Verschenen: 06-03-2003
DIT BOEK VERANDERDE MIJN LEVEN
Het favoriete boek van Pauline Prior:
Moeder was niet thuis voor haar begrafenis van M.S. Arnoni
Het boek gaat over een reis van de ik-persoon, een joods politicoloog, naar zijn vroegere vaderland Polen. Zijn vrouw Tera de Mayez Oyens, een componist, gaat er heen voor haar werk. De schrijver besluit om mee te gaan naar wat hij het ‘Groot Pools-Joods Kerkhof’ noemt.
Hij is nieuwsgierig naar het nieuwe Polen, maar ook naar het Polen dat ooit het zijne was. Hij schrijft: ‘Het Polen dat eens van mij was, is niet meer. Wat kan ik eraan doen? Het is mijn schuld niet dat mijn Polen alleen in graven huist.’
Het boek beschrijft de situatie in het getto en de transportatie naar Auschwitz. Het beschrijft zijn mentale staat en zijn overpeinzingen over zaken die bijna niet te vertellen vallen. In het boek wordt de filosofie van het slachtofferschap beschreven en Arnoni neemt zich voor om niet zo te worden als zijn ‘beulen’. Hij spaart zichzelf niet en beschrijft ook zijn eigen schuldgevoelens en zijn gevoel over ‘hoe slecht ben ik wel niet dat ik het wel heb overleefd’. Een zeer complex psychisch proces. De controverse tussen het alledaagse leven en het denken, zit in Arnoni’s leven gebakken. Hij pleegt enkele jaren later zelfmoord.
In het boek neemt Arnoni een waarschuwing op: ‘Hetgeen volgt kan hevige emoties oproepen bij hen die de Holocaust overleefden en bij andere nazi-slachtoffers van weleer. Anderen worden wellicht wat onrustig van dit verslag, waar het hun geweten betreft. Iedereen zal misschien wat minder van zichzelf houden.’ Dit klinkt wat dramatisch maar zo voelde ik het ook. Dit is het boek dat mijn leven veranderde. Ik heb dagen gehuild maar het vertelde me ook dat je heel dubbel in het leven mag staan. Ik heb het boek nooit herlezen, maar toen ik het in de uitverkoop in een boekwinkel zag liggen, wilde ik alle exemplaren kopen omdat het boek niet in de ramsj mag liggen. Ik weet dus niet of het nog te koop is.
Het boek is joods en seculier tegelijkertijd. Ik denk dat het me ook daarom zo aansprak want ik heb veel met het joodse gedachtegoed. Mensen die in reïncarnatie geloven denken wel eens dat ik in vorige levens joods moet zijn geweest, dat is me zelf een beetje teveel hocus pocus. Door dit boek heb ik al het werk van Arnoni gelezen, ik heb zelfs contact gezocht met de schrijver. Ik was aanwezig bij de herdenkingsdienst na zijn overlijden in het Joods Cultureel Centrum.
Moeder was niet thuis voor haar begrafenis van M.S. Arnoni, isbn 90 2340 830 6.
---------------------------
Pauline Prior is kunstenaar en fotograaf.
Haar eigen site: http://www.prior.dds.nl
|
|
