Verschenen: 03-12-2001
ONSTERFELIJKHEID 1: DE HELA-KANKERCELLEN
Het geloof in een voortleven na de dood, dankzij een onsterfelijke ziel, is niet voor iedereen weggelegd. Wat overblijft is een enigszins surrogate onsterfelijkheid. Bijvoorbeeld - door velen in de praktijk gebracht - door voort te leven in je kinderen, of - slechts voor enkelen weggelegd - door onsterfelijke kunstwerken te produceren, de uitvinder te worden van de atoombom, als eerste de binnenlanden van Afrika te exploreren…
Of… door onsterfelijk van lichaam te worden. De wetenschap schrijdt tenslotte voort, waardoor lichamelijke onsterfelijkheid tegenwoordig op vele wonderlijke manieren bereikt kan worden.
Henrietta Lacks, die in 1951 op dertigjarige leeftijd overleed aan baar-moederhalskanker, is onsterfelijk geworden dankzij en door middel van haar kankercellen.
Hoe het begon: Een stukje van de tumor van Lacks kwam terecht op de onderzoekstafel van George Gey, die werkzaam was in het ziekenhuis waar Lacks was overleden. Gey was een vooraanstaand onderzoeker op het toen nog jonge gebied van het kweken van menselijke cellen, hij was geïnteresseerd in de vraag hoe virussen in menselijk weefsel groeien. Hij had ontdekt dat menselijke cellen in kweek zich een tijdje blijven delen en vervolgens ophouden zich te vermenigvuldigen. De cellen van Lacks, die hij de naam HeLa gaf (door de eerste twee letters van de voor- en achternaam van Henrietta Lacks aan elkaar te plakken), gedroegen zich totaal anders. Dit waren ongewone cellen, die groeiden als kool, voortdurend voedsel nodig hadden en regelmatig moesten worden afgeroomd om te voorkomen dat het kweekschaaltje te vol werd.
De HeLa-cellen bleken ideaal te zijn voor onderzoek naar een groot aantal biomedische vraagstukken en groeiden binnen korte tijd uit tot de meest gebruikte menselijke cellijn ter wereld. De natuur is wreed en raar: wie kanker heeft, herbergt potentieel onsterfelijke cellen in zijn lichaam, maar diezelfde onsterfelijke cellen leiden tot de dood van het lichaam. De HeLa-cellen werden naar onderzoekers over de hele wereld gestuurd. Daardoor is de DNA-blauwdruk voor het voortbrengen van een Henrietta Lacks de meest voorkomende en wijd verbreide blauwdruk die er bestaat.
|
|
