worden begraven, of indien de asbus met zijn resten in het graf dient te worden bijgezet, dient het verzoek tot overschrijving daaraan voorafgaand te worden gedaan."
U kunt nakijken of 'uw' gemeente dezelfde of een vergelijkbare bepaling in de Beheersverordening voor de begraafplaats(en) heeft staan (vaak gaat het om artikel 18 of een artikel daar in de buurt). Zo ja, dan handelt de gemeente in strijd met de eigen verordening. Want u hebt geen verzoek ingediend.

Met het zijn van erfgenaam en met het wel of niet beneficiair aanvaarden van de nalatenschap heeft dit alles niets van doen.
Alleen als uw moeder nog een rekening voor jaarlijks onderhoud bij de gemeente open had staan, waren de erfgenamen verplicht om die kosten alsnog te betalen. Tenzij zij afstand doen van de nalatenschap. Dan vervalt die verplichting.

Het enige dat in uw geval misschien nog aan de orde kan zijn is dat op het formulier waarmee de begraving bij de gemeente is aangevraagd, tevens meteen om overschrijving van het grafrecht is gevraagd, zonder dat dit tot u is doorgedrongen.
Dan is het graf terecht op uw naam gezet. Maar u bent altijd vrij om afstand te doen van het graf. Dan bent u niet aan toekomstige verplichtingen gebonden.

Als het graf op uw naam staat, kan niemand u verplichten om later een van de andere kinderen in dit graf bij te laten begraven. De gemeente niet, familie niet, niemand.

Met vriendelijke groet,

mr W.G.H.M. van der Putten

TIP
Bezoek ook eens de video-adviesrubriek: Infotheek > reportages > kijkersvragen > juridische vragen en antwoorden

Bijvoorbeeld de vraag of een begraafplaatshouder andere voorwaarden kan stellen bij de overschrijving van een grafrecht:


Zijn kinderen verplicht de uitvaart van hun ouders te betalen?