Verschenen: 27-09-2001
ER KOMT GEEN WORM AAN TE PAS
Liever verbrand worden dan als voer voor de wormen dienen, dat is voor veel mensen het argument om voor crematie in plaats van begraven te kiezen. Je zult er als dode zelf niets van merken, maar toch is bij velen de irrationele angst door wormen opgegeten te worden levensgroot aanwezig. Daarbij zal menigeen het afschrikwekkende beeld van wormen die door leeg gevreten oogkassen kruipen, zoals dat in hedendaagse horrorfilms wordt vertoond of op Middeleeuwse grafmonumenten werd afgebeeld, voor ogen hebben. In de Middeleeuwen was dat een zeer realistisch beeld, want alledaagse werkelijkheid, vandaag de dag zijn wormen echter uitgesloten van de lijkontbinding. Om de doodeenvoudige reden dat men tegenwoordig voor wormen te diep (be)graaft. Volgens de Wet op de lijkbezorging moet op een lijk minstens een laag van vijftig centimeter aarde liggen. Te diep voor wormen. (In de middeleeuwen nam men het niet zo nauw en werden de overledenen op overvolle kerkhoven of in overvolle kerken niet zelden net even onder het oppervlak begraven.)
Hoe gaat de ontbinding van een lijk dan wel in zijn werk? Een citaat uit het boek Onder de groene zoden (hoe toepasselijk is de titel) van Jasper Enklaar (verschenen bij Alpha in 1995 en nog steeds leverbaar):
Bij de ontbinding zijn het de zuurstof in de grond en de in het lichaam en de omgeving aanwezige bacteriën die het ontbindingsproces in gang zetten en aan de gang houden. Bij lijken van een normaal postuur neemt dat proces hoogstens tien jaar in beslag. In de eerste weken gaat het heel snel. Bacteriën die bij leven al in het lichaam aanwezig zijn en bij de spijsvertering een rol spelen, keren zich nu tegen hun voormalige gastheer. Bij het ontbindingsproces produceren ze gas dat het lichaam doet opzwellen, en vloeistof die uit de lichaamsopeningen vloeit. Weefsel van organen wordt vernietigd, lichaamscellen worden in hoog tempo afgebroken, de huid verkleurt en raakt los. Vet neemt de langste tijd om te verteren, dus billen en dijen zitten er als laatste aan. Na zo'n tien jaar is alleen het skelet nog over. De kist, zeker de tegenwoordige gangbare spaanplaatkist, is al na een jaar uiteengevallen. Als een graf langer gesloten blijft, resteren op een bepaald moment alleen nog de schedel en de dijbeenderen, waarbij de beenderen van jonge mensen weer langer overblijven dan die van ouderen.
Geen wormen dus, maar of bovenstaande realiteit nu zoveel prettiger is?
Vanaf deze week worden op deze plaats mythes ontkracht en antwoord gegeven op vragen die veel mensen bezighouden maar die men niet dúrft te stellen of waarvan men niet weet aan wíe men ze kan stellen. Aan dood.nl dus. Stel uw vraag per mail: redactie@dood.nl
|
|
