Verschenen: 16-04-2002
HERGEBRUIK VAN GRAF PLUS MONUMENT
 Al enkele jaren tijd staat op het begraafplaatsje bij de Peterskerk in Amsterdam Sloterdijk een negentiende-eeuws mausoleum te koop. De vraagprijs is pittig, circa 225 duizend euro, en dat zal de reden zijn dat het monument - met marmeren vloer, verwarming, een alarm- én muziekinstallatie - nog niet is verkocht.
Voor wie een mooi, oud grafmonument wil: het kan ongetwijfeld veel goedkoper. Weinig mensen weten het, maar Nederland is ‘vergeven' van de prachtige, oude grafmonumenten. En veel daarvan kunnen een nieuwe eigenaar (en op termijn bewoners) goed gebruiken.
Hergebruik van oude grafmonumenten is één van de oplossingen waarmee beschermde monumenten op begraafplaatsen, zonder dat het de overheid of de begraafplaats veel geld gaat kosten, tot in lengte van tijden bewaard kunnen blijven. Van veel beschermde (maar ook onbeschermde) monumenten zijn de rechthebbenden al lang overleden of vertrokken. Wie draagt er dan zorg en betaalt voor het onderhoud van het grafmonument? Een nieuwe rechthebbende zou een oplossing kunnen zijn. De oude botten worden geruimd, de oude namen worden van het monument verwijderd en het graf plus monument wordt opnieuw uitgegeven. De begraafplaats zou kunnen besluiten voor het monument niets in rekening te brengen, op voorwaarde dat de nieuwe eigenaar het monument opknapt.
Hergebruik als methode om oude monumenten te bewaren kwam onder andere aan de orde op de ‘studiedag funerair erfgoed' die 11 april jongstleden in Utrecht werd gehouden, georganiseerd door de Rijksdienst voor de Monumentzorg (RDMZ), de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond (KNOB), de Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) en Vereniging de Terebinth (een landelijke vereniging die ijvert voor het behoud én onderhoud van begraafplaatsen).
Verder is de RDMZ bezig het monumentenregister te actualiseren. Daartoe bezoekt de Rijksdienst dit jaar een 25-tal begraafplaatsen die geheel of gedeeltelijk als monument zijn aangewezen, om te bekijken hoe deze begraafplaatsen met hun monumentenstatus omgaan. Nederland telt enkele honderden begraafplaatsen die te maken hebben met de Monumentenwet. Begraafplaatsen weten vaak niet hoe daar goed mee om te gaan. Het een en ander moet leiden tot een blauwdruk, die uitkomt in voorjaar 2003, waarmee beschermde begraafplaatsen een bruikbaar beheersplan kunnen opstellen.
Tenslotte verscheen op 11 april het boekje Doodse dingen (ondertitel: Funeraire cultuur in landschappelijk verband) van de hand van funerair historicus Wim Cappers. Het is de inleiding op de reeks Funeraire Cultuur van de Terebinth, een reeks cultuurhistorische boekjes over Nederlandse begraafplaatsen, waarvan er inmiddels 3 verschenen zijn. Er zijn in totaal 25 deeltjes gepland.
|
|
